Nazwa gatunkowa: Len zwyczajny - Linum usitatissimum L. [1,2]
Rodzina: Lnowate - Linaceae [1,2]
Morfologia:
Wysokość: 30-60 cm [2].
Kwiaty: duże, 5-krotne [2], koloru niebieskiego, zebrane w wiechy [1], podbaldachy [2].
Owoce: kulista torebka [1,2], otoczona trwałym kielichem. Torebka zawiera około 10 nasion [1].
Łodyga: wzniesiona [2], obła [1], silnie rozgałęzia się w szczytowej części [1,2].
Liście: lancetowate, zaostrzone trójnerwowe [1,2], ułożone skrętolegle na łodydze [2].
Nasiona: jajowate, spłaszczone, ostro obrzeżone [1]. Powierzchnia barwy żółtobrunatnej, gładka, z połyskiem, pod lupą widać punktowania. Po namoczeniu w wodzie nasienie silnie pęcznieje i pokrywa się warstwą śluzu [1].
Biologia:
Długość życia rośliny: jednoroczna [1].
Typ/forma życiowa rośliny: roślina zielna.
Kwitnienie: czerwiec-lipiec (VI-VII) [2].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona.
Ekologia:
Pochodzenie: kraje leżące nad Morzem Śródziemnym [1].
Zasięg terytorialny:
Siedliska:
Roślina uprawiana powszechnie w całej strefie klimatu umiarkowanego [1].
Zastosowanie:
Roślina przemysłowa Z lnu otrzymuje się z niej włókno, olej lniany - Oleum Lini oraz pasze z wytłoków [1].
Zielarstwo: roślina lecznicza [1].
Przemysł papierniczy [2]
Zielarstwo
Surowiec zielarski:
Nasienie lnu - Semen Lini (FP IV) [1,2], synonim Siemię lniane [1].
Zbiór surowca zielarskiego:
Ścina lub wyrywa się całe rośliny które po wysuszeniu poddaje się młóceniu. Uzyskane nasiona czyści się w wialniach [1].
Informacje dotyczące surowca zielarskiego:
Całe nasiona nie wykazują zapachu, który wydziela się dopiero po roztarciu, sproszkowaniu. Smak śluzowaty, oleisty i lekko słodkawy [1].
Surowiec jest objęty FP IV [1].
Skład chemiczny surowca zielarskiego: [1,2]
- śluz (6-8%)
- olej (lipidy do 40%)
- związki białkowe (do 24%)
- glikozydy cyjanogenne (linamaryna, lotaustralina)
- linaryna
- fitosterole
- kwasy organiczne
- sole mineralne (potas, wapń, magnez)
Działanie surowca zielarskiego:
Wewnętrzne: Osłaniające przy owrzodzeniach oraz stanach zapalnych żołądka i dwunastnicy, lekko przeczyszczający [1,2].
Forma stosowania wewnętrznego: odwary - w zapaleniach gardła, przy chrypce i kaszlu [1].
Zewnętrzne: rozgrzewające, przeciwzapalne, odmiękczające, powlekające i kojące. Wyciągi stosuje się do przemywań oczu i jamy ustnej [2].
Forma stosowania zewnętrznego: kataplazmy, wyciągi [1,2].
Surowiec przetworzony:
Olej lniany Oleum Lini (FP IV) [1,2].
Ciekawostki:
Len znany był w Mezopotamii i Egipcie 2000 lat przed naszą erą [2].
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
Len trwały Linum perenne L. - roślina ozdobna |
- Walewski W. . Towaroznawstwo zielarskie. PZWL, Warszawa.
- Mowszowicz J. . Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa.