Nazwa gatunkowa: Lawenda wąskolistna - Lavandula angustifolia Mill. [4]
Angielska nazwa: English lavender [4]
Inne nazwy:
Rodzina: Jasnotowate - Lamiaceae [4], dawniej Wargowe - Labiateae
Morfologia:
Wysokość: do 50 cm (w polskich warunkach) [2].
Kwiaty: zebrane w kłosowate kwiatostany, prawie bez szypułek. Kielich rurkowaty, barwy szaroniebieskiej, owłosiony na żeberkach. Korona dwuwargowa, owłosiona, barwy fioletowoniebieskiej [1].
Owoce: .
Łodyga: .
Liście: drobne, kształtu lancetowatego, owłosione [1], wąskie. Liście posiadają charakterystyczny zapach po roztarciu [2].
Biologia:
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia.
Pokrój: półkrzew [], podkrzew [2].
Kwitnienie: czerwiec-sierpień (VI-VIII) [2].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez siew nasion lub sadzonki [2].
Ekologia:
Pochodzenie: południe Europy - kraje leżące nad Morzem Śródziemnym.
Zasięg terytorialny:
Siedliska:
Uprawy głównie na południu Europy oraz w krajach o oceanicznym ciepłym klimacie np. Francja. W Polsce powstały odmiany mrozoodporne z myślą o uprawie.
Uprawa:
Stanowisko: ciepłe, słoneczne [2,3]
Podłoże: zasobne w wapń [], przepuszczalne, lekkie, zdrenowane [2].
Nawadnianie: sporadyczne, wytrzymała na suszę [2]
Nawożenie: sporadyczne
Odporność na mróz: średnia, zaleca się dobór odmian mrozoodpornych oraz przykrywanie na zimę.
Lawendę przycinamy na wiosnę.
Zastosowanie:
Zielarstwo: roślina lecznicza [1]
Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna. Może być uprawiana w doniczkach []. W Anglii lawenda stosowana jest na niskie żywopłoty [2].
Zielarstwo
Surowiec zielarski:
Ziele lawendy - Herba Lavandulae [1]
Kwiat lawendy - Flos Lavandulae [1]
Zbiór surowca zielarskiego:
Zbiór należy przeprowadzić gdy kwiatostan jest w 1/3 rozwinięty, a reszta zaczyna zakwitać. Kwiaty poddaje się osmykiwaniu, a następnie suszy w suszarni w temperaturze do 35°C, ewentualnie w przewiewnym i ciemnym miejscu [1].
Informacje dotyczące surowca zielarskiego:
Surowiec zielarski powinien zawierać co najmniej 1,7% olejku eterycznego. Surowiec był objęty FP III.
Zapach surowca bardzo charakterystyczny, aromatyczny, silny, smak gorzkawy. Surowiec służy do otrzymywania olejku lawendowego.
Skład chemiczny surowca zielarskiego: [1]
- olejek eteryczny (octan linalolu do 60%)
- garbniki
Działanie surowca zielarskiego:
Bakteriobójcze i tym samym bakteriostatyczne, antyseptyczne, wykrztuśne, moczopędne, przeciwskurczowe, przeciwdychawiczne [1].
Ciekawostki:
Kwiaty lawendy wchodzą w skład ziół prowansalskich. Kwiaty lawendy stosuje się przy zwalczaniu moli [1].
Pola z kwitnącym szczypiorkiem są równie malownicze jak uprawy lawendy [3].
Gatunki i odmiany pokrewne:
- Lawenda wąskolistna 'Dwarf Blue' - Lavandula angustifolia 'Dwarf Blue' - cała roślina pokryta jasnym kutnerem, który sprawia że jest ona w odcieniu szaro-srebrnym
- Lawenda wąskolistna 'Elegance Purple' - Lavandula angustifolia 'Elegance Purple' - lawenda o odcieniu zielonym liści i łodyg, bardzo aromatyczna. Posiada stosunkowo duży masę części nadziemnych. Produkcja polega na wysiewaniu nasion. Wymaga przykrycia części nadziemnych na zimę.
- Lawenda wąskolistna 'Platinum Nico' - Lavandula angustifolia 'Platinum Nico'
- Walewski W. 1985. Towaroznawstwo zielarskie. PZWL, Warszawa.
- Seneta. W. 1966. Żywopłoty. PWRiL, Warszawa.
- Obserwacje własne: Aleksander Skrzyński (29.5.2015)
- Lavandula angustifolia. ITIS. Protokół dostępu: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=503344#null (dostęp 18.10.2016)