Wykaz i opis odmian chmielu zwyczajnego

Na rynku można znaleźć wiele odmian chmielu. Odmiany chmielu ze względu na przeznaczenie można podzielić na 3 grupy: odmiany dla przemysłu browarniczego, dla przemysłu farmaceutycznego i odmiany dekoracyjne do ogrodów. Należy wspomnieć, że niektóre odmiany chmielu dla przemysłu browarniczego nadają się do użycia w przemyśle farmaceutycznym. Chmiele dla przemysłu farmaceutycznego i odmiany ozdobne będą wyszczególnione w liście w dwojaki sposób: kolorem czcionki oraz specjalnym opisem.

Nazwa odmiany (kraj pochodzenia)Opis odmiany
105/58 [1]

Odmiana hybrydowa pochodząca z krzyżówki Aurora i dzikiej słowackiej wyselekcjonowanej odmiany chmielu [1].

Amarillo (?) []

Aurora (SLO)[1]

patrz Super Styrian Aurora

Bobek (SLO)[1]

patrz Styrian Golding B - Bobek

Cascade [1]
Celeia [1]

patrz Styrian Golding - Celeia

Centennial (?) []

Chinock [1]
English Goldiing [1]
Gelena [1]
Green Bullet (NZ) [2]

Odmiana chmielu o podwójnym przeznaczeniu - do podnoszenia goryczki w piwie oraz nadająca mu ziołowo-owocowy aromat, jednakże zaliczana jest do odmian wysokogoryczkowych. Odmiana wyhodowana w DSIR w Nowej Zelandii w 1972 roku. Triploidalna odmiana otrzymana z odmiany Smoothcone. Green Bullet charakteryzuje się wysoką zawartością α - kwasów. Przez niektórych odmiana Green Bullet nazywana jest koniem pociągowym browarnictwa i dotychczas stanowiła jedną z ważniejszych odmian chmielu stosowanych w nowozelandzkim browarnictwie. Odmiana odporna na choroby chmielu goszczące w Nowej Zelandii. Szyszki tej odmniany zachowują swoją jakość podczas przechowywania [2].

Zastosowane w browarnictwie: Odmiana stosowana w ale i w irish dry stout [2]


Cechy odmiany: [2]

  • Dojrzewanie: późne
  • Plon: średni do dużego
  • Aromat: dobrze zbilansowany
  • Struktura szyszki: podłużne i zbite
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 11.0 - 14.0%
  • β - kwasy 6.5 - 7.0%
  • kohumulon 38 - 39% zawartości α - kwasów
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.1 ml na 100 g szyszek
  • mircen 38.3%
  • humulen 28.2%
  • karofilen 9.2%
  • farnazen 0.3%
  • związki aromatyczne o profilu cytrusowo-sosnowym 7.9%
  • związki aromatyczne o profilu kwiatowym 3.2%
Hallertauer Gold (DE) [1]
Hallertauer Tradition (DE) [1]

Odmiana aromatyczna chmielu pochodząca z regionu Hallertauer w Bawarii, w Niemczech, ale uprawiane także w rejonach: Spalt, Hersburck and Mitterfruh. Odmiana chmielu Hallertauer uznawana jest za posiadającą najlepszy aromat i smak, jednak dodana do piwa w nadmiarze sprawia, że jest ono ostrzejsze w smaku. Hallertauer Tradition otrzymano w Niemczech z krzyżówki Hallertauer Gold i 75/15/106M. Pod względem aromatu dorównuje tej odmianie odmiana Hersbrucker. Ponadto odmiana ta jest odporna na choroby (np. mączniak) a szyszki zachowują swoje właściwości po zbiorze, nawet podczas długiego składowania [1].


