Nazwa gatunkowa: Cytryna zwyczajna - Citrus limon (L.) Burm. f. [1-3]

Inne nazwy:

Rodzina: Rutowate - Rutaceae [2]

Morfologia

Cytryna pokrój Citrus limon habitat

Drzewko cytrynowe

Wysokość: 3-6 m[3] .

Pokrój krzew lub niewielkie drzewo[].

Kwiaty: moga być zapylane bez udziału owadów. Kwiaty i owoce pojawiają się na siewkach po kilkunastu latach, dlatego lepiej jest wybrać rośliny rozmnażane przez sadzonki, ponieważ szybciej wchodzą one w okres kwitnienia i owocowania [1].Kwiaty słodko pachną [3]

Owoce: bardzo kwaśne w smaku, dojrzałe owoce mogą osiągnąć długość 15 cm i szerokość 7 cm[3].

Łodyga/Pień/Kora: [].

Liście: po roztarciu w dłoniach wydzielają specyficzny cytrynowy zapach, podobnie jak inne cytrusowe liście [4].

Biologia

Długość życia rośliny: [].

Typ rośliny: krzew lub niewielkie drzewo[1].

Kwitnienie: od wiosny[1].

Owocowanie: na początku zimy[1].

Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona, wegetatywnie poprzez sadzonki[1].

Ekologia

Pochodzenie:prawdopodobnie cytryna powstała w wyniku skrzyżowania dwóch gatunków: C. medica i C. aurantifolia [3]

Zasięg terytorialny:Azja, rejony tropikalne i o gorącym klimacie[1]

Siedliska:[]

Cytryna uprawiana jestw krajach, w których występuje klimat tropikalny, subtropikalny z ulewnymi zimami lub podzwrotnikowy z ulewnym latem np (Brazylia, Floryda). Optymalnym klimatem dla uprawy cytryny jest klimat subtropikalny [3]

Uprawa

Stanowisko: słoneczne, szczególnie dla starszych roślin [1,3]

Podłoże: średnio zwięzłe, z dodatkiem torfu i piasku, Podłoże lub glebę do uprawy cytryny warto zasilić w kompost [1,3]. Odczyn podłoża powinien być obojętny lub lekko kwaśny (pH 5-6), ale cytryna toleruje także podłoże o pH od 4.8 do 8.3 [1,3].

Nawadnianie: średnie, obfite podczas upałów oraz przy bezpośredniej wystawie do słońca. Jeżeli nie zapewnimy odpowiedniej ilości wody w podłożu, to po pewnym czasie cytryna osłabnie i zostanie zaatakowana przez przędziorki. W uprawie gruntowej cytryna znosi suszę, jednak jeżeli susza trwa ponad 3 miesiące, to należy zastosować nawadnianie uprawy[1]. Cytryna nie lubi całkowitego zalania wodą! [3].

Nawożenie: obfite, co 10 dni [1]. Warto co pewien czas zasilać podłoże w dojrzały kompost . Nawożenie cytryny w uprawie gruntowej obornikiem daje niezbyt dobre efekty [3]

Rozmnażanie: poprzez nasiona, a odmiany poprzez sadzonki pędowe, półzdrewniałe z 2-3 liśćmi[1]

Termin rozmnażania: sadzonkowanie najlepiej jest przeprowadzić po kwitnieniu roślin , czyli od maja do czerwca[1]. dojrzałe i podsuszone nasiona cytryn wysiewa się do tac z podłożem. Wysiane nasiona wykiełkują w ciągu 2-3 tygodni, przy temperaturze ok 13 °C. Siewki cytryny należy regularnie podlewać i przewietrzać. W jednym pestce?ziarni?e cytryny może znaleźć się od 1-3 zarodków, z których wyrosną rośliny mające ten sam zestaw genów. W przypadku wystąpienia choroby wirusowej na roślinie matecznej, rośliny potomne, otrzymane z nasion rzadko są nosicielami wirusa.[3]

Temperatura uprawy: Uprawa cytryny w gruncie udaje się w krajach, w których średnia temperatury podczas wegetacji wynosi od 25-30 °C, a w zimie około 15°C. Wzrost cytryny zostaje zahamowany poniżej 13°C oraz powyżej 38°C. Dojrzałe i zahartowane (2 tygodnie obniżania temp.) osobniki cytryny są w stanie wytrzymać spadki temperatury do -6 °C, jednak przyjmuje się, że temperatury poniżej 0°C powodują uszkodzenia drzewek lub krzewów cytryny [3]. W warunkach mieszkalnych od listopada do stycznia cytryny znajdują się zazwyczaj w okresie spoczynkowym. Podczas spoczynku cytrynom należy zapewnić temperaturę 8-10 °C, ograniczyć podlewanie i nawożenie oraz zapewnić dostęp do dużej ilości światła. Przy zbyt wysokiej temperaturze podczas spoczynku cytryna może zacząć gubić liście. Można pobudzić cytrynę do wydania nowych liści podczas spoczynku poprzez rozpoczęcie podlewania [1]

Podstawowym zabiegiem w uprawie cytryny jest coroczne przesadzanie młodych roślin do coraz większych pojemników. Rośliny starsze przesadza się co 2-3 lata do coraz bardziej zwięzłego podłoża [1]. Inni źródła podają, że cytryna nie lubi przesadzania, dlatego należy sadzić w stałe miejsce lub podczas przesadzania do większych doniczek zachować dużą ostrożność [3].

