Nazwa gatunkowa: Pietruszka zwyczajna - Petroselinum crispum (Mill.) Fuss [1,2]
Inne nazwy: (kliknij, aby rozwinąć)
Rodzina: Selerowate - Apiaceae [1-3]
Morfologia
Wysokość: [] .
Pokrój roślina korzeniowa wwytwarzająca w pierwszym roku rozetę liściową wraz z korzeniem spichrzowym, a w drugim rozgałęzioną łodygę [3].
Kwiaty: białozielone, niepozorne. Kwiatostan baldachowaty[3].
Owoce: owalne, podójne, zabariowne na oliwkowy kolor rozłupki[3].
Łodyga: w drugim roku wyrasta wysoka łodyga, która rozgałęziona jest w górnej części. Na szczytach pędów łodygi wyrastają kwiaty [3].
Liście: ciemnozielone, połyskujące [3].
Korzenie: długi korzeń palowy[3], zazwyczaj korzeń ma barwę kremowo-białą
Inne cechy: w uprawie znajdują się odmiany należące do dwóch grup użytkowych, które różnią się pod względem morfologicznym. Pierwsza grupa to pietruszki korzeniowe, druga grupa to pietruszki naciowe.[4].
Biologia
Długość życia rośliny: roślina dwuletnia, zimująca w gruncie w polskim klimacie[3].
Typ/forma życiowa rośliny: roślina zielna z podziemnym organem spichrzowym[3].
Kwitnienie: w drugim roku[].
Owocowanie: w drugim roku[].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez owoce [3].
Ekologia
Pochodzenie:[]
Zasięg terytorialny:wschodnia część Morza Śródziemnego[3]
Siedliska:[]
Wymagania klimatyczne i glebowe/Uprawa
Stanowisko: słoneczne[]
Podłoże: żyzne[]
Nawadnianie: średnie[]
Nawożenie: []
Rozmnażanie: poprzez siew owoców[]
Mrozoodporność: dobra[]
Zastosowanie
- Zielarstwo: roślina przyprawowa - liście lub natka używana jest do poprawiania smaku wielu potraw, głównie zup [3]
- Warzywnictwo: roślina uprawiana jako warzywo - korzeń spichrzowy jak i liście pietruszki stanowią cenny pokarm[3]
- Przemysł spożywczy
- Zielarstwo: roślina lecznicza - w lecznictwie wykorzystuje się olejek z owoców pietruszki, a także korzeń pietruszki[3]
Zielarstwo:
Surowiec zielarski:
Korzeń pietruszki Radix Petroselini [3]
Owoce pietruszki Fructus Petroselini [3]
Zbiór surowca:
Korzenie zbiera się w pierwszym roku uprawy, jesienią po zakończeniu okresu wegetacji.
Informacje dotyczące surowca zielarskiego:
Surowiec zawiera:
Korzenie: [3]
- olejek eteryczny (apiol, mirystycyna)
- flawonoidy (apiina, graweobiozyd A)
- związki poliacytylenowe (farkarynolon, falkaryndion)
- furanokumaryny (bergapten)
- substancje o charakterze śluzu
- cukry (apioza)
- sole mineralne (głównie potas)
Owoce: [3]
- olejek eteryczny (apiol, mirystycyna, cztero-metyoksyallilobenzen)
- furanokumaryny (pipinellina, bergapten, ksantotoksyna)
- flawonoidy (pochodne apigeniny, pochodne luteoliny)
- tłuszcze
owoce mają większe stężenie olejku i flawonoidów, przez co ich działanie na organizm jest silniejsze [4]
Działanie i stosowanie surowca zielarskiego:
Korzenie i owoce pietrzuszki wykazują działanie moczopędne, odkażające, zmniejszające napięcie mięśni gładkich, pobudzające wydzielanie śliny i soków żołądkowych. Oba surowce skutecznie pomagają przy kamicy nerkowej, stanie zapalnym nerek, problemach z trawieniem i przyswajaniem pokarmu, łagodzą też bóle brzucha i wzdęcia [3].
Zastrzeżenia:
Spożycie dużej ilości nasion może powodować u kobiet skurcz i ból macicy, wzmożone krwawienie miesięczne. Owoców pietruszki nie zaleca się podawać dzieciom i kobietom ciężarnym [3]
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
| Miniaturka | Nazwa rośliny |
|---|---|
| Marchew zwyczajna Daucus carota L. - warzywo oraz roślina przyprawowa i barwnikowa, bogata w cukry i w karotenoidy |
- ITIS Standard Report Page: Petroselinum crispum. https://www.itis.gov. Protokół dostępu: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=822347#null (dostęp 1.1.2019)
- Petroselinum crispum (Mill.) Fuss — The Plant List. http://www.theplantlist.org. Protokół dostępu: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2898243 (dostęp 1.1.2019)
- Lewkowicz-Mosiej T. . Leksykon roślin leczniczych. Świat Książki, Warszawa.
- Kępkowa A., Janiszewska I., Mańczak M., 1971. Warzywnictwo - Podręcznik dla zasadniczych szkół ogrodniczych. PWRiL, Warszawa..
