Nazwa gatunkowa: Brzoskwinia zwyczajna - Prunus persica (L.) Batsch [1]
Inne nazwy: (kliknij, aby rozwinąć)
Rodzina: Różowate - Rosaceae [1,4]
Morfologia
|
|
Owoc (pestkowiec) brzoskwini |
Wysokość: drzewo brzoskwini może dorastać do 8 metrów [4] .
Kwiaty: płatki korony różowe[].
Owoce: pestkowiec [4].
Inne cechy: gatunek dość zmienny pod względem morfologii[4].
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca w gruncie w polskich warunkach klimatycznych[].
Typ/forma życiowa rośliny: roślina zdrewniała, drzewo[].
Kwitnienie: wiosna[].
Owocowanie: lato- jesień: lipiec-wrzesień[4]. Termin owocowania zależy od odmiany i warunków w jakich uprawiane są drzewka brzoskwini.
Rozmnażanie: generatywne poprzez nasiona (pestki) i wegetatywne poprzez sadzonki[].
Ekologia
Pochodzenie:Azja: prawdopodobnie centralna lub północna część Chiny (prowincje Szansi, Szensi, Kansu, a nawet Syczuan i Hupei)[4]
Zasięg terytorialny:[]
Siedliska:[]
Wymagania klimatyczne i glebowe/Uprawa
Stanowisko: słoneczne[]
Podłoże: gliniasto-piaszczyste, przepuszczalne, żyzne, umiarkowanie wilgotne, bardzo dobrze rośnie na glebach zasobnych w wapń, ale o odczynie obojętnym (pH w H2O 6.5-7.0)[4]
Nawadnianie: średnie, najwięcej wody potrzebuje 3-4 tygodnie przed dojrzeniem owoców[4]
Nawożenie: []
Rozmnażanie: generatywnie poprzez pestki, wegetatywnie poprzez sadzonki, szczepienie[]
Mrozoodporność: mała, może przemarzać podczas silnych mrozów[]
Choroby i szkodniki brzoskwini
Brzoskwinia w Polsce może być porażana przez choroby takie jak: kędzierzawość liści brzoskwini (nazywana też kędzierzawką), czarna plamistość owoców, brunatna zgnilizna drzew pestkowych, leukostomoza, gumozy i raki drzew owocowych. Generalnie nie ma wyhodowanych odmian całkowicie odpornych na wspomniane choroby lub cały czas trwają prace nad pozyskaniem odpornych odmian[4].
|
|
Kędzierzawość liści brzoskwini |
Ze szkodników najczęściej można spotkać na brzoskwini mszycę brzoskwiniową[4], które przenoszą wirusy oraz pośrednio przyczyniają się do porażania przez choroby grzybowe. Ponadto na brzoskwini może pojawić się skośnik brzoskwiniaczek, guzak korzeniowy, misecznik cytrusowiec, tarcznik niszczyciel, ryjkowiec śliwkowy.
Zastosowanie
- Dendrologia: spis drzew i krzewów
- Sadownictwo: roślina uprawiana na owoce[4]
- Szkółkarstwo: szkółkarstwo roślin sadowniczych, roślina ozdobna[4]
- Pszczelarstwo: Roślina miododajna []
Zdjęcia:
|
|
Owoce brzoskwini |
Odmiany brzoskwini
Szacuje się, że na Świecie uprawianych jest około 2000 odmian brzoskwiń. Odmiany brzoskwiń można podzielić na kilka grup: owocujące, na podkładki pod odmiany owocujące, bez omszonej skórki - nektarynki, do uprawy amatorskiej i towarowej, o spłaszczonych owocach i mniejszych pestkach i specjalne, w tym ozdobne [2,4]
Owoce odmian do bezpośredniego spożycia (deserowe) powinny mieć cienką, miękka skórkę, z niezbyt dużym meszkiem, miękki, soczysty, aromatyczny miąższ.
Dla przetwórstwa istotne będą cechy owoców brzoskwini, takie jak łatwość odchodzenia pestki od miąższu, jędrność miąższu, dobre wybarwienie miąższu, łatwe obieranie owoców ze skórki. Wymienione cechy dotyczą głównie brzoskwiń w zalewie, przy dżemach z brzoskwiń jędrność miąższu, czy wybarwienie, nie ma aż tak dużego znaczenia, gdyż jest on rozdrobniony.
