Internetowy Ogród - z pasji do Ogrodnictwa

Opis ogólny i uprawa

Poziomki i truskawki to jedne z mniejszych roślin wydających owoce, które znakomicie będą nadawały się do uprawy w małych ogrodach i przestrzeniach, a nawet do pojemników. Truskawka powstała poprzez skrzyżowanie ze sobą dwóch gatunków Fragaria chiloensis i Fragaria virginiana około 1750 roku w Europie ^[7]. Rozeta liści truskawki wyrasta z centralnej części, nazywanej karpą korzeniową, rozrastając się na około 30 cm szerokości i osiąga 30 cm wysokości, więc można zastosować rozstawę co 30 cm w rzędzie^[7].

Większość odmian truskawki owocuje w następnym roku po posadzeniu i można odnieść wrażenie, że owoców wydaje dużo; z poletka o powierzchni 100 m² możemy zebrać 40-80 kilogramów truskawek ^[2]. Średni plon truskawek z 1 ha uprawy wynosi około 10 - 60 t ^[7]. Truskawki nie są wybredne co do miejsca uprawy, jednak najlepiej czują się na stanowisku słonecznym, z dobrze uprawioną i odchwaszczoną glebą. Najlepsze dla truskawek są gleby żyzne, w dodatku zaleca się dobre nawożenie i okrywanie słomiastym obornikiem na zimę, gdyż truskawki mogą przemarzać ^[2]. Truskawka jest rośliną niedużą, więc jej korzenie nie sięgają zbyt głęboko, dlatego najlepiej jest uprawiać truskawkę na glebach z wysokim poziomem wód gruntowych lub zapewnić jej odpowiednie nawadnianie.

Siła owocowania truskawek słabnie po 4-5 latach uprawy, jej owoce drobnieją, dlatego warto po 3-4 latach znaleźć nowe miejsce na uprawę truskawek ^[2].

Do najbardziej znanych odmian truskawek w Polsce należy odmiana Senga Sengana, ceniona głównie za swój aromat.

Uprawa

Truskawkom należy zapewnić miejsce słoneczne z żyzną, dobrze zdrenowaną i przepuszczalną, wilgotną glebą i osłonięte od wiatrów. Na przysłoniętych stanowiskach truskawka wydaje mniej owoców, oczywiście owoce będą mniejsze i dłużej dojrzewać. Gleba lub podłoże do uprawy powinna mieć pH 6- 6.8, choć truskawkę 'uda się' uprawiać przy pH 4.5-8.2 ^[7]

Truskawka znakomicie nadaje się do uprawy w klimacie umiarkowanym, gdzie temperatury uprawy podczas dnia wynoszą 11-24 °C, ale jest możliwość uprawy w bardziej niekorzystnych temperaturach 6-28°C. W krajach tropikalnych truskawkę również można oprawiać na wysokościach powyżej 1000 m. Truskawka znosi mrozy podczas zimy, ale tylko do około -15 do -20°C, przy czym zawsze trzeba pamiętać, że truskawkę trzeba zabezpieczyć przed mrozami poprzez ściółkowanie, różne okrywy/osłony i odpowiednie stanowisko. Niekorzystnie wpływają na plon przymrozki wiosenne podczas kwitnienia, gdyż kwiaty wytrzymują spadki temperatury od -0.5 do -3 °C^[7]

Truskawki najczęściej uprawia się w zagonach, a pomiędzy zagonami umieszcza się słomę, która ma za zadanie ochronić owoce przed zabrudzeniem, a także poprawić warunki uprawowe.

Ściółka ze słomy jest naturalnym izolatorem; chroni glebę przed nadmiernym wyparowaniem wody (ewaporacja), utrudnia rozrost chwastów, odbija światło i doświetla liście truskawki, poprawia wymianę gazową w obrębie korzeni, zmniejsza wahania temperatury i chroni przed przymrozkami. Ściółka po jakimś czasie ulega rozdrobnieniu i rozkładowi przez mikroorganizmy i tym samym zasila glebę w cenną próchnice, która znacząco poprawia właściwości fizyczne podłoża ^[9]. Ze ściółkowania uprawy płyną same korzyści, które poprawiają nie tylko jakość owoców, ale i estetykę uprawy .

Nie zaleca się używania słomy owsianej do ściółkowania truskawki, ze względu na możliwość pojawienia się niszczyka zjadliwego^[7].

Truskawka może być uprawiana z innymi gatunkami w uprawie współrzędnej. Dobrymi sąsiadami dla truskawki są niskie fasole, szpinak, ogórecznik, sałata, złocienie ^[7] i aksamitki.

Profesjonalne uprawy truskawek uprawiane są na zagonach okrytych folią lub w uprawach pod osłonami, gdzie dodatkowo truskawki uprawia się w podłożach sztucznych np. wełnie mineralnej.

W stanie naturalnym truskawka raczej nie jest spotykana ^[7]

Rozmnażanie

Truskawkę można rozmnażać na wiele sposobów, jednak najlepiej i najłatwiej rozmnaża się ją poprzez rozłogi, które wypuszcza z liści podczas sezonu uprawowego ^[7].

W sprzedaży detalicznej popularne są nasiona truskawek, szczególnie przy zakupach przez Internet, z których truskawki dość łatwo kiełkują.

Choroby truskawek

Truskawki podatne są na choroby wirusowe, które mogą być przenoszone przez mszyce. Po kilku latach porażone przez wirusy rośliny marnieją i nie powinny być używane do rozmnażania. Sądzi się, że rozmnażanie przez nasiona może być skuteczne uzyskaniu zdrowych osobników ^[7].

Gdy na liściach truskawki zauważymy jaśniejsze plamy z czerwono-brunatną otoczką, to mamy do czynienia z chorobą o nazwie Biała plamistość liści truskawki wywołaną przez Mycosphaerella fragariae

Przechowywanie

Truskawka wydaje owoce miękkie, nie nadające się do przechowywania, gdyż szybko są porażane przez pleśń, szczególnie jeżeli zostały, nieostrożnie zebrane lub źle transportowane.

Truskawki można poddawać mrożeniu lub liofilizacji, aby później korzystać z jej walorów smakowych