Nazwa rośliny: Fatsjobluszcz lizjański - Fatshedera lizei [1]
Angielska nazwa: Tree ivy, Ivy tree [5]
Inne nazwy: Fatsjobluszcz lizański [1], X Fatshedera lizei (Cochet) Guillaumin [2,5], Aralia lizei Cochet [2].
Rodzina: Araliowate - Araliaceae [5]
Morfologia:
|
|
Fatsjobluszcz lizjański w doniczce |
Wysokość: około 1.5 m [3] .
Pokrój: Fatsjobluszcz w umiarkowanie ciepłym klimacie lub w uprawie w pomieszczeniach jest zimozielonym krzewem, które może wpsinać się po podporach [5] .
Łodyga: grube pędy, z początku włochate, potem gołe, trudno się rozgałęziają [1].
Liście: 3-5 klapowe, przypominają kształtem liście bluszczu, średnicy 10-15 cm [1], z wierzchu przeważnie błyszczące [5].
Biologia:
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia.
Pokrój: krzew [5].
Rozmnażanie: wegetatywnie poprzez sadzonki.
Ekologia:
Pochodzenie:
Fatsjobluszcz jest mieszańcem międzyrodzajowym pomiędzy Fatsją a Bluszczem. Bardzo rzadko są spotykane mieszańce międzyrodzajowe u roślin[1].
Uprawa/Ochrona:
Stanowisko: półcieniste lub ze światłem rozproszonym. Odmiany pstrolistne fatsjobluszczu np. Pia Bont, wymagają nieco większego dostępu do światła [1]. Na silnie nasłonecznionym stanowisku liście fatsjobluszczu miękną i usychają [3]
Podłoże: próchniczne, gliniaste z dodatkiem torfu [1].
Nawadnianie: dobre lub dostateczne [1]
Nawożenie: ze względu na silny wzrost i duży pokrój zaleca się silne nawożenie fatsjobluszczu, co dwa tygodnie [1]
Termin rozmnażania: Najlepszy terminem na rozmnażanie fatsjobluszczu przez sadzonki jest lipiec - sierpień. Na sadzonki najlepiej jest wybierać fragmenty z półzdrewniałą łodygą, z co najmniej 1 liściem. Sadzonki można ukorzeniać w wilgotnym, przepuszczalnym podłożu, takim jak torf, a także w wodzie (co zajmuje około 1 miesiąca) [1,3].
Temperatura uprawy: Podczas spoczynku zimowego należy fatsjobluszczowi zapewnić temperaturę 10-15°C. W czasie spoczynku należy także ograniczyć nawożenie i podlewanie rośliny[1]
Fatshedera jest wrażliwa na przesuszanie i lubi duże ilości wody [3]. Przesadzamy fatsjobluszcz co roku do coraz do większych pojemników, z bardziej zwięzłą ziemią [1]. Tak jak bluszcz, fatsjobluszcz rośnie jednopędowo i nawet formując roślinę przez przycinanie, ciężko ją rozgałęzić [1].
Fatsjobluszcz jest jedną z szybciej rosnących roślin doniczkowych. Po roku może osiągnąć nawet 1,5 metra wysokości [3].
W czasie wegetacji fatsjobluszcz lizański może być atakowany przez mszycę oraz przędziorki [1].
Łodygę fatsjobluszczu warto prowadzić przy tyczce, ponieważ cała roślina ma tendencję do przechylania się w bardziej słoneczną stronę [3]
Zastosowanie:
Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna z pokroju i liści, uprawiana w doniczkach .
Zdjęcia:
|
|
|
Fatsjobluszcz lizjański |
Fatsjobluszcz lizjański |
Gatunki i odmiany pokrewne:
| Miniaturka | Nazwa rośliny |
|---|---|
| Fatsjobluszcz lizjański 'Annemieke' - Fatshedera lizei 'Annemieke' = 'Annemekie' - pstre ciemnozielone liście, częściowo wypełnione seledynowymi obszarami [1,4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Argenteovariegata' - Fatshedera lizei 'Argenteovariegata' [4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Aurea' - Fatshedera lizei 'Aurea' [4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Aureopicta' - Fatshedera lizei 'Aureopicta' [4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Lemon and Lime' - Fatshedera lizei 'Lemon and Lime' [4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Maculata' - Fatshedera lizei 'Maculata' [4]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Pia' - Fatshedera lizei 'Pia' [4]. | |
 | Fatsjobluszcz lizjański 'Pia Bont' - Fatshedera lizei 'Pia Bont' - odmiana o pstrych liściach. |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Silver Prusca' - Fatshedera lizei 'Silver Prusca' [1,4] - na liściach widoczne są żółtawe przebarwienia [1]. | |
| Fatsjobluszcz lizjański 'Variegata' - Fatshedera lizei 'Variegata' - liście są biało obrzeżone [4]. | |
 | Bluszcz pospolity - Hedera helix L. - roślina okrywowa, ozdobna i lecznicza |
 | Fatsja japońska - Fatsia japonica (Thunb.) Decne. & Planch. |
- Mynett K. 1990. Rośliny doniczkowe w mieszkaniu. Chemil, Warszawa:83,84.
- X Fatshedera lizei. The Plant List. Protokół dostępu: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-84264 (dostęp 18.5.2016)
- Doświadczenia i obserwacje własne: Aleksander Skrzyński
- Searhing results for: Fatshedera. RHS Online - Plant Finder. Protokół dostępu: https://www.rhs.org.uk/Plants/Search-Results?form-mode=true&context=l%3Den%26q%3D%2523all%26sl%3DplantForm&query=fatshedera (dostęp 18.5.2016)
- × Fatshedera lizei. RHS Online . Protokół dostępu: https://www.rhs.org.uk/Plants/51972/x-Fatshedera-lizei/Details?returnurl=%2fplants%2fsearch-results%3fform-mode%3dtrue%26context%3dl%253den%2526q%253d%252523all%2526sl%253dplantForm%26query%3dfatshedera%26aliaspath%3d%252fplants%252fsearch-results (dostęp 18.5.2016)