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: średnio-wczesne
  • Plon: 1750 - 2000 kg/ha
  • Aromat: bardzo dobry
  • Struktura szyszki: szyszki wydłużone, pokaźne, ciemnozielone
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 4.8 - 7.0%
  • β - kwasy 4.5%
  • kohumulon 27 - 29%
  • ksantohumol 0.45%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.2%
  • mircen 21.8%
  • humulen 48.4%
  • karofilen 13.4%
  • farnazen <0.1%?
HersbruckerDE? [1]
Junga (PL) sup[1]/su>

Nowa odmiana chmielu otrzymana w IUNG w Puławach, poprzez krzyżówkę odmian Marynka i Northern Brewer. Junga zaliczana jest do chmielów 'wysokogoryczkowych', a także cechuje się dorodnymi szyszkami. Odmianę Junga porównuje się z niemiecką odmianą Magnum, ponieważ posiada dobrą i wyrazistą goryczkę oraz interesujący aromat. Ponadto odmiana Junga jest dość podobna do odmian takich, jak Nugget, Gelena i Chinock. Warto również zwrócić uwagę na wysoką plenność tej odmiany [1].

Czasami nazwa Junga występuje w postaci Iunga


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: Późne
  • Plon: 2500 - 3000 kg/ha
  • Aromat: mocny i wyrazisty
  • Struktura szyszki: szyszki wydłużone, pokaźne, ciemnozielone
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 10.0 - 13.0%
  • β - kwasy 5.0 - 8.0%
  • kohumulon 29 - 34%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 2.0 - 2.6%
  • mircen 28-33%
  • humulen 30-40%
  • karofilen 8-11%
  • farnazen <1.0%
Lublin (PL) = Lubelski [1]

Odmiana wykazująca się ciekawym aromatem. Pochodzi od odmiany Saaz, a krzyżówka została przeprowadzona w Polsce. Obecnie odmiana chmielu Lublin uprawiana jest na terenach w pobliżu Poznania, Lublina i Opola. Krzewy chmielu Lublin wykazują się dobrą odpornością na choroby oraz dobrze rosną na lekkich i średnio ciężkich glebach [1].

Zastosowane w browarnictwie: Odmiana dobrze znana i ceniona wśród browarników i producentów piwa. Porównywalna z czeskim Saaz'em [1].


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: Wczesne
  • Plon: 1000 - 1300 kg/ha
  • Aromat: łagodny, prawie tak dobry jak u najlepszych odmian
  • Struktura szyszki: szyszki średniej wielkości, lekko puszyste, zwarte, barwy złocisto-zielonej
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 3.0 - 4.5%
  • β - kwasy 3.0 - 4.0%
  • kohumulon 20 - 28%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 0.5 -1.1%
  • mircen 22-29%
  • humulen 30-40%
  • karofilen 6-11%
  • farnazen 10-14%
Magnum (DE) [1]

Słowo magnum kojarzy się wielu ludziom ze wspaniałym rewolwerem. Podobnie jest z odmianą chmielu Magnum, która zachwyca kalibrem, ale szyszek. Chmiel Magnum jest dość znany i ceniony głównie ze względu na potężne szyszki oraz odporność odmiany na choroby [1].


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: Późne
  • Plon: 1700 - 2100 kg/ha
  • Aromat: silny i intensywny
  • Struktura szyszki: szyszki duże, wydłużone, ciemnozielone
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 12.0 - 15.%
  • β - kwasy 4.5 - 5.5%
  • kohumulon 22 - 28%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.9-2.3%
  • mircen 30-35%
  • humulen 30-40%
  • karofilen 8-12%
  • farnazen <1.0%
Marynka (PL)[1]

Typowo 'wysokogoryczkowa' odmiana chmielu, która pomimo wysokiej zawartości związków goryczkowych, posiada także dobry aromat. Chmiel Marynka uprawia się głównie w Polsce. Marynka odznacza się wysokim plonem, a plon szyszek jest wysoki i charakteryzuje się dobrym składem chemicznym [1]

Zastosowane w browarnictwie: Główne do podnoszenia goryczki w piwie. Czasami Marynka służy jako chmiel o ogólnym przeznaczeniu przyprawowym. Marynkę używa się do różnych gatunków, czy stylów piw: pilzner, lager, ale i pszeniczne [1]


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: wczesne - lekko opóźnione
  • Plon: 2200 - 2500 kg/ha
  • Aromat: silny i intensywny
  • Struktura szyszki: kuliste, bardzo zwarte, barwy żółto-zielonej
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 9.0 - 12.0%
  • β - kwasy 10.2 - 13.0%
  • kohumulon 26 - 33%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.8 - 2.2%
  • mircen 28-31%
  • humulen 26-33%
  • karofilen 10-12.5%
  • farnazen 1.8-2.2%
Northern Brewer [1]
Nugget [1]
Perle (DE) - Imported All Purpose [1]