Młode rośliny gubią dojrzewające zawiązki, gdyż nie są w stanie wyżywić owoców. Dodatkowo zawiązki te bardzo osłabiają roślinę. Zaleca się usuwanie zawiązków owoców z młodych roślin. Na starszych roślinach należy regulować ilość owców tak, aby przypadało po osiem dużych liści na owoc[1]

Zastosowanie

  1. Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna [1]
  2. Zielarstwo: roślina lecznicza [3]
  3. Zielarstwo: roślina przyprawowa; owoce cytryny stosowane są jako dodatek poprawiający smak i aromat, np. przetworów, gdy są za mdłe i słodkie. Wysuszone liście cytryny mogą służyć jako dodatek aromatyzujący do herbat [3]
  4. Dendrologia
  5. Roślina uprawiana na owoce [3]
  6. Roślina jadalna: owoce spożywane w postaci orzeźwiających napojów lub jako dodatku do wielu potraw, napojów, natomiast kwiaty cytryny służą jako ciekawy dodatek aromatyzujący do lodów [3]
  7. Kulinaria: wysuszone plastry z owoców cytryny służą jako ozdoba i dodatek aromatyzujący do wypieków np. ciast [3]
  8. Przemysł kosmetyczny
  9. Przemysł perfumeryjny: olejek otrzymany ze skórki owoców cytryny może być użyty do produkcji perfum [3]
  10. Przemysł farmaceutyczny: do produkcji leków jako aromat (np. leków i suplementów diety zawierających wit.C) [4]
  11. Olejek z nasion cytryny może być wykorzystany do produkcji mydła [3]
  12. Drewno cytrynowe posiada ładny rysunek słojów, a po wypolerowaniu jest bardzo cenione w meblarstwie i stolarstwie [3]

Ciekawostki:

Uprawę cytryny rozpoczęto prawdopodobnie 1000 lat przed naszą erą [1].

Cytrynowy sok posiada właściwości antyoksydacyjne [3]

Aromat cytrynowy dobrze komponuje się z cynamonem i goździkami [4]

Najwyższej jakości olejek cytrynowy pozyskuje się z kwiatów cytryny [3]

Skórka owoców, liście i młode pędy cytryny zawierają ok 0.4% olejku [3]

Wysuszone skórki owoców cytryny mogą posłużyć jako środek przeciw owadom w szafkach [3]

Sok z owoców cytryny dobrze czyści zaśniedziałe i zabrudzone powierzchnie z brązu i innych metali [3]

Sok z owoców cytryny może pomóc w usuwaniu atramentowych plam [3]

Sok z owoców cytryny może posłużyć jako naturalny wybielacz do tkanin[3]

Zdjęcia:

Cytryna kwiat Citrus limon flower
Cytryna owoc Citrus limon fruit

Cytryna

kwiat i zawiązek

Cytryna

dorodny owoc

Cytryna łodyga Citrus limon stem
Cytryna pąki kwiatowe Citrus limon flower bud

Cytryna

zdrewniała łodyga

Cytryna

pąk kwiatowy

Cytryna kwiatostan Citrus limon inflorescence
Cytryna Citrus limon

Cytryna

kwiatostan

Cytryna

zawiązek

Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:

Miniaturka Nazwa rośliny
Cytryna 'Ponderosa' Citrus medica 'Ponderosa' - inna nazwa cytryna skierniewicka, odmiana karłowa o wolnym wzroście, przeznaczona do uprawy w pomieszczeniach, dość szybko wchodzi w okres kwitnienia i owocowania [1]
Cytron Citrus medica [1]
limonka zdjęcieLimonka, Limetka Citrus X aurantiifolia (Christm.) Swingle (pro. sp.) - niewielkie drzewo lub krzew, uprawiana głównie dla niedużych owoców (cytryn) o zielonej skórce i jasnozielonym miąższu
Mandarynka Citrus reticulata [1]
Grapefruit Citrus paradisa [1]
Pomarańcza Citrus sinensis [1]
Źródło:
  1. 1990. Rośliny doniczkowe w mieszkaniu. Chemil, Warszawa.
  2. Citrus limon. ITIS. Protokół dostępu: (dostęp )
  3. Citrus limon. Useful Tropical Plants Database. Protokół dostępu: (dostęp )
  4. Doświadczenia i obserwacje własne: Aleksander Skrzyński

Logo internetowy ogród
Menu :