Nazwa gatunkowa: Oleander pospolity - Nerium oleander L. [1,3]
Angielska nazwa: Common oleander [1]
Inne nazwy: Płochowiec pospolity [1]
Rodzina: Toinowate - Apocynaceae [1]
Morfologia
|
|
Oleander pospolity |
Wysokość: .
Kwiaty: pachnące, zebrane w baldachy [1] (baldachogrona [3]). Kwiaty w zależności od odmiany mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne, i mogą mieć barwę białą, różową, żółtą, czerwoną [3].
Owoce: podłużna torebka [1].
Łodyga: .
Liście: lancetowate, skórzaste [1,3], z wierzchu błyszczące i ciemnozielone, natomiast od spodu szaro-zielone [4].
Nasiona: owłosione [1]
Biologia:
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, niezimująca na zewnątrz pomieszczeń w polskich warunkach.
Pokrój: wiecznie zielony krzew lub niewielkie drzewo [1].
Kwitnienie: od maja aż do jesieni [3].
Rozmnażanie:generatywnie poprzez nasiona, wegetatywnie poprzez sadzonki.
Ekologia
Pochodzenie: południowa Europa (Włochy, Hiszpania, Grecja) [3]
Zasięg terytorialny: rejony Morza Śródziemnego [1].
Siedliska: otwarte przestrzenie [3]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne, ciepłe, przewiewne [3]
Podłoże: przepuszczalne, o obojętnym odczynie, poleca się mieszankę gliny, torfu i piasku w stosunku 2:1:1 [3].
Nawadnianie: obfite, podczas lata woda powinna cały czas znajdować się na podstawce [3]
Nawożenie: obfite, podczas wegetacji (lato) nawozić należy co tydzień [3]
Szkodniki: w uprawie najczęściej liście i młode pędy są atakowane przez tarczniki, które ręcznie można usunąć przy pomocy ścierki [4]
Rozmnażanie: wegetatywnie poprzez sadzonki pędowe, wierzchołkowe z 8-10 liśćmi. Rozmnażanie należy przeprowadzić na wiosnę lub lato [3]. Na jesień i zimę sadzonki też się przyjmują [4]. Ukorzenianie można przeprowadzić w wodzie albo w wilgotnym podłożu [3]
Co roku młode rośliny należy przesadzać do większych pojemników, natomiast starsze krzewy - co 3-4 lata. W okresie lata warto wystawić oleandry na balkon, czy taras, aby podziwiać ich piękne i pachnące kwiaty. Przed nastaniem zimy oleandry przenosimy do pomieszczeń, w których powinna panować temperatura od 5 do 8 °C. Podczas zimy olendry powinny mieć dostęp do światła. W czasie zimy olendry oszczędniej podlewamy. Stare pędy co jakiś czas należy przerzedzić, ponieważ najmłodsze pędy najobficiej kwitną [3].
Zastosowanie:
- Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna; doniczkowa. Oleander stosowany był do ozdabiania tarasów, werand i różnych pomieszczeń [3].
- Zielarstwo: roślina lecznicza [1].
- Trutka na szczury - do trucia szczurów używa się kory i drewna oleandra [1].
- Odtrutka po ukąszeniach przez węże [1].
Zielarstwo:
Surowiec zielarski:
Liście oleandra Folium Nerii [1], Folium Oleandri [2].
Skład chemiczny surowca zielarskiego:
Liście: [1,2]
- Glikozydy nasercowe (kardenolidowe), pochodne oleandrygeniny oraz digitoksygeniny (odorozyd) i gitoksygeniny (strospezyd)
- flawonoidy (rutyna)
- garbniki
- żywice
- oleandryna
Działanie surowca zielarskiego:
Glikozydy nasercowe wzmacniają skurcz mięśnia sercowego, przez co usprawniają pracę serca [1]. Wyciągi używane są przy produkcji leków na choroby związane z krążeniem [1]. Surowiec wykazuje silne działanie i każde jego użycie powinno być skonsultowane z lekarzem [1].
Zastrzeżenia:
Roślina silnie trująca, szczególnie trujący jest jej sok mleczny, który się ujawnia podczas uszkodzenia liści lub łodygi [3]
Zdjęcia:
|
|
Oleander pospolity Kwiat i pąki kwiatowe 2.6.2019 |
|
|
Oleander pospolity |
|
|
Oleander pospolity owoc |
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
 | Oleander pospolity 'Variegata' Nerium oleander 'Variegata' - oleander o pstrych liściach |
- Lewkowicz-Mosiej T. . Leksykon roślin leczniczych. Świat Książki, Warszawa.
- Ożarowski A. . Ziołolecznictwo. PZWL, Warszawa, 305.
- Mynett K. 1990. Rośliny doniczkowe w mieszkaniu. Chemil, Warszawa.
- Obserwacje i doświadczenia własne: Aleksander Skrzyński