Nazwa gatunkowa: Krwawnik pospolity - Achillea millefolium L. [2-5]
Inne nazwy:
Rodzina: Astrowate - Asteraceae [1,5], dawniej Złożone - Compositae [2-5]
Podrodzina: Rurkowe - Tubiflorae [5]
Morfologia
|
|
Krwawnik pospolity 25.6.2016, Zalew Kryspinów |
Wysokość: Autorzy wspominają o różnych wysokościach krwawnika; 15-45 cm[3], do 70 cm [4], 10-60 cm [5].
Kwiaty: koszyczki składają się z brzeżnych kwiatów języczkowatych o pięciu białych lub zaróżowionych płatkach. Kwiaty w środku są rurkowate, obupłciowe i są zabarwione na biało [4,5] symetrii grzbiecistej, cztero- do sześciokrotne, przedprątne. Listki okrywy są jasnobrunatne, z błoną na brzegu. Na dnie koszyczka znajdują się łuskowate przysadki [5] Kwiaty zapylane są przez muchówki [3]. Kwiaty zebrane są w gęstych baldachogronach [4,5].
Owoce: podłużne, spłaszczone niełupki, które zwężają się przy dolnej części, długości 1.7-2.0 mm, szerokości 0.5-0.7 mm. Na matowej, srebrzystoszarej powierzchni niełupek znajdują się podłużne bruzdki [5].
Łodyga: Łodyg wiele, wzniesione, rozgałęziające się w pobliżu szczytu, na całej powierzchni owłosione [5]. Łodygi bez kwiatów są niższe od łodyg z kwiatostanami [4]
Liście: liście są potrójnie pierzasto-sieczne, szerokości około 5 mm, elastyczne, o barwie ciemnozielonej [4]. Liście są w zarysie lancetowate, bądź równowąskie [4,5]. Młode liście pokryte są włoskami, starsze liście są nagie [4].
Kłącze: pełzające, z rozłogami [4], krótkie, zabarwione na żółto lub czerwono [5]
Cała roślina pokryta jest miękkimi włoskami i wydziela ziołowo-korzenny zapach. Gatunek ten jest dość zmienny pod względem morfologicznym [4]
 |
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca w polskich warunkach [1,5].
Typ rośliny: bylina [1,3,4], hemikryptofit [4].
Kwitnienie: lato-jesień: czerwiec - październik (VI-X) [3,5].
Rozmnażanie: generatywnie za pomocą owoców - niełupek oraz wegetatywnie przy pomocą rozłogów [5].
Ekologia
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny: Od Europy aż po Syberię, zazwyczaj na terenach o klimacie suboceanicznym i umiarkowanie kontynentalnym [4]. Krwawnika w Europie można spotkać od terenów nizinnych aż po położenia górskie [4].
Siedliska: łąki, miedze, ogrody przydomowe, trawniki [3], nieużytki i przydroża [5]
Gatunek wszędobylski [4]. Krwawnik pospolity uznawany jest za pospolity chwast upraw, szczególnie na lżejszych glebach. Występuje w zasiewach roślin wieloletnich (lucerna, koniczyna) i w zbożach [5]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne [4]
Podłoże: próchniczne [4], średniozwięzłe, piaszczyste, przepuszczalne, ciepłe.
Nawadnianie: niskie
Nawożenie:
Zastosowanie
- Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna [1]
- Zielarstwo: roślina lecznicza [4,5]
- Zielarstwo: lecznictwo ludowe [4]
- Zielarstwo: roślina o właściwościach bakteriobójczych, roślina przyprawowa
- Dodatek do pokarmu dla drobiu [3]
- Przemysł farmaceutyczny [4]
- Produkcja alkoholi: nalewek [4]
- Ziele krwawnika może posłużyć jako korzystna domieszka do pasz dla zwierząt [4]
Zielarstwo:
Surowiec zielarski:
- Ziele krwawnika Herba Meillefolii[4]
- Liście krwawnika Folium Meillefolii[4]
- Kwiaty krwawnika Flos Meillefolii[4]
Działanie surowca zielarskiego:
Krwawnika używa się głównie przy schorzeniach związanych z astmą, aniginą, katarem, krwawieniami (nie określono czy wewnętrznymi czy zewnętrznymi), chorobami żołądka [4].
Ciekawostki:
Łacińska nazwa rodzaju Achillea nawiązuje do mitologii greckiej. Achilles, podczas wojny trojańskiej, używał ziela krwawnika w celu zahamowania krwawienia ran u wojowników [6].
Zdjęcia:
|
|
|
Krwawnik pospolity kwiaty 25.6.2016, Zalew Kryspinów |
Krwawnik pospolity Liście 25.6.2016, Zalew Kryspinów |
|
|
|
Kwitnący krwawnik 7.7.2016, UR WO, Kraków |
Krwawnik pospolity kwiaty 7.7.2016, UR WO, Kraków |
|
|
|
Liście krwawnika 7.7.2016, UR WO, Kraków |
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
 | Krwawnik pospolity 'Cerise Queen' Achillea millefolium 'Cerise Queen' - odmiana ozdobna krwawnika |
 | Krwawnik kichawiec Achillea ptarmica L. [1] |
 | Krwawnik talerzowaty Achillea filipendulina Lam. [1] |
 | Kozłek lekarski Valeriana officinialis L. [4] - bylina o białych kwiatach, roślina lecznicza, zapach korzeni nęci koty |
- Kiljańska I. (Red.) . Kwiaciarstwo. PWRiL, Warszawa.
- Achillea millefolium L. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=35423 (dostęp 18.4.2015)
- Rostafiński J. Siedl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
- Cincura F., Ferakova V., Majovsky J., Somsak L., Zaborsky J., 1990. Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa.
- Skrzypczak G. Blecharczyk A. Swędrzyński A. 2000. Podręczny atlas chwastów. Multum, Poznań.
- Achillea filipendulina . Missouri Botanical Garden. Protokół dostępu: http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?taxonid=277264&isprofile=0& (dostep 22.8.2016)