Nazwa gatunkowa: Kosodrzewina - Pinus mugo Turra [1]
Inne nazwy:
Rodzina: Sosnowate - Pinaceae
Systematyka:
Wyróżnia się podgatunki kosodrzewiny:
Pinus mugo ssp. prostrata Hoopes, syn. P. mugo var. uncinata Willk. [3]
Pinus mugo ssp. pumilio Zenari, syn. P. mugo var. pumilio Willk. [3]
Pinus mugo ssp. mughus Zenari, syn. P. mugo var. pumilio Willk. [3]
Morfologia
|
|
Kosodrzewina |
Wysokość: do 250 cm, ale można spotkać osobniki drzewiaste o wysokości do 10 m [3] .
Pokrój zmienny i zależy od stanowiska lub podgatunku [3].
Kwiaty: [].
Owoce: szyszki pojedynczo lub zebrane w grupy po 2-3 sztuki. Szyszki są siedzące lub osadzone na krótkich łodyżkach o długości 2-7 cm. Szyszki są ciemnobrunatne. Szyszki dojrzewają po 3 latach od kwitnienia Tarczki łusek opatrzone sa wyrostkiem [3].
Łodyga: gałęzie łukowato wygięte do góry lub pokładające się przy ziemi. Kora na pniu i starszych pędach jest brązowo szara, spękana, ale nie łuszcząca się. Młode pędy nagie, zielone, później ciemnieją i stają się ciemnobrunatne [3].
Liście: igły zebrane są w pęczki po dwie sztuki (podobnie jak u sosny zwyczajnej), długości 3-8 cm, sztywne, wygięte, ciemnozielone z połyskiem, niepokryte woskiem, zimozielone [3].
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca w polskich warunkach[].
Typ rośliny: roślina zdrewniała, krzew lub drzewo [3].
Kwitnienie: [].
Pienność: roślina jednopienna[3].
Ekologia
Pochodzenie:[]
Zasięg terytorialny:tereny górzyste Europy Środkowej i Południowej (Karpaty, Sudety, Alpy, Apeniny, Bałkany, Pireneje), zasięg kosodrzewiny w rejonach gór dochodzi do 2500 m n.p.m. (znacznie wyżej niż sosna pospolita) [3]
Ponad granicą lasów kosodrzewina tworzy zwarte rozległe zbiorowiska lub pojedyncze mniejsze zbiorowiska [3]
Siedliska:góry, wydmy, wybrzeża nadmorskie, torfowiska []
Kosodrzewina w Polsce jest gatunkiem objętym ochroną prawną [2]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne [3]
Podłoże: brak specjalnych wymagań[3]
Rozmnażanie: generatywnie poprzez siew nasion []
Sosna górska należy do roślin, które są w stanie przystosować się do warunków jakie występują w danym siedlisku, dzięki czemu są powszechnie wykorzystywane w różnych nasadzeniach: w ogrodach, w zieleni miejskiej i parkowej, na skalniakach i alpinariach [3]. Dobrze znoszą warunki na stanowiskach nizinnych, które różnią się znacząco od naturalnych stanowisk, na których występuje kosodrzewina [3]
W porównaniu do sosny zwyczajnej, kosodrzewina lepiej znosi zanieczyszczenie powietrza i niekorzystne warunki występujące w miastach i miasteczkch.
Zastosowanie
- DendrologiaRośliny stosowane w terenach zieleni; parki, zieleń osiedlowa, skalniaki, ogrody skalne, rekultywacja terenów i umacnianie skarp, zboczy, nasypów oraz wydm [3]
- szkółkarstwo ozdobne
- Z kosodrzewiny można pozyskać olejek kosodrzewinowy [2]
Zielarstwo:
Surowiec zielarski:
Gałęzie kosodrzewiny [2]
Przetworzony surowiec zielarski:
Olejek kosodrzewinowy Oleum Pini pumilionis [2]
Olejek kosodrzewinowy pod względem składu nie różni się bardzo od olejku sosnowego, jednak posiada łagodniejszy i bardziej orzeźwiający zapach. Olejki z sosny i kosodrzewiny można wykorzystać przy inhalacjach [1]
Zdjęcia:
|
|
|
Kosodrzewina w Tatrach |
Kosodrzewina w Tatrach |
|
|
|
Kosodrzewina w Tatrach |
Kosodrzewina w Tatrach |
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
 | Kosodrzewina 'Hesse' Pinus mugo 'Hesse' |
 | Kosodrzewina 'Grune Welle' Pa'Pinus mugo 'Grune Welle' Pa' |
 | Sosna zwyczajna Pinus sylvestris L. |
- Pinus mugo . ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=183358 (dostęp 17.5.2016)
- Ożarowski A. 1980. Ziołolecznictwo. PZWL, Warszawa: 205,206.
- Bugała W. 1991. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa 74,75.
