Nazwa gatunkowa: Żywotnik wschodni - Thuja orientalis L. [1-4]
Inne nazwy: Biota wschodnia, Platykladus wschodni [2], Biota orientalis Endl. [2,4], Platycladus orientalis (L.) Franco[3]
Rodzina: Cyprysowate - Cupressaceae [1,3,4]
Morfologia
|
|
Biota wschodnia pokrój Prawdopodobnie odmiana 'Aurea' |
Wysokość: 10-18 m [4].
Pokrój: krzew lub drzewo o regularnej koronie, która u młodych okazów jest szerokostożkowata, natomiast u starszych roślin jest jajowata [4].
Łodyga/Pień/Pędy: Pnie żywotnika rozgałęziają się przy gruncie [4]. Gałęzie wzniesione prawie pionowo [2], rozgałęziają się zwykle w jednej płaszczyźnie. Pień pokrywa cienka, czerwonobrązowa kora, która na starszych okazach złuszcza się cienkimi płatami. Młode pędy są żywozielone, w zimie mogą brunatnieć. [4].
Liście: zimozielone łuskowate igły długości do 1 mm, ułożone w 4 prostnicach (po 2 w okółku), zachodzą na siebie dachówkowato, ściśle dolegają do gałązek, z żywicznymi gruczołkami, które po roztarciu uwalniają silny zapach [4].
Owoce: szyszki sinawe, grubawe, jajowatego kształtu, długości ok 2 cm, składają się z 4-8 grubych i mięsistych łusek. Łuski szyszek mają haczykowate wyrostki [4].
Nasiona: pozbawione skrzydełek, zabarwione na brązowo, przypominają ziarna, dojrzewają w drugim roku po kwitnieniu [4]
Korzenie: żywotniki mają dość płytki i słaby system korzeniowy [4].
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia.
Typ rośliny: krzew lub drzewo [2].
Kwitnienie: wiosna: kwiecień-maj (IV-V) [2].
Pienność: roślina jednopienna [4].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez siew nasion oraz wegetatywnie poprzez sadzonki [4].
Ekologia
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny: Chiny, Korea, Japonia [4]
Do Europy żywotnika wschodniego sprowadzono w 1752 r. [4]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne, ciepłe[4]
Podłoże: charakteryzuje się niewielkimi wymaganiami glebowymi, najlepsze są gleby lekkie, głębokie i przepuszczalne [4]
Nawadnianie: wytrzymały na okresy suszy[4]
Nawożenie: []
Rozmnażanie: Żywotniki można rozmnażać z nasion oraz sadzonek. Nasiona zbiera się jesienią i wysiewa się wiosną do skrzyń inspektowych. Nasion nie należy zbyt długo przechowywać gdyż szybko tracą zdolność do kiełkowania [4]
Mrozoodporność: dostateczna, może wymarzać podczas surowych zim, szczególnie młode okazy [4]
Żywotniki mają niskie wymagania glebowe, dlatego biotę wschodnią bez obaw można sadzić do gleby w naszym ogrodzie [4]
Zastosowanie
- Dendrologia: tereny zieleni: parki, cmentarze, cięte żywopłoty, nie cięte szpalery, kompozycje grupowe, zieleń osiedlowa [4]
- Szkółkarstwo ozdobne.
Ciekawostki:
Żywotniki od dawna były uznawane za rośliny cmentarne, ostatnimi czasy jednak zostały spopularyzowane jako rośliny żywopłotowe i ogrodowe [4]
Zdjęcia:
|
|
|
Szyszka bioty |
Szyszka bioty |
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
| Żywotnik wschodni 'Aurea' Thuja orientalis L. 'Aurea' - odmiana złocista, krzew o wys. 2.5 m, charakteryzujący się wolnym wzrostem, o szerokiej, kulistej koronie, gałązki żółto-zielone, najładniej wygląda na wiosnę, odmiana wrażliwa na mrozy [4] | |
| Żywotnik wschodni 'Cupressoides' Thuja orientalis L. 'Cupressoides' - odmiana stożkowata, o pokroju zwartym, stożkowatym, gałęzie drobne, żywo-zielone, lepiej znosi mrozy od odmiany Aurea [4] | |
| Żywotnik wschodni 'Pyramidalis Aurea' Thuja orientalis L. 'Pyramidalis Aurea' | |
| Żywotnik wschodni 'Tetragona' Thuja orientalis L. 'Tetragona' - smukłe gałązki, słabo podzielone (rozwidlone), lekko przewisające, wys. ponad 2.5 m, pokrój lekko kolumnowy (wzniesiony, smukły) [1] | |
| Żywotnik zachodni Thuja occidentalis L. - drzewo wys.15-25 m, korona szerokostożkowata lub kolumnowa |
- Wyjście do Ogrodu Botanicznego w Krakowie (3.9.2014)
- Rostafiński J., Seidl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
- Thuja orientalis. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=183443 (dostęp 4.8.2016)
- Bugała W. 1991. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa.