Internetowy Ogród - z pasji do Ogrodnictwa

Uprawa:

Stanowisko:

słoneczne - dla roślin uprawianych w gruncie (dotyczy krajów o ciepłym klimacie) ^[3,7]

półcieniste lub ze światłem rozproszonym dla fikusów uprawianych w pomieszczeniach, w doniczkach ^[2,3]. Spośród figowców, figowiec elastyczny jest najlepiej przystosowany do słonecznych stanowisk. Jednak nadmierna ilość światła może prowadzić do blaknięcia liści, wykrzywiania się brzegów blaszek liściowych, przyjmowania wzniesionej lub opuszczonej pozycji przez liście, a w najgorszym przypadku do defoliacji. W przypadku zauważenia powyższych objawów należy cieniować uprawę ^[3].

Podłoże: przepuszczalne, próchniczne, odczyn podłoża: kwaśny ^[2], pH 5.5-7.5, ale fikus wytrzymuje pH podłoża 5.0 - 8.3, podłoże powinno być średnio żyzne ^[7]

Nawadnianie: 1-2 razy na tydzień, obfite latem (woda powinna przelać się na podstawkę, po 30 minutach usuwamy pozostałą wodę), najlepiej miękką wodą, podczas spoczynku figowca należy mniej podlewać, ale zachować dużą wilgotność powietrza. Figowce bardzo źle znoszą przesuszanie. Przesuszone fikusy mają na stałe oklapnięte liście. Przyczyną oklapniętych liści może być także zbyt duże zasolenie podłoża, które utrudnia pobieranie wody roślinom ^{[zb. 2,3]}.

Nawożenie: częste, 3-4/miesiąc, w zależności od wielkości rośliny. W czasie lata figowca sprężystego obficie się nawozi ^[2]. Stosunek N:P:K w roztworze do nawożenia może wynosić 2:1:2 lub 3:1:2. Zbyt wysokie nawożenie może doprowadzić do zasolenia podłoża i do gubienia starszych liści przez figowca, a także do powstawania chlorotycznych plam na liściach ^[3].

Zbyt niska dawka potasu (K) w roztworze do nawożenia może prowadzić do rozjaśniania się liści, osłabnięcia wzrostu, a także do znaczącej chlorozy starszych liści figowców. Podobne objawy w postaci chlorozy i nekrozy na brzegach liści mogą pojawić się w przypadku niedoboru magnezu (Mg) w podłożu ^[3]

Rozmnażanie:

Fikusy najczęściej rozmnaża się z sadzonek pędowo-liściowych lub wierzchołkowych ^[1,2]. Uznaje się, że rozmnażanie fikusów nie jest łatwym zabiegiem ^[2]. Kawałki pędów, użytych na sadzonki, muszą posiadać co najmniej jeden liść. Sadzonki pozostawiamy na powietrzu na około 24h godziny lub wsadzamy do ciepłej wody lub delikatnie opalamy zapalniczką, aby sok mleczny wysechł lub wyciekł. Skrzepły sok usuwamy szmatką ^[2]. Sadzonki umieszczamy w torfie, piasku lub ziemi liściowej w mnożarce, w której panuje wysoka wilgotność ^[1]. Temperatura podłoża do ukorzeniania sadzonek fikusów powinna wynosić 28-30°C ^[2]. Aby zapobiec nadmiernemu parowaniu przez liście, można liście przyciąć lub zawinąć w tutkę przy pomocy gumki lub rafii. Po 4-5 tygodniach pojawiają się korzenie i figowca można przesadzać do mieszanki ziemi liściowej z piaskiem.

Figowca można ukorzenić także poprzez wstawienie odcinka pędowo-liściowego do wody. Należy po jakimś czasie chusteczką oczyścić sok mleczny. Po około 4 tygodniach pojawią się pierwsze korzenie.

Obecnie kultury tkankowe wypierają inne metody rozmnażania figowca. Młode figowce otrzymane w wyniku mikrorozmnażania mają ładniejszy pokrój (są bardziej zwarte, mają więcej liści) w porównaniu do figowców otrzymanych z sadzonek lub odkładów ^[3]

Figowca można także rozmnażać również generatywnie poprzez wysiew nasion ^[7]. Nasiona kiełkują tylko na świetle, więc należy je przykryć bardzo cienką warstwą piasku lub przezroczystą folią ^[?].

