Internetowy Ogród - z pasji do Ogrodnictwa

Zielarstwo:

Surowiec zielarski:

Szyszkojagoda jałowca - Fructus juniperi ^[4,8], syn. owoc jałowca, jagody jałowca - Bacca juniperi

Zbiór surowca zielarskiego:

Zbiera się owoce dojrzałe, czyli dwuletnie, twarde, o barwie czarnej ^[6].

Na jesień po dojrzeniu owoców. Pod krzewem umieszcza się folię lub materiał (płachta ^[4]), na który spadają owoce podczas otrząsania jałowca. Czynność tą wykonuje się w grubych rękawicach. Zebrany materiał oczyszcza się z niedojrzałych owoców, igieł i gałązek- zazwyczaj czyni się to zgrubnie, ręcznie.

Suszenie przeprowadza się w temperaturze pokojowej, aby owoce nie utraciły zapachów. Pomieszczenie do suszenia powinno być suche, przewiewne i ciemne. Suszone owoce przechowuje się w workach, a warunkach domowych w zamkniętych pojemnikach ^[4].

Informacje dotyczące surowca zielarskiego:

Surowiec powinien zawierać co najmniej 0,8% olejku eterycznego.

Surowiec stanowią wysuszone szyszkojagody jałowca; posiadają fioletowo-brunatną barwę, pokryte są szaroniebieskim (niebieskawym) woskowym nalotem, miejscami szyszkojagoda jest błyszcząca. Szyszkojagody posiadają na szczycie trójdzielną szczelinę, u nasady owocu widać szypułkę z brunatnymi przylistkami.

Po roztarciu można poczuć swoisty, żywiczny i intensywny zapach, smak na początku jest słodkawy, po czym staje się gorzkawy i szczypiący.

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

Olejki eteryczne 0,4-1,25%, 2% ^[4] (terpeny (m.in. alfa- i beta-pinen, kadynen, kamfen, mircen, milonen^[3]), seskwiterpeny (kadinen)), flawonoidy, garbniki, węglowodany 3,0% (cukier inwertowany), gorycz (związki goryczowe), juniperyna ^[3,4], związki żywicowe 8%, kwasy organiczne, związki mineralne, Witaminę C.

Działanie surowca zielarskiego:

Wyciągi (np. napar) z surowca działają moczopędnie^[8], napotnie^[], żółciopędnie^[8] oraz pomagają w trawieniu, nerwobólach, zapaleniu korzonków nerwowych, posiadają także właściwości bakteriobójcze.

W postaci naparów stosowany jest w nieżytach dróg moczowych, chorobach wątroby i schorzeniach artetycznych, także w połączeniu z innymi ziołami^{[zb. 8]}.

Maści z jałowcem używa się w bólach reumatycznych i nerwobólach.

Leki wytworzone z jałowca pospolitego stosowane są w problemach wywołanych zatrzymaniem wody w organizmie i przy obrzękach.

Szyszkojagody jałowca można użyć do oczyszczających kąpieli

Dawniej jałowiec używany był w leczeniu chorób drób moczowych i żołądka^[4].

Gryzienie i żucie kilku owoców odświeża oddech^[5].

Leki/Suplementy/Mieszanki:

• Mieszanka - Species cholagogae nr 1 i nr 3.

Przetwory/Przepisy:

Nalewka jałowcowa, jałowcówka

Jałowcówka jest dość "agresywnym" alkoholem, po wypiciu kieliszka można odczuć wiercenie w brzuchu. Nie należy pić alkoholu na bazie jałowca w dużej ilości.

1. Jedną garść suszonych owoców mielimy, zsypujemy do słoika i zalewamy 200 ml spirytusu.

2. Do spirytusu z owocami dodajemy 2 stołowe łyżki cukru i zostawiamy całość na 2-3 tygodnie.

3. Po tym czasie zlewamy wszystko przez gazę. Zlana esencja posłuży do aromatyzowania wódek. Ilość esencji do wódki dobieramy wg. własnego uznania ^[5].

Przyprawa:

Suszone owoce jałowca używane są do przyprawiania głównie dziczyzny, ale także baraniny i wieprzowiny, wędlin, ciemnych sosów, konserw i octu ziołowego. Zazwyczaj dodaje się do potraw kilka 'jagód' jałowca. Nadaje potrawom balsamicznego, korzennego zapachu i słodko-gorzkawego, żywicznego smaku.

Jałowcem można przyprawiać wszelkie formy kapusty, głowiastą białą i czerwoną, kapustę włoską, a także buraki ^[4].

Zastrzeżenia:

Surowiec w dużej ilości może powodować podrażnienie nerek ^[3], stany zapalne i pojawienie się krwi w moczu.

Stosowanie jałowca powinno się wcześniej skonsultować z lekarzem.

Przetworzony surowiec:

Z surowca po destylacji parą wodną otrzymuje się olejek jałowcowy - Oleum Juniperi; który zawiera terpeny (pinen kamfen, kandynen, limonen i terpinen). Olejek jałowcowy posiada właściwości drażniące skórę oraz rozszerza naczynia krwionośne. Oczywiście posiada on także silniejsze właściwości bakteriobójcze niż surowiec wyjściowy. Olejek jałowcowy służy także do pielęgnacji włosów.

Barwierstwo:

Z niedojrzałych szyszkojagód otrzymuje się żółty barwnik.