Nazwa rodzajowa: Klon - Acer L. [1,3]
Angielska nazwa: Maples [3]
Inne nazwy:
- Negundo Boehm.
- Rulac Adans.
- Saccharodendron (Raf.) Nieuwl.
- Argentacer Small
- Rufacer Small
Rodzina: Mydleńcowate - Sapindaceae [3], dawniej Klonowate - Aceraceae [1]
Morfologia
Wysokość: .
Pokrój: drzewa lub krzewy [1].
Kwiaty: wyrastają w gronach, w baldachogronach lub w wiązkach. Okwiat może być cztero- lub pięciokrotny. Na klonach może występować zjawisko poligamii, czyli na tym samym osobniku obok kwiatów obupłciowych znajdują się kwiaty pręcikowe. Kwiaty A. rubrum uznawane są za element dekoracyjny drzewa [1].
Owoce: złożone z dwóch aparatów lotnych podobnych do liści, które nazywane są skrzydlakami. Owoce rozpadają się na dwie części po dojrzeniu. Owoce klonów A. ginnala mogą również być elementem podkreślającym dekoracyjność drzewa[1].
Łodyga: .
Liście: Klony zrzucają liście na zimę, liście jesienią przebarwiają się na czerwono lub żółto w zależności od gatunku. Liście na pędach klonów ustawione są naprzeciwlegle (nakrzyżlegle). Liście klonów są pojedyncze o kształcie klapowanym lub bez klap, albo złożone z 3-7 listków. Liście są często elementem wpływającym na dekoracyjność klonów, szczególnie podczas jesieni kiedy ulegają przebarwieniu na kolory od żółtego, poprzez pomarańczowy i brązowy, aż do czerwonego. Na wiosnę rozwijające się liście są również dekoracyjne ze względu na ich żywą zieleń [1].
Nasiona:
Kłącze:
Korzenie:
Systematyka
Biologia
Długość życia rośliny: rośliny wieloletnie [1].
Typ rośliny: drzewa lub krzewy [1].
Kwitnienie: .
Pieność: rośliny zwykle jednopienne, niektóre gatunki są dwupienne [1].
Rozmnażanie: generatywne poprzez nasiona, szczepienie i okulizację [1].
Ekologia
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny: 120 gatunków klonów występuje w umiarkowanej strefie półkuli północnej. W Polsce występują 3 gatunki klonów (A. campestre, A. platanoides, A. pseudoplatanus) [1]
Siedliska: rośliny wszędobylskie, ale lubiące dostęp do światła, lasy, pola, przydroża, nieużytki, działki, ogrody, parki, place, miedze, rowy,
Uprawa
Stanowisko: w młodości znoszą ocienienie [1]
Podłoże: żyzne, świeże, głębokie, umiarkowanie wilgotne [1].
Nawadnianie: Gatunki w obrębie rodzaju mają różne wymagania wilgotnościowe. Najbardziej na susze są odporne A. negundo. Klony pochodzące z Ameryki Północnej, ze wschodniej Azji wymagają powietrza oraz gleby o wysokiej wilgotności [1]
Nawożenie:
Mrozoodporność: różna w zależności od gatunku. Najbardziej wrażliwe są gatunki pochodzące z zachodniej części Ameryki Północnej, Chin i Japonii [1]
Rozmnażanie: najczęściej generatywnie poprzez siew nasion. Nasiona najlepiej jest wysiać na wiosnę po 3 miesięcznej stratyfikacji (czasami po okresie 1 roku). Klony można rozmnażać poprzez szczepienie i okulizację [1].
Klony w uprawie cenione są ze względu na łatwość rozmnażania za pomocą nasion, szybki wzrost oraz na niewrażliwość na przesadzanie [1]
Zastosowanie
- Dendrologia; tereny zieleni (gatunki ozdobne: A. platanoides, A. pseudoplatanus., A. campestre, A. saccharinum, A rubrum., A. ginnala oraz inne). Klony najczęściej sadzone są w parkach, przy drogach.[1]
- Szkółkarstwo ozdobne, szczególnie odmiany o barwnych liściach lub specjalnym pokroju [1]
- Rośliny miododajne, szczególnie A. saccharinum, A. rubrum [1]
Produkcja cukru klonowego. Cukier klonowy pozyskuje się z soku wyciekającego z naciętego pnia A. saccharum i A. saccharinum [1].
Gatunki należące do rodzaju Klon Acer:
Klon białokory Acer leucoderme Small [3] | |
Klon Burgera Acer buergerianum Miq. [3] | |
Klon cukrowy - Acer saccharum Marschall [1,3] | |
Klon czerwony Acer rubrum L. [1,3] | |
Klon diabelski Acer diabolicum Blume ex K. Koch - syn. klon kosmaty [3] | |
Klon francuski Acer monspessulanum L. [Sekcja Goniocarpa] [1] | |
Klon Freemana - Acer X freemanii E. Murray - [3] | |
Klon ginnala - Acer ginnala Maxim. - [3] | |
Klon grabolistny - Acer carpinifolium Sieb. et Zucc. - [1] | |
Klon grandidentatum - Acer grandidentatum Nutt. - [3] | |
Klon Heldreicha Acer heldreichii Orph. - syn. jawor bałkański[1] | |
Klon japoński Acer japonicum Thunb [1,3] | |
Klon jawor - Acer pseudoplatanus L. [1,3] | |
Klon jesionolistny Acer negundo L. [Sekcja Negundo] [1,3] | |
Klon kłosowy Acer spicatum Lam. [3] | |
Klon kolchidzki Acer cappadocium Gleditsch = Acer laetum C. A. Mey = Acer colchicumcolchicum Hartwiss. [1] | |
Klon mono Acer mono Maxim. = Acer pictum Thunb. | |
Klon nagi - Acer glabrum Torr. - [3] | |
Klon okrągłolistny Acer circinatum Pursch - [Sekcja Palmata] [1,3] | |
Klon palmowy Acer palmatum Thunb. - [Sekcja Palmata] [1,3] | |
Klon pensylwański Acer pennsylvanicum L. - [Sekcja Macrantha] [1,3] | |
Klon polny - Acer campestre L. [1,3] | |
Klon pospolity Acer platanoides L. [1,3] | |
Klon Semenowa - Acer semenovii Reg. et Herd. [1] | |
Klon srebrzysty - Acer saccharinum L. [1,3] | |
Klon strzępiastokory - Acer griseum (Franch.) Pax [3] | |
Klon tatarski - Acer tataricum L. [1] | |
Klon trójlistkowy - Acer nikoense Maxim. - [Sekcja Trifoliata] [1] | |
Klon wielkolistny Acer macrophyllum Pursh [3] | |
Klon winnolistny - Acer cissifolium (S. et Z.) K. Koch - [Sekcja Cissifolia] [1,3] | |
Klon włoski - Acer opalus Mill. - [Sekcja Goniocarpa] [1,3] | |
Klon - Acer floridanum(Chapm.) Pax - [3] |
*Odmiany podane są na stronach z gatunkami
- Bugała W. 1991. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa.
- Mowszowicz J. 1985. Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa.
- Acer L. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=28727 (dostęp 29.3.2015)