Chwast, chwasty w uprawie polowej warzyw
Chwasty są to rośliny występujące zazwyczaj w znaczącej liczbie na plantacji danego gatunku rośliny warzywnej. Chwasty są niepożądanymi roślinami w danej uprawie, gdyż mogą powodować pewne straty np. w plonie roślin uprawianych.
Rodzaje chwastów
W uprawie polowej warzyw można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje chwastów:
- - chwasty właściwe - są to rośliny ze stanu naturalnego, dzikie
- - fakultatywne - mogą to być rośliny np. warzywnicze, inne niż rośliny celowo uprawiane w danym okresie, np. chrzan w uprawie kapusty
Można wyróżnić jeszcze jeden rodzaj chwastów. Za chwasty czasami uznaje się gatunki lub odmiany, które zostały zawleczone na plantację razem z materiałem rozmnożeniowym, wysadkowym lub nasiennym. Chwasty zawleczone są bardzo niepożądane w uprawie nasienniczej w ogrodownictwie i innych poddziałach rolnictwa.
Źródła zachwaszczenia
Za źródła zachwaszczenia uznaje się nasiona znajdujące się w glebie, uprawy na sąsiednich polach, wodę do nawadniania upraw, obornik, ziemię kompostową, materiał siewny i inne rośliny uprawne.
Szkodliwość chwastów
Chwasty konkurują z roślinami uprawianymi o miejsce, składniki pokarmowe, wodę i światło słoneczne. Ponadto obecność chwastów może wiązać się z obniżeniem temperatury przy glebie, co może być czynnikiem sprzyjającym dla rozwoju chorób.
Niektóre chwasty mogą wydzielać związki chemiczne, które negatywnie wpływają na wzrost i rozwój roślin uprawnych. Takie zjawisko nazywane jest allelopatią.
Obecność chwastów w uprawie może przyczynić się do rozprzestrzeniania się chorób oraz szkodników. Należy zwracać szczególną uwagę na gatunki chwastów wywodzące się z tej samej rodziny, co rośliny uprawiane, gdyż często żerują na nich te same szkodniki i porażają je te same patogeny.
Metody zwalczania chwastów
Podstawowym zabiegiem przeciwko chwastom jest właściwa agrotechnika, to znaczy uprawa roli, uprawki pożniwne, zmianowanie, nawożenie itd. Należy zwrócić uwagę, aby zabiegi uprawowe zostały przeprowadzone starannie i w odpowiednim czasie. Dodatkowo podczas upraw można stosować wskazówki dla prowadzenia gospodarstw ekologicznych, jak np. bronowanie gleby w nocy, które może być skuteczniejsze w walce z chwastami od bronowania za dnia.
Ostatnio coraz częściej zachęca się ogrodników do stosowania ściółek i osłon niskich, które wykazują dość dobrą ochronę przed chwastami, a dodatkowo mogą poprawić warunki panujące przy i w glebie. Ściółkowanie i okrywanie zalicza się do metod fizycznych w ochronie roślin przed chwastami.
Do nie dawna dość powszechnie i nadmiernie stosowano w uprawach warzywniczych metody chemiczne w zwalczaniu chwastów, czyli opryskiwanie roślin i gleby roztworami środków ochrony roślin (pestycydy i herbicydy). Niestety nadmierna chemizacja w rolnictwie i ogrodnictwie była z jednej strony wygodna i skuteczna, ale z drugiej strony powodowała bardzo dobrą selekcję chwastów i organizmów pasożytniczych, które szybko uodporniły się na środki ochrony roślin. Obecnie w Unii Europejskiej w celu ochrony środowiska, obowiązkiem jest już stosowanie metod integrowanych w uprawie roślin, czyli takich, które stanowią (w skrócie) połączenie wszystkich wspomnianych metod wyżej oraz dobór odmian odpornych na dany czynnik. Metody integrowane pozwalają na skuteczną walkę z chwastami, pasożytami i patogenami, przy jak najmniejszym zużyciu środków ochrony roślin.
Wrażliwość warzyw na zachwaszczenie
Za najbardziej wrażliwe na zachwaszczenie pola uznaje się: cebulę, pora z siewu, marchew, pietruszkę, koper ogrodowy.
Do warzyw o średniej wrażliwości na zachwaszczenie zalicza się warzywa z siewu: buraka ćwikłowego, fasolę, groch zielony, bób, ogórek, szpinak oraz warzywa uprawiane z rozsady: seler, cebulę i por.
Najmniej wrażliwe na obecność chwastów w uprawie są: pomidor oraz rośliny kapustne.
Artykuły pokrewne lub podobne:
Spis chwastów w uprawie warzy: Spis chwastów
Powrót do poddziału: warzywnictwo