Choroby maliny

Poszczególne choroby mają różne znaczenie w zależności czy jest to szkółka malin, czy plantacja towarowa na owoce.

Spis treści
    Choroby grzybowe
  1. Zamieranie pędów malin
  2. Szara pleśń maliny
  3. Antraknoza maliny i jeżyny
  4. Biała plamistość maliny i jeżyny
  5. Rdza maliny
  6. Mączniak prawdziwy truskawki na malinie
    Choroby wirusowe
  1. Mozaika
  2. Karłowatość maliny

Choroby grzybowe malin

Zamieranie pędów malin [1,2,3]

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Didymella applanata (stadium konidialne Phoma idaei) [1,2] oraz Botrytis cinerea [2]

Opis: Jest to jedna z groźniejszych i powszechniejszych chorób w uprawie malin. Poraża liście oraz łodygi. Może być powodowana przez inne gatunki grzybów [1]. Występowanie Pryszczarka namaliniaka ułatwia infekcję przez grzyba .

Objawy:

W lecie wokół pąków i u nasady ogonków liściowych pojawiają się fioletowe plamy, które później brunatnieją i zamieniają się w nekrotyczne plamy. Dookoła kory powstają pękające i złuszczające się obszary. Porażone pędy zamierają [1,3].

Patogeneza:

Pod koniec lata grzyb Didymella applanata rozmnaża się z konidii. Natomiast na wiosnę - w maju, ten sam grzyb może rozmnożyć się przy pomocy zarodników workowatych, które powstają na resztkach grzybni, na zamarłych pędach z poprzedniego roku [1].

Zwalczanie

Zwalczanie i zapobieganie tej chorobie polega na stosowaniu preparatów zawierających tolyfluanid, fenheksamid lub preparatów z grupy IBE [2]. Podczas zabiegów opryskiwania zaleca się użyć środków zwilżających, a także starać się aby ciecz pokryła równomiernie wszystkie liście [2].

  1. Usuwanie starych, dwuletnich pędów po owocowaniu, odchwaszczanie plantacji i prześwietlanie roślin [3].
  2. Prowadzenie malin w formie szpaleru przy drucie poprawia warunki fitosanitarne uprawy i ułatwia opryskiwanie krzewów środkami grzybobójczymi [3]
  3. Pierwsze opryskiwanie należy wykonać w okresie gdy nowe pędy osiągną wysokość 10-20 cm [1,3], następnie opryskiwanie należy powtarzać co 10-14 dni następującymi środkami ochrony: Rowral 50 WP lub Rowral FLO 255 SC(0,2%), [?] Euparen 50WP (0,25%), Ronilan 50 WP (0,1%), Sumilex (0,1%), Saprol (0,15%) (tylko do mateczników), Topsin M (0,1%) [3]. Krezotol sodowy 50 (1%) stosować przed pękaniem pąków [3]
  4. Środki powierzchniowo czynne zwiększają skuteczność opryskiwania np. Citowett (0,025) lub Sandovit koncentrat (0,015%) [3]
  5. Środek Euparen stosować przemiennie z innymi fungicydami []. Euparenem opryskujemy rośliny dwu- lub trzykrotnie w odstępie 10 dni [2].
  6. Silnie opanowane plantacje należy opryskiwać dwukrotnie.
  7. Na plantacjach rosnących na żyznych glebach możliwe jest usuwanie wszystkich wyrastających pędów do końca maja. Pozwala to na pominięcie dwóch pierwszych terminów opryskiwań.
  8. Zabiegi przeciwko zamieraniu pędów malin zabezpieczają je także przed antraknozą, białą plamistością liści i rdzą maliny.
  9. Do zakładania plantacji należy stosować zdrowy i silny materiał szkółkarski [3]

Szara pleśń malin [3]

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Botryotinia fuckeliana.

Opis: Choroba występująca powszechnie na plantacjach malin. W sprzyjających warunkach choroba atakuje wszystkie części roślin. W niektórych rejonach choroba ta odgrywa większa rolę niż zamieranie pędów malin.

Objawy:

Pleśń atakuje najczęściej pędy, kwiaty i owoce. Na porażonych kwiatach i owocach w czasie wilgotnej pogody pojawia się puszysty, szary nalot (złożony z trzonków konidialnych i zarodników). Na pędach powstają jasnobrązowe, rozmyte plamy, które potem łączą się i obejmują znaczne odcinki pędu . Dodatkowo na porażonych pędach mogą powstawać czarne skleroty. Ostatecznie pędy usychają i obumierają [3].

