Nazwa gatunkowa: Kosaciec żółty - Iris pseudacorus L. [1,2,4]

Inne nazwy: Irys żółty

Rodzina: Irysowate - Iridaceae [1,2,4]

Morfologia

Kosaciec żółty kwiat Iris pseudacorus flower

Kosaciec żółty - kwiat

4.6.2016

Wysokość: ok 1.5 m [2] . Kosaciec żółty jest największym z pośród kosaćców występujących w Polsce [4]

Pokrój [].

Kwiaty: żółte, składają się z 3 dużych, oklapłych płatków oraz z 3 mniejszych i wzniesionych [2]. Kwiaty osadzone są na długich szypułkach i wyrastają po kilka na jednej łodydze. Każdy kwiat wyrasta z pochwowatego liścia, który budową przypomina przysadkę. Okwiat zawiera 6 działek, które tworzą rurkę. Kwiat składa się z 3 pręcików, zalążni dolnej, która posiada 3 komory i szyjki podzielonej na 3 płaty. Widoczny kwiat tworzą działki, które dzieli się na dwa okółki, a także płaty słupka. Działki zewnętrzne są złocisto-zółte, ale wewnątrz ciemnożółte z fioletowobrunatnym użyłkowaniem, znacznych rozmiarów, przewisające, Działki okółka wewnętrznego również są żółte ale wyprostowane i trochę krótsze i mniejsze od znamion / płatów słupka [4]

Owoce: podłużna torebka z trzema komorami, które wypełnione wieloma nasionami [4].

Łodyga: wzniesiona, na jej końcu zakwitają kwiaty [2], rozgałęziająca się, obła, bądź spłaszczona [4].

Liście: liście wyrastające z łodygi są kształtu lancetowatego, natomiast liście dolne są równowąskomieczowate. Liście są szerokości od 1 do 3 cm, długości dorównującej łodygom [4].

Nasiona: []

Kłącze: grube, mocne [4]

Korzenie: []

Inne cechy: Roślina niejadalna, być może posiada właściwości toksyczne [2]

Biologia

Długość życia rośliny: roślina wieloletnia[2], zimująca na zewnątrz w polskich warunkach.

Typ rośliny: bylina[2,4], halofit[4].

Kwitnienie: wiosna-lato: maj-lipiec (V-VII)[4].

Owocowanie: [].

Rozmnażanie: przez podział[2].

Ekologia

Pochodzenie:[]

Zasięg terytorialny: Europa, Azja, Afryka [2,4]. Kosaciec żółty występuje głównie w krajach o klimacie oceanicznym we wskazanych kontynentach. W Europie irysy można spotkać od położeń nizinnych aż po średnie położenia górskie [4]

Siedliska:torfiaste, glejowe, podmokłe, miejsca, martwe odnogi rzek, szuwary, rowy odwadniające, rzeki oraz zbiorniki wodne z wodą stojącą lub nieznacznie płynącą[4]

Kosaćce rosną zwykle w gurpie [2]

Uprawa

Stanowisko: słoneczne, półcieniste, odkryte lub osłonięte[2]

Podłoże: gliniaste, bądź ilaste, zbite, z dużą zawartością próchnicy. Odczyn podłoża powinien być zbliżony do kwaśnego [2]

Nawadnianie: []

Nawożenie: []

Rozmnażanie: Podział kłączy przeprowadza się w środku lata lub jesienią[2]

Mrozoodporność: duża, wytrzymuje temperatury poniżej 20°C (strefa H7) [2]

Kosaciec dość szybko się rozrasta i zajmuje dużą powierzchnię, dlatego miejsce do sadzenia należy wcześniej przemyśleć. J esienią ścinamy wszystkie usychające liście irysów [2]

Zastosowanie

  1. Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna; na bordery, kwietniki, na tle ścian, ogrody dydaktyczne [2]
  2. Zielarstwo: roślina lecznicza
  3. Zielarstwo: lecznictwo ludowe; kłącze irysa wykorzystywano do leczenia [4]
  4. Zielarstwo:roślina barwierska [4]

Barwierstwo:

Wysuszone na słońcu kwiaty kosaćca z octem wykorzystywane były do barwienia skóry i papieru [4]

Zdjęcia:

Kosaciec żółty
Kosaciec żółty liście

Kosaciec żółty liście

Kosaciec żółty
Kosaciec żółty liście

Kosaciec żółty liście

Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:

Miniaturka Nazwa rośliny
Kosaciec żółty Iris pseudacorus 'Variegata' - odmiana o liściach z zielono-żółtymi paskami [3]
kosaciec syberyjski Kosaciec syberyjski Iris sibirica L.
Źródło:
  1. Iris Pseudacorus. ITIS. Protokół dostępu: (dostęp )
  2. Iris Pseudacorus. RHS Online. Protokół dostępu: (dostęp )
  3. Iris Pseudacorus 'Variegata'. RHS Online. Protokół dostępu: (dostęp )
  4. 1990. Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa: 326.
Logo internetowy ogród
Menu :