Nazwa gatunkowa: Lubczyk ogrodowy - Levisticum officinale Koch. [2]

Inna nazwa: lubczyk lekarski [2]

Rodzina: Selerowate - Apiaceae, dawniej Baldaszkowate - Umbelliferae

Morfologia:

Lubczyk ogrodowy Levisiticum officinale

Lubczyk ogrodowy

Wysokość: 1-2 m [2,3].

Pokrój: rozgałęziona bylina [2].

Kwiaty: zebrane w wieloszypułowy baldachach [1], niepozorne, zielonożółte, na szczytowych częściach łodyg [2].

Owoc: podwójna, spłaszczona, jajowata rozłupka lub rozłupnia, długości 0.5-0.7 cm [z. 2,3].

Łodyga: obła, gałęzista [1], naga [3].

Liście: podwójnie pierzaste [1]. W pierwszym roku lubczyk wytwarza przyziemną rozetę z długoogonkowymi, ciemnozielonymi, powcinanymi liśćmi [2]. Po pierwszym roku wegetacji wyrastają liczne, wysokie łodygi [2].

Nasiona: .

Korzenie: system korzeniowy silnie rozwinięty [2], korzenie są nierównomiernie podłużnie bruzdowate, barwy szarobrunatnej [1].

Roślina posiada specyficzny zapach, przypominający zapach kostek rosołowych [2].

Biologia

Długość życia rośliny: roślina wieloletnia [3].

Pokrój: roślina zielna, bylina [2].

Kwitnienie: lipiec-sierpień (VII-VIII)[2,3].

Ekologia

Pochodzenie: południowo-wschodnia Azja (Iran) [2]

Zasięg terytorialny: Europa i Ameryka Południowa (występuje w formie zdziczałej) [2]

Siedliska:

Roślina uprawiana w Europie [2].

Uprawa

Nasiona wysiewa się do gruntu lub do rozsadnika [2].

Zastosowanie:

  1. Zielarstwo: roślina lecznicza [2,3]
  2. Zielarstwo: lecznictwo ludowe [3]
  3. Zielarstwo: roślina przyprawowa [2,3]
  4. Przemysł spożywczy [3]
  5. Przemysł kosmetyczny [3]
  6. Przemysł spirytusowy [3]

Surowiec zielarski:

Korzeń lubczyku - Radix Levistici [1]

Informacje na temat surowca:

Suche ziele ma bulionowy zapach, słodki smak, który przechodzi w gorzkawy [2].

Surowiec powinien zawierać co najmniej 0,6% olejku eterycznego [1].

Złam gładki. Zapach swoisty, aromatyczny, smak początkowo słodkawy, potem nieco gorzkawy [1].

Surowiec jest objęty FP IV [1].

Zbiór surowca:

Zbiór dokonywany jest na jesień (w październiku) pierwszego roku uprawy lub wczesną jesienią drugiego roku uprawy [1,2]. Korzenie oczyszcza się, później korzenie kroi się wzdłuż i suszy w temperaturze 35°C [1,2].

Surowiec należy przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach i chronić przed owadami [1,2].

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

Korzeń: zbiorcze [1-3]

  • - olejek eteryczny(związki laktonowe oraz seskwiterpeny)
  • - związki kumarynowe
  • - związki ftalidowe (n-butyloftalid, sedanolid)
  • - fitosterole
  • - garbniki
  • - składniki mineralne
  • - węglowodany i cukry
  • - kwasy organiczne (angelikowy, jabłkowy)

Działanie surowca zielarskiego:

Ułatwiające odkrztuszanie, wiatropędne, przeciwskurczowe, przeciwzapalne, uspokajające i lekko moczopędne. Napary stosowane w nieżytach oskrzeli i dróg moczowych, zaburzeniach trawienia i niewydolności wątroby [1,2].

Forma podania:

Napar z korzenia lubczyku: 1 łyżkę surowca zalać jedną szklaną wrzątku, zaparzać przez 15 minut, podawać po pół szklanki 3 razy dziennie, po jedzeniu [2].

Leki/Suplementy/Mieszanki:

  • Urosan - Species diureticae ziółka moczopędne [1].
  • Urogran [2]
  • Cardiosan - Species cardiacae ziółka nasercowe [1].
  • Cholegran [2]
  • Gastogran [2]

Kulinaria:

Ziele lubczyku, ze względu na swój wyjątkowy aromat, dodaje się do wielu potraw: rosołów, zup, sosów [2].

Zdjęcia:

Luczyk ogrodowy uprawa Levisticum officinale

Lubczyk ogrodowy uprawa

Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:

Miniaturka Nazwa rośliny
Lubczyk perski Levisticum persicum Freyn. - podobny gatunek, pochodzi z gór Iranu [3]
Źródło:
  1. Walewski W. 1985. Towaroznawstwo zielarskie. PZWL, Warszawa.
  2. Olechowicz-Stępień W., Lamer-Zarawska E. 1992. Rośliny lecznicze stosowane u dzieci. PZWL, Warszawa: 144.
  3. . Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa.
Menu :