Zdolność kiełkowania nasion fikusów wynosi około 20-50% i przez 3 miesiące od zbioru nasiona nie tracą znacząco zdolności do wykiełkowania. Po wysianiu nasion wyodrębnionych z owocowej pulpy pierwsze siewki pojawiają się po około 2 tygodniach. Podobno nasiona figowca pozyskane z ptasich lub nietoperzych? odchodów kiełkują znacznie szybciej. Siewki, które osiągną kilka centymetrów, wysadza się na rozsadnik w rozstawie 25-40 cm. Młode rośliny można wysadzać na miejsce stałe, gdy osiągną 35-40 cm wysokości, chociaż w Indiach młode fikusy wysadza się, gdy te osiągną 3 metry ^[7]

Fikusy z dużym powodzeniem można rozmnażać z odkładów powietrznych, które po 40 dniach można odjąć od rośliny macierzystej^[7]

Na sadzonki należy wybierać rośliny mateczne, z których sadzonki najlepiej się ukorzeniają. Jest to dość ważne jeżeli chodzi o przeznaczenie sadzonek, ponieważ niektóre osobniki produkują więcej lateksu, natomiast inne lepiej się ukorzeniają jako sadzonki ^[7].

Temperatura uprawy: w czasie zimowego spoczynku fikusom należy zapewnić temperaturę 15-18°C. W okresie lata wyższe temperatury dla tych roślin nie mają większego znaczenia, o ile zapewnimy im odpowiednią wilgotność podłoża i powietrza ^[2]. W stanie naturalnym fikusy rosną na terenach gdzie panuję średnia roczna temperatura 20-30 °C, a nawet 10-36°C ^[7]

W ciągu sezonu wegetacyjnego figowiec powinien wydać około 5-6 liści. Jeżeli liści wyrośnie mniej to zaleca się ograniczenie podlewania i nawożenia figowca ^[2]

Mrozoodporność: brak, figowce sprężyste doznają uszkodzeń przy temperaturze około 0°C ^[3], chociaż niektórzy donoszą, że fikusy są niszczone przez temperatury poniżej -1 °C ^[7].

Choroby:

Bakteryjne:

• Guzowatość korzeni lub podstaw łodyg wywołana przez bakterię Agrobacterium tumefaciens ^[3]
• Bakteryjna plamistość liści wywołana przez bakterię Xanthomonas campestris pv. fici ^[3]

W przypadku zaobserwowania podanych wyżej chorób zaleca się usunięcie zainfekowanych roślin. Przyczyną chorób bakteryjnych może być zbyt wysoka wilgotność w środowisku uprawowym ^[3].

Grzybowe:

• Antraknoza liści, której sprawcami mogą być Glomerella cingulata, Colletotrichum spp. ^[3]
• Pleśnienie, sprawcą jest Szara pleśń Botrytis cinerea ^[3]
• Plamistość liści wywołana przez Cercospora sp .^[3]
• Plamistość liści wywołana przez Corynespora cassiicola ^[3]
• Zgnilizna twardzikowa podstawy pędu wywołana przez Sclerotium rolfsii ^[3]

Jeżeli wystąpią choroby grzybowe podczas uprawy, to można zastosować środki grzybobójcze dla roślin. Zwiększone porażenie przez choroby grzybowe może być spowodowane zbyt wysokim nawożeniem roztworami bogatymi w azot (N), zbyt wysoką wilgotnością podłoża i powietrza, brakiem dostępu świeżego powietrza, a także zaniedbaniem higieny uprawy (brudne pojemniki uprawowe, brudne narzędzia, zakażony materiał sadzonkowy) ^[3].

Szkodniki:

• Nicienie (Aphelenchoides besseyi, Pratylenchus sp., Meloidogyne sp., ) - mogą występować na liściach i w podłożu, są niewidoczne gołym okiem. Nicienie powodują plamy na liściach, osłabiony wzrost, zgrubienia na korzeniach i obumieranie roślin. Zaleca się stosowanie sterylnego podłoża i naczyń do uprawy, dobrego materiału rozmnożeniowego, ^[3].
• Czerwce mączyste. Na liściach i pędach widoczne są wełniste, niezbyt duże samice i larwy. Powodują osłabiony wzrost roślin, a w najgorszym przypadku obumieranie roślin ^[3]
• Tarczniki - występują w postaci przytwierdzonych nieruchomych tarczek na powierzchniach roślin. Tarczniki żerują na liściach, ogonkach liściowych i młodych pędach powodując osłabienie i obumieranie rosliny ^[3].
• Wciornastki - bardzo małe owady powodujące małe, liczne, jaśniejsze kropki na liściach oraz skręcanie się liści ^[3].

Szkodniki w uprawie figowców zwalcza się poprzez doraźne, a czasami regularne stosowanie specjalnych środków do ochrony roślin, dostępnych w wyspecjalizowanych sklepach ogrodniczych ^[3].