Nazwa gatunkowa: Ruta zwyczajna - Ruta graveolens L. [1,3]

Rodzina: Rutowate - Rutaceae [1-3]

Morfologia

ruta zwyczajna ruta graveolens

ruta zwyczajna

Kraków, UR WO, 7.7.2016

Wysokość: [] .

Pokrój krzaczasty[2].

Kwiaty: zwykle obupłciowe, pieciokrotne lub czterokrotne. Płatki korony bez frędzli (cecha odróżniająca od R.chalepensis), wolne (nie zrośnięte ze sobą), barwy zielono-żółtej, szerokie i zakapturzone na szczycie (chochelkowate). Brzeg płatków korony może być falisty i ząbkowany. [2].

Owoce: brunatna torebka [3], okrągła, sucha, twarda, 4- lub 5-tępo klapowana na szczycie [].

Łodyga: naga, wiotka, sinozielona, osiąga wysokość około 1 metra [2], u podstawy drewniejąca [3].

Liście: zimozielone, jednak w polskim klimacie górna cześć rośliny wraz z liśćmi zamiera na zimę. Liście są ułożone względem siebie skrętolegle, złożone, podwójnie- lub potrójniepiarzaste. Listki są w zarysie podłużnie jajowate. [2].

Nasiona: []

Kłącze: []

Korzenie: []

Inne cechy: cała roślina pokryta jest niebieskim, woskowym nalotem [3]. Na powierzchni rośliny nie powinny występować włoski, szczególnie na łodydze i liściach. Ruta chalepensis L. ma podobną budowę do ruty zwyczajnej. [2]

Biologia

Długość życia rośliny: roślina wieloletnia [2,3].

Typ/forma życiowa rośliny: bylina, roślina zielna lub krzewinka, podkrzew [zb.2,3].

Kwitnienie: [].

Owocowanie: [].

Rozmnażanie: [].

Ekologia

Pochodzenie:[]

Zasięg terytorialny:ruta występuje powszechnie w krajach o umiarkowanym klimacie [2]. Ruta jest często spotykana w stanie naturalnym na wybrzeżach Morza Śródziemnego [3]

Siedliska:[]

Ruta uprawiana jest na plantacjach w wielu krajach, między innymi w Indiach [2,3]

Taksonomia

Ruta zwyczajna bywa mylona z innym gatunkiem - Euphorbia dracunculoides [2]

Uprawa

Stanowisko: słoneczne, osłonięte[]

Podłoże: dowolne, średnio zwięzłe[]

Nawadnianie: umiarkowane[]

Nawożenie: []

Rozmnażanie: poprzez nasiona[]

Mrozoodporność: []

Zastosowanie

  1. Kwiaciarstwo: roślina ozdobna [2]
  2. Zielarstwo: roślina lecznicza
  3. Zielarstwo: lecznictwo ludowe
  4. Zielarstwo:roślina o właściwościach bakteriobójczych
  5. Zielarstwo:roślina barwierska
  6. Homeopatia [2]

Zielarstwo:

Surowiec zielarski:

Liście ruty Folium Rutae [3]

Ziele ruty Herba Rutae [3]

Informacje dotyczące surowca zielarskiego:

Surowiec ma przyjemny zapach, barwę szarozieloną. Zwykle w surowcu znajdują się liście i części łodyg. W surowcu dostępnym na rynku można znaleźć też owoce i kwiaty ruty. Części łodyg w surowcu mogą osiągać do 15 cm długości i 5 mm grubości. Wysuszone łodygi mają barwę łagodnie zieloną i są białe w środku, są zmarszczone lub spłaszczone. Liście są kruche i zwykle w postaci rozdrobnionej, łagodnie zielone lub szarawe, cienkie, z niewielkimi ciemnozielonymi kropkami na całej powierzchni. Wysuszone listki z łatwością oddzielają się od liści. Płatki kwiatów są matowe lub ciemnożółte. Owoce mają stępione klapy [2].

