Nazwa gatunkowa: Kminek zwyczajny - Carum carvi L. [2,3]

Synonim: Carum velenovskyi Rohlena [3]

Inne nazwy: Kmin [1]

Rodzina: Selerowate - Apiaceae [2,3]

Morfologia:

Wysokość: 0,3-1 m [3].

Kwiaty: białe, zebrane w baldachy [1].

Owoce: lekko wygięta dwurozłupka (rozłupka), w przekroju pięciokątna [1].

Łodyga: bruzdowana [1,2], rozgałęziająca się [2].

Liście: długoogonkowe, podwójnie lub potrójnie pierzaste [zb.1,2] z nitkowatymi segmentami [2].

Nasiona:

Korzenie:

Biologia:

Długość życia rośliny: roślina dwuletnia [2].

Pokrój:.

Kwitnienie: maj-czerwiec (V-VI) [2].

Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona.

Ekologia:

Pochodzenie:

Zasięg terytorialny: Azja, Europa [1]

Siedliska: występuje w stanie dzikim w Polsce: miedze, łąki, pastwiska [1,2].

Roślina uprawiana i znana od średniowiecza [2]

Uprawa:

Stanowisko: słoneczne

Podłoże: żyzne.

Nawadnianie:

Nawożenie:

Rozstawa przy siewie: nasiona kminku można wysiać w ogrodzie w rzędach co 30 cm [2].

Zastosowanie:

  1. Zielarstwo: roślina lecznicza
  2. Zielarstwo: roślina przyprawowa [1]
  3. Zielarstwo: lecznictwo ludowe [2]
  4. Przemysł piekarniczy [1]
  5. Przemysł perfumeryjny [1]
  6. Przemysł farmaceutyczny [2]

Zielarstwo

Surowiec zielarski:

Owoc kminku - Fructus Carvi [1]

Zbiór surowca zielarskiego:

Do zbioru owoców przystępujemy, gdy są one dojrzałe [1]. W stanie dzikim zbiera się owoce kminku w czerwcu [2]. Ścięte rośliny suszy się w przewiewnym, ciemnym i suchym miejscu. Wysuszone rośliny młóci się, a następnie nasiona dosusza w temperaturze do 35°C [1].

Informacje dotyczące surowca zielarskiego:

Surowiec powinien zawierać co najmniej 4% olejku eterycznego. Barwa surowca jest brunatna. Po przetarciu w palcach uwalnia się swoisty, korzenny, intensywny charakterystyczny zapach oraz szczypiący smak. Za pomocą zapachu i smaku bardzo łatwo jest odróżnić od innych surowców zielarskich [1].

Surowiec opisany był w FP [1].

Największymi producentami kminku są (*byli) Holandia, Egipt, Rosja, Niemcy, Polska, Bułgaria, Rumunia, Maroko, Kanada [2].

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

olejek eteryczny 3-7% (karwon 50-80%, limonen), tłuszcz 10-20%, białka, żywice, cukry [zbiorcze 1,2].

Działanie surowca zielarskiego:

Surowiec ułatwia trawienie pokarmów, pomaga przy nadmiernych 'wiatrach', pobudza łaknienie oraz posiada działanie wykrztuśne.

Surowiec można stosować u dzieci, ale w małych ilościach [1].

W lecznictwie ludowym kminek używano jako środek zapobiegający skurczom przewodu pokarmowego i łagodzący bóle głowy [2].

Leki/Suplementy/Mieszanki:

  • Mieszanki Species: Digestosan, Normosan, Rektosan [1]
  • Gastrochol [1]

Przetworzony surowiec:

Z surowca można otrzymać olejek Oleum Carvi [1], synonim Oleum Carvi aetherum[2].

Kulinaria/Przyprawa:

Jako przyprawę wykorzystuje się całe lub zmielone owoce kminku zwyczajnego. Mielonego kminku używa się do przypawiania sałatek, serów, past i potraw niegotowanych. Całe owoce kminku dodaje się do pieczywa, buraków, marchwi, kiszonej kapusty, ziemniaków, zup, kiełbas, tłustych mięs, ryb, raków. Szczególnie poleca się kminek w połączeniu z czosnkiem do przyprawiania baraniny. Kminek posiada bardzo silny aromat, który zagłusza pozostałe przyprawy, dlatego jest stosowany zazwyczaj z pieprzem i solą [2].

Odmiany i gatunki pokrewne:

Aminek egipski Ammi visnaga (L.) Lam.
Aminek większy Ammi maius Lam.
Biedrzeniec anyż Pimpinella anisum L.
Kolendra siewna Coriandrum sativum
Koper włoski Foeniculum vulgare Mill.
Źródło:
  1. . Towaroznawstwo zielarskie. PZWL, Warszawa.
  2. . Rośliny źródłem przypraw. PWRiL, Warszawa.
  3. ITIS: Carum carvi L.Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=29610 (dostęp 3.2.2015)
Menu :