Nostrzyk żółty Melilotus officinalis (L.) Pallas

Nazwa gatunkowa: Nostrzyk żółty - Melilotus officinalis (L.) Pallas ^[2]

Inne nazwy:

Rodzina: Bobowate - Fabaceae ^[4], dawniej Motylkowate - Papilionaceae

Morfologia:

Nostrzyk żółty

Kraków, B. Komorowskiego

10.7.2019

Wysokość: do 1 m. ^[2]

Pokrój: wzniesiona roślina zielna ^[2]

Kwiaty: żółte kwiaty wyrastają po 30-70 sztuk w groniastych kwiatostanach, słupek nagi, kielich dzwonkowaty. Szypułki kwiatów przeginają się w dół. Korona składa się z łódeczki i skrzydełek, które są krótsze od żagielka ^[2]

Owoce: nagi, jajowaty strąk z nerwami na swej powierzchni ^[2].

Łodyga: wzniesiona, rozgałęziająca się w górnej części, nieowłosiona, z niewielką liczbą ogonkowych liści ^[2].

Liście: Listki są krótkoogonkowe, wydłużone, kształtu odwrotnie jajowatego, z widocznymi nerwami (6-13 par), brzegiem nieregularnie ząbkowane. Listki wyższych rzędów są węższe, o kształcie eliptycznie lancetowatym. Listki środkowe we wszystkich liściach posiadają dłuższy ogonek od pozostałych listków. Liście od spodniej strony są owłosione wzdłuż nerwów. Przylistki są całobrzegie, odpadające, wąskie, kształtu lancetowatego, z ostrym wierzchołkiem ^[2].

Nasiona: małe, żółtozielone, czasami paskowane na kolor purpurowy ^[2]

Korzenie: korzeń palowy, rozgałęziony ^[2].

Inne cechy: ziele nostrzyku po wysuszeniu posiada przyjemny, kumarynowy zapach (przypominający woń świeżego siana) ^[2].

Biologia:

Długość życia rośliny: jednoroczna lub dwuletnia.

Typ rośliny: roślina zielna, hemikryptofit ^[2].

Kwitnienie: lato-jesień: lipiec - październik (VII-X) ^[2].

Rozmnażanie: generatywne poprzez nasiona.

Ekologia:

Pochodzenie: roślina rodzima

Zasięg terytorialny: Środkowa Azja, Europa ^[2], Ameryka Północna ^[4], występuje w krajach gdzie panuje klimat sub-kontynentalny ^[2].

Siedliska: łąki, miedze, przydroża, suche miejsca, doliny z rzekami, siedliska z rzędu Onopordetalia i ze związku Arction^{[zbiorcze 2,?]}.

Nostrzyk żółty jest rośliną ruderalną ^[2].

Uprawa/Ochrona:

Stanowisko: słoneczne, ciepłe

Podłoże: suche, średniozwięzłe.

Nawadnianie: niskie

Nawożenie:

Zastosowanie:

Zielarstwo: roślina lecznicza ^[2]
Pszczelarstwo: roślina miododajna, chętnie odwiedzana przez pszczoły ^[2]

Zielarstwo

Surowiec zielarski:

Ziele nostrzyka - Herba Meliloti.

Zbiór surowca zielarskiego:

Termin zbioru: lipiec.

Surowiec stanowią zielone, kwitnące wierzchołki nostrzyka żółtego lub nostrzyka wyniosłego. Suszenien surowca można przeprowadzić na wolnym powietrzu. Po wysuszeniu surowca osmykuje się boczne odgałęzienia oraz dolne zdrewniałe częsci łodyg.

Informacje dotyczące surowca zielarskiego:

W czasie suszenia surowiec nabiera charakterystycznego kumarynowego zapachu. W surowcu nie powinny się znaleźć łodygi grubsze niż 3-4 mm. Smak surowca gorzki, nieco ostry.

Surowiec jest objęty FP IV.

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

Związki zapachowe (kumaryna, melilotyna), alantoina, śluz.

Działanie surowca zielarskiego:

Działanie lekko przeciwskurczowe (w przypadku dróg moczowych). Stosowany zewnętrznie w leczeniu chorób i zapaleń skórnych (dermatologia).

Nostrzyk posiada także znane od wielu lat działanie umożliwiające szybsze gojenie się ran, wrzodów, oraz łagodzące zewnętrzne bóle ^[2]

Forma stosowania: napary

Zdjęcia:

Nostrzyk żółty

Ogród CMUJ