W Indiach zaobserwowano problem niepoprawnego identyfikowania surowca. Surowiec zielarski pochodzący od Ruta graveolens, pochodził przeważnie od pokrewnego gatunku - Ruta chalepensis [2]

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

W części nadziemnej ruty znajdują się [2,3]:

  • flawonoidy (rutozyd)
  • alkaloidy(alkaloidy furanochinolowe - dyktamina i fagoryna, cholinowe - graweolina, akrydynowe - rutakrydon)
  • kumaryny, furanokumaryny
  • olejek eteryczny

Korzeń ruty [2]:

  • flawonoidy
  • alkaloidy
  • kumaryny

Działanie surowca zielarskiego:

Czytając wiele opisów ruty można mieć wrażenie, że jest to roślina 'o podwójnej naturze'. Z jednej strony ruta opisywana jest jako roślina silnie trująca, a z drugiej jako roślina pomagająca w leczeniu wielu dolegliwości.

Zawarte w rucie flawonoidy, alkaloidy i olejek działają rozluźniająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i układu moczowego, pomagając tym samym w złagodzeniu lub zniwelowaniu bólu. Dodatkowo zostają pobudzone ruchy robaczkowe jelit, a także zostaje usprawniony przepływ żółci do jelit i opróżnianie woreczka żółciowego. [3].

Po zażyciu preparatów zawierających rutę obserwuje się zwiększone wydalanie moczu, lekkie obniżenie ciśnienia krwi, usprawnione krążenie obwodowe [3].

Flawonoidy, głównie rutyna, działają uszczelniająco na ściany naczyń krwionośnych, jednocześnie poprawiając ich elastyczność. Flawonoidy zwiększają także odporność naczyń włosowatych i tętniczek, powodując ich kurczenie się, przez co zapobiegają też przenikaniu przez nie na zewnątrz krwinek i osocza. Rutyna działa odtruwająco na organizm oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowej ilości wapnia i jodu w organizmie [3]

Rutę podaje się w stanach skurczowych jelit, dróg żółciowych, zatrzymaniu się żółci, bólach brzucha, i nadmiernych wzdęciach. Preparaty zawierające rutę usprawniają pracę wątroby i pomagają w wydzielaniu żółci [3]

Czasami ruta stosowana jest jako środek uspokajający, przy nerwicach wegetatywnych, migrenie i przy bolesnych miesiączkach [3]

Leki/Suplementy/Mieszanki:

Ruta używana jest w mieszankach Ayurveda, Unani .

Przetworzony surowiec zielarski:

Z Ruty otrzymuje się olejek (Rue, Rue oil, Sadab, Satab) [2]

Zastrzeżenia:

Przyjmowanie zwiększonej dawki ruty może powodować niekontrolowane skurcze macicy, obfitsze krwawienie podczas miesiączki, a także do poronienia w ciąży. Po spożyciu nieodpowiedniej dawki ruty może wystąpić u przyjmującego światłowstręt. Dotykanie ruty przez osoby o wrażliwej skórze lub uczulone może powodować powstawanie pęcherzy naskórnych i oparzeń [3]

Ciekawostki:

Ruta w starożytnej Grecji oraz Rzymie była cenioną rośliną [2].

Do niedawna w Polsce rutę sadzono w ogrodach wiejskich jako roślinę obrzędową na uroczystości weselne [2].

Zdjęcia:

Kwiaty ruty Ruta graveolens flowers
Kwiaty ruty Ruta graveolens flowers

Kwiaty ruty

7.7.2016, WO UR, Kraków

Kwitnąca ruta

7.7.2016, WO UR, Kraków

Źródło:
  1. Ruta graveolens. ITIS. Protokół dostępu: (dostęp )
  2. Identity and pharmacognosy of Ruta graveolens Linn. NCBI. Protokół dostępu: (dostęp )
  3. 2003. Leksykon roślin leczniczych. Świat Książki, Warszawa: 248.

Logo internetowy ogród
Menu :