Nazwa gatunkowa: Ostropest plamisty - Silybum marianum (L.) Gaertn. [1]
Inne nazwy: (kliknij, aby rozwinąć)
Rodzina: Astrowate - Asteraceae [1]
Systematyka: (kliknij, aby rozwinąć)
Morfologia
Wysokość: 70-150 cm[2] .
Pokrój [].
Kwiaty: purpurowe, obupłciowe, zebrane w koszyczek o długości 4-5 cm. Część okrywy posiada gruby, odgięty cierniowy kolec. Dno koszyczka z włoskami. Kielich składa się z pięciu ząbków. Pręcików 5, nasady pręcików w dolnej części zrośnięte są w rurkę [2].
Owoce: niełupki z puchem kielichowym. Puch kielichowy dwa razy dłuższy niż owoc, zabarwiony jest na żółto-szaro [2].
Łodyga: wzniesiona, pojedyncza lub rozgałęziona, naga [2].
Liście: szeroko-eliptyczne lub odwrotnie jajowate, siedzące - nasadą obejmują łodygę, z białym,marmurkowatym przebarwieniem w pobliżu głównego unerwienia, brzegi z kolcami. Liście dolne pierzastodzielne, liście górne są zatokowo klapowane [2].
Nasiona: []
Kłącze: []
Korzenie: []
Inne cechy: roślina pokryta licznymi kolcami i kłującymi wyrostkami[2]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina roczna lub dwuletnia[2].
Typ/forma życiowa rośliny: [].
Kwitnienie: lipiec -sierpień (VII-VIII)[2].
Owocowanie: [].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona[].
Ekologia
Pochodzenie:obszary wokół Morza Śródziemnego[2]
Zasięg terytorialny:[]
Siedliska:ogrody, przychacia, wysypiska śmieci. Gatunek rzadko występujący poza uprawami[2]
Gatunek rzadko uprawiany. Uprawy skierowane na pozyskanie surowca leczniczego. Czasem występuje w ogrodach jako ciekawostka o walorach dekoracyjnych [2]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne[]
Podłoże: ciepłe, gliniasto piaszczyste, dobrze zdrenowane[]
Nawadnianie: umiarkowane[]
Nawożenie: []
Rozmnażanie: generatywnie poprzez siew nasion wprost do gruntu[]
Mrozoodporność: []
Zastosowanie
- Zielarstwo: roślina lecznicza [2]
- Zielarstwo: lecznictwo ludowe
- Kwiaciarstwo: roślina ozdobna
Zielarstwo:
Surowiec zielarski:
Owoc ostropestu plamistego Fructus Silybi mariani, syn. Fructus Cardui Mariae[2]
Zbiór surowca:
Owoce ostropestu zbiera się, gdy są w pełni dojrzałe [2]
Surowiec zawiera: [2]
Owoce ostropestu:
- Flawonoidy
- Substancje gryczowe
- Flawonolignany (sylimaryna, sylibina, sylidiamina)
Korzeń ostropestu:
- związki poliacetylenowe
Działanie i stosowanie surowca zielarskiego:
Owoce ostropestu w różnej postaci wykorzystuje się w leczeniu schorzeń wątroby, śledziony i w kamicy żółciowej. Sylimaryna używana jest przy zatruciach wątrobowych [2]
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
Miniaturka | Nazwa rośliny |
---|---|
Karczoch zwyczajny Cynara scolymus L. | |
Popłoch plamisty Onopordum acanthium |
- Silybum marianum. ITIS. Protokół dostępu: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=38413#null (dostęp 5.4.2017)
- Mowszowicz J. . Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa.