Nazwa gatunkowa: Rozchodnik ostry - Sedum acre L. [1,2,7]
Inne nazwy: Rozchodnik [2]
Rodzina: Gruboszowate - Crassulaceae [1,2,7]
Morfologia
Wysokość: 5-15 cm [2,7].
Pokrój: darniowa bylina [2,7].
Kwiaty: płatki korony i pręciki żółte [2]. Kwiaty nie pachną zbyt przyjemnie [3]. Kwiaty zebrane są po kilka sztuk na szczycie w baldachy [6] lub baldachogrona [7]. Kwiaty wyrastają na krótkich szypułkach. Działki kielicha są tępe, płatki korony są zaostrzone na końcach. Płatki korony są 2-3 razy dłuższe od działek kielicha [7]
Owoce: torebki (mieszek? [7]) , które widoczne są podczas kwitnienia w postaci gwiazdy w kwiatach. Po przekwitnieniu torebki otwierają się w czasie deszczu, aby woda mogła wypłukać nasiona [6].
Łodyga: pełzające, częściowo wznoszące się. Rozchodnik ostry posiada pędy z kwiatami oraz płonne. Pędy płonne są gęściej ulistnione niż kwiatonośne [6,7].
Liście: w postaci jajowatych wałeczków [2], tępo zakończone, u nasady najszersze, mięsiste (cecha charakterystyczna dla rodziny gruboszowatych)[7]. Liście wałeczkowate są mięsiste, siedzące (bez ogonków) i zaokrąglone u nasady [6]. Liście ustawione są na pędzie skrętolegle [7]
Nasiona: drobne, rdzawo zabarwione [7]
Kłącze: cienkie, rozgałęzione [7]
Korzenie:
Inne cechy: Roślina charakteryzująca się ostrym smakiem [2,6,7], ponieważ posiada swoisty alkaloid, który w większej ilości może być trujący [6]. Gatunek dość zmienny [7]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia [2,7], zimująca w polskim klimacie.
Typ/forma życiowa rośliny: bylina [2,7], hemikryptofit [7].
Kwitnienie: czerwiec-sierpień (VI-VIII) [2], maj-lipiec (V-VII) [7].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona, wegetatywne poprzez podział, niewielki sadzonki liściowe.
Ekologia
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny: Europa [7]; tereny o klimacie oceanicznym [7], Polska [4]
Siedliska: piaski, wzgórki, skały [2,7], mury, miejsca żwirowe [6], miejsca ruderalne [7]. Rozchodnik okazały występuje na kserotermicznych stanowiskach rzędu Sedo-Scleranthetalia, Festuco-Sedetalia, borach sosnowych związek Dicrano-Pinionoraz na zbiorowiskach ze związku Erico-Pinion
Uprawa
Stanowisko: słoneczne, suche [3,7], znosi półcień [7]
Podłoże: dowolne, preferuje gleby piaszczyste, ubogie, przewiewne [3,7], ale często spotyka się rozchodnika na podłożu skalistym [7].
Nawadnianie: niskie
Nawożenie: niskie
Zastosowanie
- Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna; na skalniaki, ogrody skalne,
- Zielarstwo: roślina lecznicza [2,6,7]
Zastrzeżenia
Rozchodnik ostry może być trujący po spożyciu go większej ilości. Rozchodnik ostry zawiera związek alkaloidowy [6,7]
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
Rozchodnik biały Sedum album [4] | |
Rozchodnik okazały Sedum spectabile Bor. [5] | |
Rozchodnik ościsty Sedum reflexum L. [5] | |
Rozchodnik pozorny Sedum spurium M. B. [5] | |
Rozchodnik wielki 'Raspberry Truffle' Sedum telephium 'Raspberry Truffle' |
- Sedum acre L. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=24105 (dostęp 30.3.2015)
- Rostafiński J., Seidl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
- Obserwacje własne: Aleksander Skrzyński .
- Grzegory J. 1966. Ogród przy domu. PWRiL. Warszawa.
- Kiljańska I. (Red.) 1971. Kwiaciarstwo. PWRiL, Warszawa.
- Stożek K. 2008. Rośliny i Zwierzęta. Włochy. Grafica Veneta S.p.A. (Dodatek do Gazety Wyborczej)
- Cincura F., Ferakova V., Majovsky J., Somsak L., Zaborsky J., 1990. Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa:142.