Nazwa: Mączlik szklarniowy - Trialeurodes vaporariorum [2,3]
Angielska nazwa: Greenhouse whitefly [2]
Inna nazwa: Biała muszka [5]
Systematyka: [2]
Królestwo: | Zwierzęta - Animalia |
Typ: | Stawonogi - Arthropoda |
Gromada: | Owady - Insecta |
Rząd: | Pluskwiaki - Hemiptera |
Podrząd:* | Pluskwiaki równoskrzydłe - Homoptera |
Rodzina: | Mączlikowate - Aleyrodidae |
Rodzaj: | Mączlik - Trialeurodes |
Gatunek: | M. szklarniowy - T. vaporariorum Westwood, 1856 |
Morfologia:
Długość ciała: postać dorosła - 1,5 mm [3].
Ubarwienie ciała: postać dorosła - kremowa [1] lub biała [3], postać larwalna - żółtawozielona [1].
Skrzydła: biało kremowe lub białe [1].
Biologia:
Czas rozwoju jednego pokolenia: około 25 dni [1].
Dojrzałe samice składają jaja na spodzie liści roślin. Z niezapłodnionych jaj rozwijają się samice. U osobników mączlika występuje zjawisko żyworodności [3].
Ekologia:
Pochodzenie: prawdopodobnie Ameryka Środkowa [3].
Występowanie: Ameryka Północna, Australia i cała Europa [3]. Najczęściej występuje w szklarniach, w rejonach klimatu umiarkowanego występuje latem w polu [3].
Szkodliwość i rośliny żywicielskie: gatunek polifagiczny [3], szkodnik pomidorów, ogórków, sałaty w uprawie pod osłonami (w tunelach lub szklarniach) [1], pelargonii, heliotropów, paproci, fuksji, szałwii oraz żeniszków [5]. Postacie dorosłe oraz larwy wysysają soki z liści, hamując ich rozwój [3]. Na słodkich odchodach mączlika mogą osiedlić się grzyby [3], oraz odchody te mogą także utrudniać transpirację i oddychanie blaszki liściowej. Postacie dorosłe mączlika mogą być wektorem wirusów [4].
Objawy żerowania [1]:
Roślina wykazuje zahamowany rozwój, później wchodzi w okres kwitnienia i owocowania. Liście mogą być lekko zdeformowane, lekko zawinięte, oklapnięte. Na spodzie liści można dostrzec gołym okiem białawe larwy i postacie dorosłe mączlika, które wylatują na krótką odległość.
Zapobieganie i zwalczanie [1]:
1. Chemiczne środki ochrony roślin:
- po zakończeniu zbiorów i usunięciu roślin zagazować pomieszczenie siarką.
- w czasie uprawy stosowanie aerozoli: Aerozol do szklarni (Aerosol)[1], szklarniak [5], DDVP (Aktualnie wycofany ze względu na toksyczność). Stosowanie świec do zadymiania Diazinon, a także oprysków np: Sadofos, Folithion (*Brak danych). Stosować środki co 10 dni, opryskiwać rośliny w odległości nie mniejszej niż 1 m, uważać na okres karencji.
2. Niechemiczne:
- rozwieszanie lepów, tablic wśród roślin.
- obniżenie temperatury - ma lekki wpływ na ograniczenie populacji szkodnika.
3. Biologiczne
- użycie owadów zwalczających mączlika np. Encarsia formosa (błonkówka pasożytnicza)[3]
- Mańczak M. 1971. Warzywnictwo. PWRiL, Warszawa.
- Wikipedia: Greenhouse whitefly. Protokół dostępu: http://en.wikipedia.org/wiki/Greenhouse_whitefly (dostęp 13.6.2013)
- Sandner H. 1979. Mały słownik zoologiczny owady. Wiedza Powszechna, Warszawa: 92.
- Carter W., Basak W (tłum.) 1971. Owady a choroby roślin. PWRiL Warszawa:.
- Kiljańska I. (Red.) 1971. Kwiaciarstwo. PWRiL, Warszawa.