Zapobieganie i zwalczanie:

  1. Właściwe prowadzenie plantacji – odpowiednia rozstawa krzewów, zabiegi poprawiające przewietrzanie roślin [3].
  2. Wycinanie dwuletnich pędów, po zebraniu owoców [3]
  3. Zabiegi prowadzone w przypadku zamierania pędów malin chronią także przed szarą pleśnią maliny.
  4. Opryskiwanie preparatami było dawniej skuteczne, jednak obecnie powinno się odchodzić od tego typu rozwiązań ze względu na ochronę pszczół i innych owadów. Do opryskiwania można było dawniej użyć Benlate (0,1%), Euparen (0,25%), Ronilan lub Rowral (0,1%), Topsin M (0,05-0,1%). Zabiegi opryskiwania stosowało się na początku kwitnienia, w czasie pełni kwitnienia i pod koniec kwitnienia. PRzerwy pomiędzy opryskiwaniami wynosiły 7-10 dni [3].

* Częste stosowanie Topsinu może spowodować uodpornienie się grzyba na ten preparat [3]

Antraknoza malin i jeżyn [1]

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Plectodiscella veneta (stadium konidialne Gleosporium venetum) [1].

Opis:

Grzyb zimuje na pędach, a zakażanie nowych pędów trwa przez cały okres wegetacji. Z odmian najbardziej wrażliwa jest Preussen, a najbardziej odporna – Latham [1].

Objawy:

Choroba atakuje liście oraz pędy. Grzyb powoduje powstawanie ciemnoczerwonych plam na liściach i pędach malin. Plamy z czasem stają się białe a czerwone zabarwienie pozostaje tylko na obrzeżach plam. Porażone rośliny zasychają i gorzej plonują [1].

Zwalczanie:

  1. Wycinanie i niszczenie dwuletnich pędów jesienią i paleniu starych liści na wiosnę [1]
  2. Opryskiwanie Miedzianem na wiosnę [1]
  3. Stosowanie preparatów jak przy zamieraniu pędów malin.

Biała plamistość liści malin i jeżyn [1]

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Mycosphaerella rubi (stadium konidalne Septoria rubi) [1].

Opis:

Grzyb zimuje w stadium konidialnym na pędach i wiosną następuje zakażenie liści. Choroba ta jest mniej szkodliwa niż poprzednio wymienione choroby [?].

Objawy:

Na liściach i zielonych częściach pędów powstają małe, szarobiałe plamy otoczone czerwoną obwódką [1]. Liście na porażonych roślinach usychają i opadają [1]. W przypadkach dużego nasilenia choroby może dojść do defoliacji rośliny [].

Zwalczanie:

  1. Opryskiwanie Miedzianem [1].
  2. Palenie dwuletnich pędów razem z liśćmi [1].

Rdza malin

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Phragmidium rubi

Opis:Grzyb zimuje na opadłych liściach. Choroba występuje lokalnie i nie ma większego znaczenia.

Objawy:

W czerwcu na górnej stronie liści pojawiają się wzniesione, żółte plamki, a po pewnym czasie na dolnej stronie liści występują pomarańczowo rdzawe skupienia zarodników. Silnie porażone liście wcześniej opadają i roślina staje się słabsza.

Zwalczanie

  1. Usuwanie starych pędów i liści.
  2. Nie stosuje się specjalnych zabiegów zwalczających ze względu na małą szkodliwość i braku zarejestrowanych środków do zwalczania tego patogena.

Mączniak prawdziwy truskawki na malinie

Czynnik chorobotwórczy: grzyb Sphaeroteca macularis

Opis:Grzyb zimuje na opadłych liściach. Choroba występuje lokalnie i nie ma większego znaczenia.

Objawy:

Grzyb pojawia się na liściach, a czasem na owocach. Powstaje biały, mączysty nalot. Porażone części rośliny zamierają.

Zwalczanie

  1. Usuwanie starych pędów i liści.
  2. W miarę potrzeby stosuje się preparaty takie jak do zwalczania mączniaka truskawki.

Choroby wirusowe malin

Maliny atakowane są przez wiele wirusów wywołujących różne objawy chorobowe. Najczęściej objawami są to żółte, chlorotyczne plamy na liściach, żółknięcie lub chloroza nerwów, niedorozwój i zniekształcenie blaszki liściowej. Niekiedy brzegi liści są odwinięte, a wzrost roślin zahamowany.

Często dwa a nawet trzy wirusy występują na tej samej roślinie jednocześnie i objawy się nasilają.

Rozprzestrzenianie się chorób wirusowych następuje głównie przez rozmnażanie wegetatywne zarażonych roślin, a także przez mszyce i skoczki.

Źródło:
  1. Pieniążek S. A. 1968. Sadownictwo. PWRiL, Warszawa.
  2. Rejman A., Ścibisz K., Czarnecki B. 1987. Szkółkarstwo roślin sadowniczych. PWRiL, Warszawa.
  3. Babilas W., Kagan F., Piekarczyk K. 1983. Poradnik ochrony roślin. PWRiL, Warszawa.
Menu :