Odmiana aromatyczna chmielu, zawierająca duże ilości α - kwasów. Perle otrzymano w Niemczech w 1987 roku z odmiany English Northern Brewer. Pomimo, że Perle jest odmianą aromatyczną, to może być stosowana również jako chmiel ogólnego przeznaczenia. Odmianę Perle uprawia się w Niemczech, Belgii, USA. Na uwagę zasługują również piękne i dorodne szyszki tej odmiany. Odmiana ta cechuje się również wysoką odpornością na choroby: mączniaki. Chmiel Perle nie traci znacząco swoich właściwości podczas przechowywania [1].

Zastosowane w browarnictwie: odmiana ta nadaje piwu orzeźwiający i chmielowy aromat i polecana jest do lagerów i piw pszenicznych [1].


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: średnio późne
  • Plon: 1550 - 1950 kg/ha
  • Aromat: przyjemy i wyjątkowo korzenny
  • Struktura szyszki: średniej wielkości, owalne
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 5.9 - 8.2%
  • β - kwasy 3.2
  • kohumulon 28.0 - 32.0% (w α - kwasach)
  • ksantohumol
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.1%
  • mircen 23%
  • humulen 35%
  • karofilen 9.1%
  • farnazen 0%
Saaz (CZ) [1]

Odmiana chmielu pochodząca z Czech. Saaz charakteryzuje się dobrym aromatem. Odmiana z długą browarniczą historią [1]

Zastosowane w browarnictwie: Odmiana polecana do pilznerów [+]


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: Wczesne
  • Plon: 1000 - 1300 kg/ha
  • Aromat: łagodny, prawie tak dobry jak u najlepszych odmian
  • Struktura szyszki: szyszki średniej wielkości, lekko puszyste, zwarte, barwy złocisto-zielonej
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 3.0 - 4.5%
  • β - kwasy 3.0 - 4.0%
  • kohumulon 20 - 28%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 0.5 -1.1%
  • mircen 22-29%
  • humulen 30-40%
  • karofilen 6-11%
  • farnazen 10-14%
Sterling [1]
Styrian Golding [1]

Tetraploidalna odmiana chmielu [1]

Styrian Golding - Celeia [1]

Triploidalna hybryda uzyskana z tetetrapoidalnej odmiany Styrian Golding i 105/58. Odmianę tą z powodzeniem można uprawiać na średnich i cięższych glebach. Celeia uprawiana jest głównie na Słowacji, w Austrii i Serbii. Odmiana ta jest średnio odporna na choroby i mało wrażliwa na atak szkodników. Szyszki oraz granulat tej odmiany dobrze się przechowują [1].

Zastosowane w browarnictwie: Celeia zalicza jest do odmian aromatycznych. Charakteryzuje się wyśmienitym aromatem i goryczką. Odmiana polecana do lagerów i ale, w tym do angielskiego ale, ESB i pilznerów [1]


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: późne
  • Plon: 1700 - 2000 kg/ha
  • Aromat: przyjemny chmielowo-ziołowy, dobrze wyważony w stosunku do goryczki
  • Struktura szyszki: szyszki średniej wielkości, kulistego kształtu, dość zbite, barwy zielonej średnio osiągają 23 mm długości. Przy zbiorze mechanicznym należy uważać, aby nieuszkodzić szyszek
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 3.0 - 6.0%
  • β - kwasy 2.0 - 3.3%
  • kohumulon 26 - 29% zawartości α - kwasów
  • kolupulon 47 - 62% zawartości β - kwasów
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 0.6 - 3.6%
  • mircen 26-35%
  • humulen 18-23%
  • karofilen 8-9%
  • farnazen 3-7%
Styrian Golding B - Bobek (SLO) [1]

Bobek to diploidalna odmiana pochodząca z krzyżówki pomiędzy Northern Brewer a siewką nieznanego pochodzenia. Chmiel ten dobrze się przechowuje. Bobek wykazuje średnią podatność na mączniaka [1].

