Nazwa gatunkowa: Fiołek polny - Viola arvensis Murray [3]

Inne nazwy: Bratek polny [3]

Rodzina: Fiołkowate - Violaceae[3]

Morfologia:

Fiołek polny Viola arvensis in flower

Fiołek polny

Wysokość: 10-30 cm, jeżeli roślina ma podporę i dobre warunki to może osiągnąć wysokość nawet 60-80 cm [3].

Kwiaty: wyrastają z kątów liści na długich szypułkach dwu- trzykrotnie dłuższych od liści. Kwiaty długości 1-1.5 cm, symetrii grzbiecistej. Działki kielicha kształtu lancetowatego, spiczastego z przedłużeniami. Korona pięcio-płatkowa, płatki są krótsze od działek kielicha lub tej samej długości, koloru jasnożółtego. Ostroga, a czasem i górne płatki są fioletowe [z. 3].

Owoce: jajowata, naga torebka, która posiada 3 otwierające się klapy [3].

Łodyga: płożąca lub podnosząca się, prosta lub rozgałęziona [3].

Liście: ogonkowe, jajowato-eliptyczne, dolne bardziej okrągłe (jajowate), długości 1-2 cm, brzegiem karbowane. Przylistki są pierzastodzielne, z odcinkiem szczytowym dużym, jajowatym lub lancetowatym i karbowanym.

Nasiona: podługowato-jajowate, długości 1,5-2,0 mm, szerokości 0,7-1,0 mm, koloru żółtego lub żółtobrunatnego, nieco błyszczące, lekko bruzdowane [3]. Liczba nasion z jednej rośliny wynosi około kilku tysięcy. W glebie zachowują zdolność kiełkowania przez kilka lat.

Korzenie: słaby korzeń palowy.

Biologia:

Typ: roślina jednoroczna lub dwuletnia (ozima lub jara) [3]. Terofit.

Kwitnienie: kwiecień - wrzesień - październik (IV-X) [z. +,3]

Rozmnażanie: Generatywnie poprzez siew nasion. Nasiona roznoszone są przez mrówki (myrmekochoria) lub wydalane z odchodami zwierząt, ponieważ nie są trawione.

Ekologia:

Zasięg terytorialny: Europa, Azja, od niżu aż do pogórza.

Siedliska: łąki, pola, skraje lasu, przydroża, ogrody, ugory, odłogi [z +,3].


Fiołek polny zaliczany jest do chwastów upraw. Zachwaszcza zboża ozime i jare, kukurydzę, rośliny strączkowe oraz okopowe 3.

Uprawa/Ochrona:

Stanowisko: Słoneczne lub półcieniste

Zastosowanie:

Zielarstwo:Roślina lecznicza.

Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna. Sadzona jest na trawnikach lub w części frontowej małych założeń ogrodowych.

Surowiec zielarski:

Ziele fiołka polnego - Herba Violae (Herba Violae arvensis).

Surowiec zawiera:

  • Alkaloidy
  • barwniki (karotenoid wiolaksantyna, antocyjanina wiolanina)
  • flawonoid (rutyna)
  • ester metylowy kwasu salicylowego
  • cukry
  • śluzy
  • kwas winnowy
  • garbniki
  • saponiny

Działanie:

Ziele fiołka stosowane jest jako środek wykrztuśny, tonizujący, wymiotny, napotny, osłaniający, poprawiający przemianę materii.

Zdjęcia:

Fiołek polny Viola arvensis Fiołek polny Viola arvensis

Fiołek polny

okaz zielnikowy

Fiołek polny

okaz zielnikowy

Fiołek polny Viola arvensis Fiołek polny Viola arvensis

Fiołek polny

Fiołek polny

Fiołek polny Viola arvensis

Fiołek polny

Odmiany i gatunki pokrewne:

bratki na kwietnikuBratek ogrodowy Viola xwittrockiana Gems. - roślina ozdobna
Fiołek polnyFiołek afrykański Saintapulia ionantha - ozdobna, roślina doniczkowa
Fiołek trójbarwnyFiołek trójbarwny - Viola tricolor L. - roślina ozdobna oraz lecznicza
Fiołek pachnącyFiołek pachnący Viola odorata L. - roślina ozdobna i lecznicza
Źródło:
  1. . Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa.
  2. . Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa.
  3. 2000. Podręczny atlas chwastów. Multum, Poznań: 104,105.
Menu :