Nazwa gatunkowa: Paprotka złocista - Phlebodium aureum (L.) J. Sm. [1,3]
Angielska nazwa: Golden polypody [2]
Inne nazwy: Polypodium aureum L. [1,2,4], Chrysopteris aurea (L.) Link, Pleopeltis aurea (L.) C.Presl [3], Phlebodium aureum (L.) J. Smith, J. Bot. [4]
Rodzina: Paprotkowate - Polypodiaceae [1]
Morfologia:
|
|
Paprotka złocista |
Wysokość: 30-120 cm [3].
Pokrój: bardzo duża paproć [3].
Liście: jasnozielone lub niebieskawo-zielone, wyginające się łukowato ku gruntowi, dość luźno ułożone, długości 30-130 cm. Ogonki liściowe 15-50 cm długości, gładkie z niewielką ilością łusek u podstawy. Brzeg blaszki pierzasto, głęboko karbowany. Blaszka liściowa z wierzchu naga, długości 30-80 cm, szerokości 10-50 cm. Blaszka liściowa podzielona jest na segmenty (nibylistki) o długości 6-20 cm i szerokości 1-4 cm. Brzegi segmentów mogą być lekko pofalowane.[4].
Kłącze: pełzające, średnicy od 8 mm aż do 30 mm [3,4], gęsto pokryte wydłużonymi łuskami, które zabarwione są na złoto lub brunatno. Łuski mogą mieć długość 10-20 mm [4].
Zrodnie (sori): ułożone w 1 rzędzie po dwóch stronach blaszki segmentów, czasami zdarzają się dwa rzędy po jednej stronieblaszki.
Korzenie:
Inne cechy:
Biologia:
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia.
Typ rośliny: bylina z grupy paproci, epifit lub roślina naziemna [3,4]
Rozmnażanie: poprzez zarodniki, podział rośliny.
Genetyka:
Liczba chromosomów: 2n = 148 [4]
Paprotka złocista może tworzyć alloploidalne mieszańce [4]
Ekologia:
Pochodzenie: rejony tropikalne i subtropikalne Ameryki Południowej.
Występowanie: Oceania, Karaiby, Ameryka - cała (Paragwaj, Peru, Brazylia, Meksyk, Floryda)[1,3], zachodnie Indie [4]
Siedliska: lasy, opadnięte konary i pnie drzew, wilgotne skały [3], pnie drzew stojących, duże nagromadzenia humusu, miejsca po odpadnięciu liści u gatunku Sabal palmetto [4]
Uprawa:
Stanowisko: dobrze oświetlone (nie bezpośrednio), półcieniste lub cieniste.
Podłoże: pH 4,0-5,0, podłoże próchniczne.
Nawadnianie:
Nawożenie:
Szklarnia umiarkowana lub gorąca, latem 18-22°C, zimą 12-15°C. Roślina bardzo obficie zarodnikuje.
Paprotkę złocistą uprawia się w Hondurasie i w Meksyku w celach leczniczych. W meksyku kłącza paprotki sprzedawane są pod nazwą 'Calaguala' [3]
Zastosowanie:
- Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna; uprawa doniczkowa.
- Zielarstwo: lecznictwo ludowe. W lecznictwie ludowym kłącze wykorzystywane są na schorzenia wątroby oraz na kaszle [3]
Zastrzeżenia:
Paprocie zwykle posiadają substancje kancerogenne. Nie wiadomo, czy paprotka złocista posiada właściwości toksyczne, dlatego nie zaleca się jej stosowania w celach spożywczych i leczniczych [3].
Odmiany i gatunki pokrewne:
| Paprotka złocista Phlebodium aureum var. aureum [4] |
| Paprotka złocista Phlebodium aureum var. areolatum (Humboltd & Bonpland ex Willdenow) Farwell[2,4] |
| Paprotka złocista 'Blue Star' Phlebodium aureum 'Blue Star' [2] |
| Paprotka złocista 'Mandaianum' Phlebodium aureum 'Mandaianum' [2] |
| Paprotka zwyczajna - Polypodium vulgare L. - dawniej stosowana jako roślina lecznicza. |
- Phlebodium aureum. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=17656 (dostęp 27.1.2016)
- Search results for Phlebodium aureum. RHS Online - Plant finder. Protokół dostępu: https://www.rhs.org.uk/Plants/Search-Results?form-mode=false&query=phlebodium%20aureum (dostęp 27.1.2016)
- Fern Ken. Phlebodium aureum. Useful Tropical Plants. Protokół dostępu: http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Phlebodium+aureum (dostęp 24.1.2016)
- Flora of North America Editorial Committee Flora of North America Editorial Committee. Flora of North America. Vol 2. Oxford University Press, New York.: 323. Protokół dostępu: https://books.google.pl/books?id=VnlBQMJOi-UC&pg=PA323&lpg=PA323&dq=Golden+polypody+leaves+are&source=bl&ots=tjMtJOtpk9&sig=BwE-uQJs4xO6zj_yzlaDJ6DrR8E&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjUyaOHrsvKAhWKwHIKHWGdB8wQ6AEIbzAV#v=onepage&q=Golden%20polypody%20leaves%20are&f=false (dostęp 24.1.2016)