Owoce przeznaczone do sprzedaży towarowej powinny charakteryzować się dobrą odpornością na transport i krótkie przechowywanie. Zazwyczaj brzoskwinie dostępne masowo w sklepach, to odmiany, których owoce mają twardy miąższ, twardą skórkę, osiągające dobre wybarwienie skórki przed dojrzeniem, z różnym aromatem, ze średnio przylegającą pestką. Niedawno w polskich sklepach pojawiły się odmiany (grupa odmian podobnych do odmiany 'Pen-Too') o spłaszczonych owocach ze zdrobnioną pestką, które są łatwiejsze w spożyciu.
Odmiany brzoskwini uprawiane na owoce lub ozdobne:
| Nazwa rośliny | |
|---|---|
| Brzoskwinia 'Ackerman Readleaf' Prunus persica 'Ackerman Readleaf' - odmiana o czerwono zabarwionych liściach, uprawiana także jako roślina ozdobna[4] | |
| Brzoskwinia 'Alba' Prunus persica 'Alba' - kwiaty białe, pojedyncze, odmiana o profilu ozdobnym[4] | |
| Brzoskwinia 'Alboplena' Prunus persica 'Alboplena' - kwiaty białe, pełne, podobna do odmiany Alba, odmiana o profilu ozdobnym[4] | |
| Brzoskwinia 'Amsden' Prunus persica 'Amsden' - [4] | |
| Brzoskwinia 'Arctic Supreme' Prunus persica 'Arctic Supreme' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, biały miąższ z bardzo dobrym aromatem, pestka przylegająca do miąższu, jedna z najlepszych odmian[3] | |
| Brzoskwinia 'August Pride' Prunus persica 'August Pride' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce duże, okrągłe, pestka nie przylegająca do miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Babcock' Prunus persica 'Babcock' - odmiana o wczesnym terminie dojrzewania owoców, owoce małe do średnich, pestka średnio przylegająca do wybielonego miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Baby Crawford' Prunus persica 'Baby Crawford' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce małe, pestka nie przylegająca do miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Beatrix' Prunus persica 'Beatrix' - [4] | |
| Brzoskwinia 'Belle of Georgia' Prunus persica 'Belle of Georgia' - odmiana o późnym terminie dojrzewania owoców, owoce duże, pestka nie przylegająca do wybielonego miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Bonanza II' Prunus persica 'Bonanza II' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce duże, smaczne i aromatyczne, pestka nie przylegająca do pomarańczowo-żółtego miąższu, odmiana skarlona[3] | |
| Brzoskwinia 'Bonita' Prunus persica 'Bonita' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce średnie lub duże, smaczne, pestka nie przylegająca do żółtego miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Cardinal' Prunus persica 'Cardinal' - odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce średnie, pestka nie przylegająca do żółtego miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Cresthaven' Prunus persica 'Cresthaven' - odmiana o późnym terminie dojrzewania owoców, owoce średnie do dużych, miąższ jest żółty, jędrny, pestka nie przylegająca do miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Brigg's Red May' Prunus persica 'Brigg's Red May' = 'Czerwona Majowa Brigga' - [4] | |
| Brzoskwinia 'Dessert Gold' Prunus persica 'Dessert Gold' - odmiana o średnio-wczesnym terminie dojrzewania owoców, owoce średnie, okrągłe, smaczne, miąższ jest żółty, pestka średnio przylegająca do miąższu[3] | |
| Brzoskwinia 'Dixi Red' Prunus persica 'Dixi Red' = 'Dixired' - odmiana o średnio-wczesnym terminie dojrzewania owoców (lipiec), owoce średnie lub nieco większe (55 x 60 x 59 mm, 100-160 g), skórka czerwona z jasnym omszeniem, wybarwienie nastaje przed całkowitym dojrzeniem owocu, miąższ jest złocisto-żółty z czerwonymi żyłkami, z dobrym aromatem, pestka średnio przylegająca do miąższu, pestki mogą pękać, odmiana deserowa[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Donut (Stark Saturn)' Prunus persica 'Donut (Stark Saturn)' - odmiana o wczesnym terminie dojrzewania owoców, owoce średnie, o spłaszczonym kształcie z wklęsłym środkiem, skórka wybielona z czerwonym rumieńcem, miąższ białawy, średnio słodki, pestka nie przylegająca do miąższu [3] | |
| Brzoskwinia 'Earlihale' Prunus persica 'Earlhale' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Early Amber' Prunus persica 'Early Amber' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Early Elberta (Gleason)' Prunus persica 'Early Elberta (Gleason)' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Elberta' Prunus persica 'Elberta' - odmiana późna, owoce duże (75 x 75x 70 mm, 100-150 g)[3,4] | |
