Nazwa gatunkowa: Dąb czerwony - Quercus rubra [1,2]
Inne nazwy: (kliknij, aby rozwinąć)
Rodzina: Bukowate - Fagaceae [1,2]
Systematyka: (kliknij, aby rozwinąć)
Morfologia
Wysokość: do 25 m [2] .
Pokrój drzewo o szerokiej koronie [2].
Kwiaty: Męskie kwiaty zebrane są w kwiatostan w postaci zwisających, wąskich kotek. Kwiaty żeńskie zebrane są w kłosokształtny kwiatostan. Okwiat (m) jest pojedynczy, niewielki. Kwiaty dębów zapylane są przy pomocy wiatru [2].
Owoce: szeroko-jajowaty lub prawie kulisty orzech średnicy 2,5-3 cm, ze zdrewniałą czapeczką lub miseczką (cupula). Czapeczki są płytkie, talerzykowate, pokryte omszonymi łuseczkami, osadzone na krótkich szypułkach [2].
Łodyga/Pień/Pędy: Kora młodych osobników jest szarawa, gładka, natomiast na starszych okazach jest pokryta bruzdami [2].
Liście: odwrotnie jajowate lub szerokoeliptyczne, nagie, ale z kępami brązowych włosków przy kątach nerwów od spodu liści, długości do 25 cm i szerokości do 15 cm, pierzasto unerwione, z ostro zakończonymi klapami i głębokimi wcięciami, dochodzącymi do połowy szerokości liścia, krótkimi ogonkami. Klap liścia może być od 7 do 11. Klapy odchylone są pod ostrym kątem i są grubo ząbkowane. Liście ustawione są skrętolegle. Pąki liściowe okryte licznymi łuskami, wyrastają na końcach pędów. Liście dębu czerwonego są z wierzchu ciemnozielone, a od spodu są szarawe, jaśniejsze, żółtawozielone. Jesienią liście przebarwiają sie na kolor czerwono-brązowy, lub czerwony. Ulistnienie u dębu czerwonego jest obfite. Opadające jesienią liście dębu czerwonego mogą przyczynić się do wytworzenia warstwy ściółki, bogatej w próchnicę [2].
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca na zewnątrz w polskich warunkach klimatycnzych[].
Typ/forma życiowa rośliny: roślina zdrewniała, drzewo [2].
Kwitnienie: [].
Pienność: roślina jednopienna [2].
Owocowanie: [].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona (żołędzie) lub wegetatywnie poprzez szczepienie [2].
Ekologia
Pochodzenie:Ameryka Północna []
Zasięg terytorialny:wschodnie rejony Ameryki Północnej (Nowa Szkocja - Alabama - Teksas) [2]
Siedliska:lasy mieszane, stanowiska o świeżych, przepuszczalnych glebach [2]
Dąb czerwony pojawił się w uprawie w Europie na początku XVIII w. Swoją popularność w wielu krajach dąb czerwony zawdzięcza szybkiemu wzrostowi i niskim wymaganiom glebowym [2]
Uprawa
Stanowisko: docelowe stanowisko powinno być słoneczne lub lekko ocienione[]
Podłoże: nie ma specjalnych wymagań, dąb czerwony może rosnąc na glebach ubogich, piaszczystych i żwirowatych, jednak najlepiej rośnie na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych i przepuszczalnych [2]
Nawadnianie: dęby są odporne na suszę[2]
Nawożenie: []
Rozmnażanie: Dęby czerwone uznaje się za łatwe w rozmnażaniu. Dęby zwykle rozmnaża się przez nasiona (żołędzie), które wysiewa się zaraz po zbiorze lub po odpowiednim przechowaniu - na wiosnę. Jesienny termin wysiewu niesie za sobą ryzyko, gdyż nasiona dębu przez okres zimy mogą zostać zjedzone przez zwierzęta. Nasiona przechowuje się w wilgotnym piasku. Przesuszone żołędzie tracą zdolność kiełkowania. Siewki wytwarzają korzeń palowy i powinny być szkółkowane, gdyż później gorzej się przyjmują. Szczepienie dębów przeprowadza się pod koniec zimy lub na początku wiosny [2]
Mrozoodporność: dobra[2]
Dęby dobrze czują się w miastach (są odporne na zanieczyszczenia powietrza) i dopóki mają dobre stanowiska, to mogą stanowić jedną z większych atrakcji w parkach, zieleńcach, skwerach. Dęby charakteryzują się rozległymi, regularnymi koronami i bardzo dobrze prezentują się jako pojedyncze osobniki oraz w grupach drzew liściastych (lipy, klony, buki)[2].
Choć dęby są dużymi drzewami, to charakteryzują się wolnym wzrostem i długowiecznością w stosunku do innych rodzajów drzew.[2].
Zastosowanie
- Dendrologia: spis drzew i krzewów; Dąb nadaje się do zadrzewień krajobrazowych, na terenach wiejskich, do nasadzeń przydrożnych [2]
- Przemysł drzewny i meblarski - drewno dębów posiada dobrą wytrzymałość, jest twarde [2]
- Zalesianie terenów o słabych glebach i rekultywacja terenów zdegradowanych (poprzemysłowych)[2]
Ciekawostki:
Podobizny liści dębu czerwonego widnieją na awersie polskich monet: 1 grosz, 2 grosze i 5 groszy. Wiele osób uznaje użycie liści gatunku, który pochodzi z Ameryki Północnej, na polskich monetach za niestosowne.
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
Miniaturka | Nazwa rośliny |
---|---|
Dąb czerwony 'Aurea' Quercus rubra 'Aurea' - odmiana żółtolistna, młode liście są złocistożółte, poźniej stają się jasnozielone, wzrost słabszy niż u gatunku, odmiana efektowna, ale nadaje się do odważnych kompozycji (barwne grupy) [2] | |
Dąb szypułkowy Quercus robur L. |
- Quercus rubra. ITIS. Protokół dostępu: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=19408#null (dostęp 3.3.2017)
- Bugała W. 1991. Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa.