Nazwa gatunkowa: Jasnota purpurowa - Lamium purpureum L. [1,2]
Rodzina: Jasnotowate - Lamiaceae[1,2], dawniej Wargowe Labiateae [2]
Morfologia:
|
|
Jasnota purpurowa |
Wysokość: 5-30 cm [zb. 1,2].
Kwiaty: kwiaty zebrane są w nibyokółki [2], długości do 10 mm. Rurka kwiatowa wyprostowana [1]. Ząbki kielicha odstają po okresie kwitnienia [1,2]. Wewnątrz rurki kwiatowej są pierścienie włosków [2]. Dolna warga w kwiecie posiada 2 małe ząbki [1,2]. Górne wargi kwatów są miękko owłosione [2]. Pylniki pokryte są włoskami. Kwiaty zapylane są przez błonkówki. Pręciki w kwitach na początku kwitnienia są równoległe lub bardzo blisko siebie [1]. Korona jest dłuższa od kielicha [2] .
Owoce: spłaszczone rozłupki [1] długości ok 2.0 mm, kształtu odwrotnie-jajowatego, ze skośnie ściętym szczytem i zwężoną podstawą, 3-kanciaste. Powierzchnia owoców jest żółtawo-szara z białymi kropkami na powierzchni [2].
Łodyga: czerwono nabiegła [1], cztero-kanciasta, z owłosionymi krawędziami, u podstawy rozgałęziona [2] .
Łodyga podliścieniowa długości około 8-15 mm, od dołu zielona, w części ulistnionej łodyga jest zaczerwieniona[2]
Liście: z ogonkami, kształtu jajowatego lub sercowatego [1], z miękkimi włoskami tylko na górnej stronie blaszki. Brzeg liści jest regularnie skośnie karbowany. Liścienie szerokojajowate, z wciętym wierzchołkiem. Pierwsze liście ułożone są względem siebie naprzeciwlegle, kształtu owalnosercowatego, z karbowanym brzegiem, obustronnie pokryte miękkimi włoskami. Ogonki młodych roślin są wydłużone, rynienkowate i owłosione [2].
Nasiona:
Korzenie:
Inne cechy: Jasnota purpurowa wydziela nieprzyjemny zapach [1]. Jasnota purpurowa posiada krótsze rurki kwiatowe oraz krótsze odcinki łodyg pomiędzy nibyokółkami kwiatowymi w porównaniu do jasnoty różowej [2]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina roczna lub dwuletnia [1].
Typ rośliny: .
Kwitnienie: kwiecień - październik (IV-X) [1,2].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona .
Ekologia:
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny:
Siedliska: pola, ogrody, płoty [1,2], nieużytki [2] , trawniki, łąki, parki, miedze, zbocza, rowy, ścieżki.
Jasnota uznawana jest za chwast upraw [2].
Uprawa:
Stanowisko: słoneczne, półcieniste
Podłoże: dowolne.
Nawadnianie:
Nawożenie:
Zastosowanie:
- Pszczelarstwo: Roślina miododajna [1]
Zdjęcia:
|
|
|
Jasnota purpurowa |
Jasnota purpurowa na zboczu |
Odmiany i gatunki pokrewne:
 | Bluszczyk kurdybanek - Glechoma hederacea L. |
| Gajowiec żółty - Galeobdolon luteum | |
 | Jasnota biała - Lamium album L. |
| Poziewnik szorstki - Galeopsis tetrahit L. |
- Rostafiński J. Siedl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
- Skrzypczak G. Blecharczyk A. Swędrzyński A. 2000. Podręczny atlas chwastów. Multum, Poznań.
Podziękowania dla: Wojciech Klakla za pomoc w rozpoznawaniu zdjęć.