| Brzoskwinia 'El Dorado' Prunus persica 'El Dorado' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Empress' Prunus persica 'Empress' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Eva's Pride' Prunus persica 'Eva's Pride' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Fairhaven' Prunus persica 'Fairhaven' - odmiana amerykańska, owoce duże (110-170 g), deserowa odmiana[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Fairtime' Prunus persica 'Fairtime' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Fantastic Elberta' Prunus persica 'Fantastic Elberta' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Fay Elberta (Gold Medal)' Prunus persica 'Fay Elberta (Gold Medal)' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Flavorcrest' Prunus persica 'Flavorcrest' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Floridaprince' Prunus persica 'Floridaprince' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Fortyniner' Prunus persica 'Fortyniner' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Frost' Prunus persica 'Frost' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Garden Gold' Prunus persica 'Garden Gold' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Gold Dust' Prunus persica 'Gold Dust' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Golden Gem' Prunus persica 'Golden Gem' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Golden Glory' Prunus persica 'Golden Glory' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Golden Jubilee' Prunus persica 'Golden Jubilee' = 'Złoty Jubileusz' - [3,4] | |
| Brzoskwinia 'Halehaven' Prunus persica 'Halehaven' - odmiana amerykańska, odmiana deserowa i na przetwory[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Halford' Prunus persica 'Halford' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Halloween' Prunus persica 'Halloween' - [3] | |
| Brzoskwinia 'J.H. Hale' Prunus persica 'J.H. Hale' = 'Halego' - odmiana późna, owoce duże lub bardzo duże (nawet ponad 300 g), pestka łatwo oddziela się od miąższu, odmiana amatorska, owoce deserowe lub na przetwory, odmiana bardzo podatna na kędzierzawość liści brzoskwini[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Harbinger' Prunus persica 'Harbinger' - odmiana pochodząca z Kanady, dość wcześnie dojrzewająca (druga i trzecia dekada lipca), owoce średnie (80-90 g), owalne, niezbyt regularne, skórka jasnopomarańczowa ze średnim czerwonym, marmurkowato-kropkowanym rumieńcem, miąższ żółtopomarańczowy, średniozwięzły, smaczny, pestka przylega do miąższu, owoce deserowe[4] | |
| Brzoskwinia 'Harco' Prunus persica 'Harco' - owoce nieomszone - nektaryna, zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana pochodząca z Kanady, odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców, owoce średniej wielkości (80-90 g, nawet do 100g przy odp. agrotechnice), owoce dojrzewają w drugiej dekadzie sierpnia, owoce deserowe i do przetwórstwa, odmiana znosząca niskie temperatury, pestka średnio odchodząca od miąższu[2,4] | |
| Brzoskwinia 'Hardired' Prunus persica 'Hardired' - owoce nieomszone - nektaryny, odmiana pochodząca z Kanady, owoce średniej wielkości (70-80 g), skórka zielono-żółta prawie cała pokryta karminowo-czerwonym rumieńcem, pestka średnio przylegająca do miąższu, owoce dojrzewają kilka dni po odmianie Harco, bardzo plenna odmiana[4] | |
| Brzoskwinia 'Harken' Prunus persica 'Harken' - owoce średnie lub duże (100-120 g) [3,4] | |
| Brzoskwinia 'Harnaś' Prunus persica 'Harnaś' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o wczesnym terminie dojrzewania owoców [2] | |
| Brzoskwinia 'Harrow Beauty' Prunus persica 'Harrow Beauty' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o późnym terminie dojrzewania owoców [2] | |
| Brzoskwinia 'Honey Babe' Prunus persica 'Honey Babe' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Indian Blood Cling (Indian Cling)' Prunus persica 'Indian Blood Cling (Indian Cling)' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Indian Free' Prunus persica 'Indian Free' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Inka' Prunus persica 'Inka' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Iskra' Prunus persica 'Iskra' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Ispahan' Prunus persica 'Ispahan' - odmiana niska, dorasta do 3 lub 4 metrów, z gęstą koroną, kwiaty różowe, owoce kuliste, dojrzewają w końcu września, może być uprawiana jako drzewko owocowe lub ozdobne [4] | |
