Nazwa gatunkowa: Lukrecja gładka - Glycyrrhiza glabra L. [1-3]
Inne nazwy:
Rodzina: Bobowate - Fabaceae [3], dawniej Motylkowate - Leguminoseae
Morfologia:
Wysokość: do 2 m [1].
Kwiaty: drobne koloru liliowego lub białego, zebrane w wyprostowane grona, wyrastają z kątów liści [zb. 1,3].
Owoc: gładki, skórzasty, niepękający strąk [zb. 1,3].
Łodyga: sztywne, rozdzielające się [3].
Liście: liście podobne do liści robinii akacjowej, skórzaste, lśniące [1], ciemnozielone pierzasto-złożone [3].
Nasiona: .
Korzenie: walcowate[1], grube, zdrewniałe, zabarwione wewnątrz na żółty kolor. Ponadto lukrecja posiada rozłogi korzeniowe [3].
Biologia:
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia.
Pokrój: drzewo [1] lub bylina [3].
Kwitnienie: .
Rozmnażanie: .
Ekologia:
Pochodzenie: Południowo-zachodnia Azja i Południowa Europa [1].
Zasięg terytorialny: rejony leżące nad Morzem Śródziemnym oraz w południowej i zachodniej Azji (zachodnia część Chin i Mongolii) [3]
Największe plantacje lukrecji zakładane są we wspomnianych wcześniej rejonach jej występowania. W Polsce rzadko spotyka się lukrecję w uprawie [3]
Zastosowanie:
Zielarstwo: roślina lecznicza; stosowana w diecie o obniżonej zawartości cukrów [1,3].
Przemysł farmaceutyczny: wyciągów z korzeni używa się do słodzenia leków [3]
Surowiec zielarski:
Korzeń lukrecji - Radix Glycyrrhizae, synonim Radix Liquiritiae [1,3].
Informacje na temat surowca::
Surowiec stanowią płytko okorowane narządy podziemne (korzenie i rozłogi)
Okorowane korzenie są kształtu podłużnego, walcowatego. Powierzchnia szorstka, włóknista, z widocznymi strzępiącymi się fragmentami włókien. Rozłam długowłóknisty. Barwa surowca intensywnie żółta, Zapachu brak, smak wybitnie słodki, mdły.
Surowiec w handlu występuje w postaci wiórków lub ścinek.
Surowiec był opisany w FP IV [1].
Zbiór surowca:
Surowiec zbieramy późną jesienią lub wczesną wiosną i po okorowaniu suszymy w temperaturze około 35°C [1].
Surowiec należy suszyć w ciemnym i przewiewnym miejscu [1].
Surowiec zawiera:
Korzeń lukrecji: [1,3]
- saponiny trójterpenowe - glicyryzyna (sól potasowo-wapniową kwasu glicyryzynowego), kwas glabrykowy, kwas likwirycjowy
- węglowodany
- asparagina
- flawonoidy (likwirytygeninę, izolikwirytygeninę, a także ich glikozydy)
- fitosterole
- aminokwasy
- olejek eteryczny (zawiera kwas heksanowy, anetol, estragol, eugenol)
Działanie:
Surowiec działa wykrztuśne, przeciwzapalnie i przeciwskurzczowo [3]. Lukrecję stosuje się w postaci tabletek, proszków i wyciągów w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy [1], jednak coraz rzadziej, ponieważ gliceryzyna powoduje zatrzymanie wody w organizmie i powstawanie obrzęków (działanie adrenokortykotropowe)[3]. Lukrecję używa się przy nieżytach gardła, oskrzeli trwających znaczny czas oraz przy suchym kaszlu Zwiększa prawie dwukrotnie działanie surowców antrachinonowych [1].
Leki:
- Gastro - tabletki, zawierają Extr. Glycyrrhizae, stosowane na nadkwaśności treści żołądkowej, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy [1].
- Gastrogran [1]
- Surowiec występuje w mieszankach śluzowych Species Althaeae [1]
Więcej informacji znajdziesz na blogu plantagia.
Kliknij ->Plantagia
- Walewski W. 1985. Towaroznawstwo zielarskie. PZWL, Warszawa.
- Muszyński J. 1956. Roślinne leki ludowe. Ludowa Spółdzielnia wydawnicza, Warszawa.
- Lewkowicz-Mosiej T. 2003. Leksykon roślin leczniczych. Świat Książki, Warszawa149,150.