Zastosowane w browarnictwie: Odmiana bobek polecana jest przede wszystkim do ale i lagergów, nadaje się również do przyprawiania angielskiego ale, ESB i pilznerów[1]


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: średnio-późne
  • Plon: 1600 - 2000 kg/ha
  • Aromat: bardzo dobra, łagodna, goryczka i przyjemny chmielowy aromat
  • Struktura szyszki: kształt szyszek klasyczny - zbliżony do gatunku, szyszki niewielkie, kuliste
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 3.5 - 7.0%
  • β - kwasy 4.0 - 6.1%
  • kohumulon 27 - 31% zawartości α - kwasów
  • kolupulon 48 - 53% zawartości β - kwasów
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 0.7 - 4.0%
  • mircen 30-45%
  • humulen 13-19%
  • karofilen 4-6%
  • farnazen 4-7%
Super Styrian Aurora (SLO)[1]

Odmiana diploidalna otrzymana z krzyżówki Northern Brewer i siewki TG nieznanego pochodzenia (?). Aurora charakteryzuje się dobrą odpornością na choroby i szkodniki. Szyszki tej odmiany zachowują swoją jakość w czasie przechowywania, nawet do 6 miesięcy po zbiorze. Roślina jest odporna na choroby jednak jest dość wrażliwa na mszyce. Chmiel Aurora dobrze rośnie na średnio ciężkich glebach. Odmiana uprawiana na Słowacji, w Austrii i na Węgrzech [1].

Zastosowane w browarnictwie: Aurorę poleca się do przyprawiania ale i niektórych lagerów. Odmianę tą poleca się do łączenia z innymi odmianami chmielu w celu przyprawienia piwa [1]


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: wczesne do późnego
  • Plon: 1600 - 2200 kg/ha
  • Aromat: silny i intensywny, podobny do Styrian Golding, ale łagodniejszy i bardziej chmielowy
  • Struktura szyszki: szyszki niewielkie, długości do 25 mm, kuliste, zbite, zielone
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 7.0 - 9.5%
  • β - kwasy 2.7 - 4.4%
  • kohumulon 22 - 26% α - kwasów
  • kolupulon 50 - 55% β - kwasów
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 0.9 - 1.6% suchej masy
  • mircen 20-25%
  • humulen 20-25%
  • karofilen 6-9%
  • farnazen 5-10%
Sybilla (PL)[1]

Stosunkowo nowo odmiana wyhodowana w IUNG w Puławach. Charakteryzuje się wyraźnie wydłużonymi, cylindrycznymi szyszkami. Odmiana ta zaliczana jest do odmian 'wysokogoryczkowch', jednak odziedziczyła typowy chmielowy aromat. Odmiana Sybilla pochodzi z krzyżówki odmian Lublin i Slovanian Styrian Golding. Odmiana dająca wysoki plon, jej szyszki charakteryzują się wysoką zawartością kwasów i terpenów [1].

Zastosowane w browarnictwie: Sybilla posiada bardzo dobry aromat oraz zawiera dużo α - kwasów. Odmiana chmielu porównywalna z niemiecką odmianą Perle German Hallertau oraz English Fuggle, Sterling, Cascade [1].


Cechy odmiany: [1]

  • Dojrzewanie: wczesne-lekko opóźnione
  • Plon: 1800 - 2200 kg/ha
  • Aromat: silny i intensywny
  • Struktura szyszki: szyszki średniej wielkości, podłużnie-eliptyczne, zwarte
  • ____Żywice chmielowe_____
  • α - kwasy 6.0 - 8.0%
  • β - kwasy 4.0 - 7.0%
  • kohumulon 26 - 31%
  • ____Olejki_____
  • zawartość ogółem 1.5 - 2.2%
  • mircen 28-30%
  • humulen 40-45%
  • karofilen 9-11%
  • farnazen 6-9%
Willamette (?) []


* Uwaga skład ilościowy i jakościowy związków u poszczególnych odmian może różnić się w zależności od użytego źródła informacji lub metody pomiaru


Artykuły pokrewne

Chmiel zwyczajny Humulus lupulus L. - opis rośliny, zastosowanie, właściwości lecznicze
Źródło:
  1. Hops Varieties. Global Hops.com. Protokół dostępu: (dostęp )
  2. Green Bullet. New Zeland Hops. Protokół dostępu: (dostęp )
Menu :