| Brzoskwinia 'Jerseyland' Prunus persica 'Jerseyland' - odmiana wyhodowana w USA[4] | |
| Brzoskwinia 'John Rivers' Prunus persica 'John Rivers' - owoce bez włosków - nektaryny, odmiana pochodząca z Anglii, owoce średnie (60-80 g), owoce dojrzewają na początku drugiej dekady sierpnia, pestka przylega do miąższu, owoce deserowe do przerobu za bardzo się nienadają ze względu na przylegającą pestkę do miązszu [4] | |
| Brzoskwinia 'July Elberta (Kim Elberta)' Prunus persica 'July Elberta (Kim Elberta)' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Kijewskij Rannij' Prunus persica 'Kijewskij Rannij' ='Kijowska Wczesna' - odmiana pochodząca z Ukrainy, dawniej wpisana do krajowego rejestru, owoce średnie (60-80 g), owoce dojrzewają w trzeciej dekadzie lipca, odmiana deserowa[4] | |
| Brzoskwinia 'Klara Mayer' Prunus persica 'Klara Mayer' - odmiana o pokroju krzaczastym, obficie kwitnąca, kwiaty pełniejsze, błyszczące, czerwonoróżowe, średnicy ok 4 cm, owoce jasnozielone, ledwo zaczerwienione, w Polsce rzadko dojrzewają[4] | |
| Brzoskwinia 'Loring' Prunus persica 'Loring' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Madison' Prunus persica 'Madison' - odmiana późna, owoce średnie lub duże (110-140 g)[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Magnifica' Prunus persica 'Magnifica' - kwiaty półpełne o barwie kremowej[4] | |
| Brzoskwinia 'Mayflower' Prunus persica 'Mayflower' ='Kwiat Majowy' - [4] | |
| Brzoskwinia 'May Pride' Prunus persica 'May Pride' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Melba' Prunus persica 'Melba' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Meredith' Prunus persica 'Meredith' - odmiana amerykańska, owoce duże lub bardzo duże (120-180 g)[4] | |
| Brzoskwinia 'Midpride' Prunus persica 'Midpride' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Nana' Prunus persica 'Nana' - odmiana skarlona, drzewko osiąga wysokość 0.6-1.0 m, kwiaty jasnoróżowe, gęsto rozmieszczone na pędach, owoce smaczne, zielonkawe, lekko zarumienione, owoce dojrzewają we wrześniu, odmiana o profilu ozdobnych ale także polecana jako podkładka (siewki)[4] | |
| Brzoskwinia 'Nectar' Prunus persica 'Nectar' - [3] | |
| Brzoskwinia 'New Haven' Prunus persica 'New Haven' - [3] | |
| Brzoskwinia 'O'Henry' Prunus persica 'O'Henry' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Orange Cling (Miller Cling)' Prunus persica 'Orange Cling (Miller Cling)' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Pix Zee' Prunus persica 'Pix Zee' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Polly' Prunus persica 'Polly' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Q 1-8' Prunus persica 'Q 1-8' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Red Baron' Prunus persica 'Red Baron' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Redhaven' Prunus persica 'Redhaven' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o wczesnym lub średnim terminie dojrzewania owoców (druga dekada sierpnia), owoce średniej wielkości lub duże (58 x 60 x 62 mm, 100-140 g), z brylantowo czerwonymi przebarwieniami skórki, miąższ żółty, mięsisty i soczysty, słodki, dobra odmiana deserowa lub do zalewy, na kompoty, pestka średnio przylegająca do miąższu [z. 2-4] | |
| Brzoskwinia 'Redskin' Prunus persica 'Redskin' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Redtop' Prunus persica 'Redtop' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Redwing' Prunus persica 'Redwing' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Reliance' Prunus persica 'Reliance' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o średnim lub średniowczesnym terminie dojrzewania owoców, owoce średnie (80-130 g), z ciemno czerwonymi przebarwieniami skórki, miąższ żółty, smaczny, pestka łatwo oddzielająca się od miąższu, odmiana deserowa lub do przetwórstwa[z. 2-4] | |
| Brzoskwinia 'Rio Grande' Prunus persica 'Rio Grande' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Rio Oso Gem' Prunus persica 'Rio Oso Gem' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Royalvee' Prunus persica 'Royalvee' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców [2,4] | |
| Brzoskwinia 'Royal Gloria' Prunus persica 'Royal Gloria' | |
| Brzoskwinia 'Roza' Prunus persica 'Roza' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Rubidoux' Prunus persica 'Rubidoux' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Santa Barbara' Prunus persica 'Santa Barbara' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Siewka Jerzykowska' Prunus persica 'Siewka Jerzykowska' - odmiana późna, rozmnażana wegetatywnie i generatywnie, owoce drobne lub średnie (60-80 g), pestka słabo przylega do miąższu, owoce przeznaczone do bezpośredniego spożycia jak i na przetwory, odmiana może być uprawiana na podkładki[4] | |
| Brzoskwinia 'Snow Beauty' Prunus persica 'Snow Beauty' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Socznij' Prunus persica 'Socznij' = 'Soczysta' - odmiana o lepszej odporności na mróz od innych odmian, odmiana deserowa, bardzo smaczna [4] | |
| Brzoskwinia 'South Haven' Prunus persica 'South Haven' - odmiana amerykańska, owoce duże (120-180 g)[4] | |
| Brzoskwinia 'Southern Flame' Prunus persica 'Southern Flame' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Southern Rose' Prunus persica 'Southern Rose' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Southern Sweet' Prunus persica 'Southern Sweet' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Springtime' Prunus persica 'Springtime' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Strawberry Cling' Prunus persica 'Strawberry Cling' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Strawberry Free' Prunus persica 'Strawberry Free' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Summerset' Prunus persica 'Summerset' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Sunapee' Prunus persica 'Sunapee' - odmiana późna, owoce średnie (67 x 59 x 59 mm, 100-120 g), dobra wytrzymałość owoców na transport, bardzo dobra odmiana na przetwory, nadaje się do bezpośredniego spożycia[4] | |
| Brzoskwinia 'Suncrest' Prunus persica 'Suncrest' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Sunhaven' Prunus persica 'Sunhaven' - odmiana pochodząca z Ameryki, owoce średnie lub duże (150-200 g), odmiana głównie deserowa, nadaje się na przetwory[3,4] | |
| Brzoskwinia 'Tropi-berta' Prunus persica 'Tropi-berta' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Tropic Snow' Prunus persica 'Tropic Snow' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Uspiech' Prunus persica 'Uspiech' = 'Sukces' - odmiana ukraińska, owoce średnie (80-100 g)[4] | |
| Brzoskwinia 'Vedette' Prunus persica 'Vedette' - [4] | |
| Brzoskwinia 'Velvet' Prunus persica 'Velvet' - zarejestrowana w krajowym rejestrze, odmiana o średnim terminie dojrzewania owoców [2,4] | |
| Brzoskwinia 'Ventura' Prunus persica 'Ventura' - [3] | |
| Brzoskwinia 'Veteran' Prunus persica 'Veteran' - [3,4] | |
| Brzoskwinia 'Wczesna Riversa' Prunus persica 'Wczesna Riversa' - [4] | |
| Brzoskwinia 'White Heath Cling' Prunus persica 'White Heath Cling' - [3] |
Odmiany brzoskwini uprawiane jako podkładki:
| Nazwa rośliny | |
|---|---|
| Brzoskwinia 'Mandżurska' Prunus persica 'Mandżurska' - rozmnażana generatywnie, odmiana widnieje w krajowym rejestrze[2] | |
| Brzoskwinia 'Rakoniewicka' Prunus persica 'Rakoniewicka' - rozmnażana generatywnie, odmiana widnieje w krajowym rejestrze, rośnie silnie lub b. silnie, korona rozłożysta, drzewa z wysiewu wchodzą w okres owocowania w 3-5 roku uprawy, kwitnienie jest dość późne, owocuje we wrześniu, dobra odporność na mrozy podczas zimy i wiosną (pąki kwiatowe), owoce silnie omszone, posiada dobrą odporność na leukostomozę, odmiana przetwórcza i deserowa, pestki można wykorzystywać na podkładki[2,4] | |
| Brzoskwinia 'Siberian C' Prunus persica 'Siberian C' - rozmnażana generatywnie, odmiana widnieje w krajowym rejestrze[2] |
Gatunki pokrewne i rośliny podobne:
| Miniaturka | Nazwa rośliny |
|---|---|
| Morela zwyczajna Prunus armeniaca L. - | |
| Morela mandżurska Prunus mandshurica (Maxim.) Koehne - |
Źródło:
- Prunus persica (L.) Batsch. ITIS. Protokół dostępu: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=24765#null (dostęp )
- S. Gacek E. Lista odmian roślin sadowniczych - wpisanych do krajowego rejestru w Polsce. COBORU. . Protokół dostępu: http://www.coboru.pl/Publikacje_COBORU/Listy_odmian/lo_sady_2018.pdf (dostęp )
- Albert S. Peach Varieties. Harvest To Table. Protokół dostępu: https://harvesttotable.com/peach_varieties_there_are_more/ (dostęp )
- Rejman A. . Pomologia. PWRiL, Warszawa.