Nazwa gatunkowa: Miłorząb dwuklapowy - Ginkgo biloba L.

Inne nazwy: Miłorząb chiński, dwudzielny, łapa kaczki, drzewo dziadka i wnuka (wnuk je owoce drzewa zasadzonego przez dziadka)

Gromada: Nagozalążkowe - Gymnospermae - (Gymnospermatophyta)

Rodzina: Miłorzębowate - Ginkgoaceae

Morfologia

Miłorząb dwuklapowy Ginkgo biloba

Miłorząb dwuklapowy

Pokrój

Wysokość: do 40 m.

Pokrój: rozłożyste drzewo do 40 m wysokości. Korona regularna, w młodości stożkowata.

Kwiaty: miłorząb jest dwupienny, czyli zróżnicowany na osobniki wyłącznie o kwiatach męskich lub żeńskich. Istnieje możliwość naszczepienia gałązek z kwiatami żeńskimi na osobnikach męskich w celu uzyskania nasion - zazwyczaj takie operacje przeprowadza się w celach hodowlanych. Kwiaty wyrastają z krótkopędów, w kątach liści. Męskie kwiaty w pojedynczych kotkach o długości 3-4 cm.w kątach liści, żeńskie wyrastają parami z kątów liści krótkopędów na długiej szypułce i zazwyczaj posiadają dwa zalążki. Do zapylenia dochodzi przy udziale wiatru.

Owoce: Zazwyczaj tylko jeden z dwóch zalążków zostaje zapylony (prawdopodobnie ze względu na prymitywne, ale sprawdzone rozwiązanie w przyrodzie - czyli występowanie organów w podwojonej ilości, na wypadek uszkodzenia jednego z nich). Owoc ok. 2-3 cm długości. Dojrzałe owoce przypominają śliwkę "mirabelkę" - ałyczę - kuliste, o żółtym kolorze. Owoce są jadalne.

Pień/Łodyga: średnica pnia dochodzi do 450 cm. Korowina u starszych osobników jest głęboko spękana. Drewno nie zawiera naczyń - jedynie cewki. Gałęzie ustawione są zazwyczaj pod kątem prostym do pnia.

Posiada dwa rodzaje pędów: krótkopędy i długopędy. Długopędy są barwy żółtobrązowej. Krótkopędy często grubsze od długopędów, z charakterystycznymi bliznami po opadniętych liściach i łuskach.

Liście: na długopędach ustawione skrętolegle względem siebie, na krótkopędach zgrupowane po 3 lub 5. Liście w okresie jesiennym przebarwiają się na żółto i opadają wczesną jesienią. Liście są długoogonkowe, o nerwacji wachlarzykowatej (równoległej[2]), nerwy na pewnych odcinkach rozdzielają się dychotomicznie. Kształt liścia również przypomina wachlarz, szerokości 5-8 cm. Blaszka liściowa posiada zazwyczaj przewężenie na środku przez co liście są dwuklapowe. Na jednym krótkopędzie znajduje się po kilka liści. Nietypowa budowa liścia jest cechą charakterystyczną tego gatunku.

Nasiona: 2-3 cm długości, kształtu elipsoidalnego, osadzone na długich 'szypułkach'. Składa się z 3 warstw łupiny oraz zielonkawego jądra. Nasiona dojrzewają w październiku.

Korzenie: mocny, palowy (pionowy) system korzeniowy.

Biologia:

Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, długowieczna - żyje przeważnie 2000 lat.

Typ rośliny: drzewo.

Kwitnienie: maj - czerwiec (V-VI).

Rozmnażanie: generatywnie poprzez siew nasion, wegetatywnie zazwyczaj okazy męskie, poprzez sadzonki zielne.

Podczas kiełkowania, rozwijają się dwa liścienie, które zostają pod ziemią.

Rodzina Ginkgoaceae to prawie wymarła grupa, w której tylko jeden gatunek przetrwał do dzisiaj - Ginkgo - jest reliktem i endemitem jednocześnie.

Ekologia:

Pochodzenie: wschodnie Chiny (w górach prowincji Zhejiang, Czekiang, Anhuei), Japonia, Korea

Zasięg terytorialny: Chiny, Japonia, Korea

Siedliska:

Uprawa: obecnie we Francji i Stanach Zjednoczonych w bardzo dużej ilości w związku z zastosowaniem liści w lecznictwie. Od dawna miłorzęby uprawiane były w Chinach, Japonii i Korei.

Uprawa:

Stanowisko: słoneczne - roślina światłożądna.

Podłoże: głębokie, żyzne, świeże, poziom wód gruntowych poniżej systemu korzeniowego.

Mrozoodporność: starsze okazy wykazują wysoką mrozoodporność, natomiast młode osobniki i siewki jej nie posiadają.

Nawadnianie: dostateczne

Nawożenie:


Miłorząb posiada bardzo powolny wzrost, czasami nawet brak rocznych przyrostów. Drzewo to jest odporne na zanieczyszczenia i nie posiadające groźnych chorób i szkodników. Bardzo dobrze znosi cięcie i strzyżenie. W niektórych "zachodnich" miastach cięte są co roku - pomimo nieciekawego początkowego wyglądu, drzewa później wykazują swoją dekoracyjnie ulistnioną koronę. Przesadzanie młodych okazów z bryłą korzeniową.

Zazwyczaj sadzi się okazy męskie, ponieważ owoce z okazów żeńskich posiadają nieprzyjemny zapach i po opadnięciu z drzewa osłabiają walory drzewa.

Najlepiej prezentuje się jako pojedyncza roślina, na dużych powierzchniach.

Rozmnażanie: Zebrane nasiona należy oczyścić z mięsistych osnówek. Siew należy przeprowadzić jesienią po zbiorze, lub wiosną po zimowej stratyfikacji (sztucznej)[2]. W Polsce miłorząb z siewu jest rzadko spotykany w szkółkach, ponieważ nasiona z osobników z naszego klimatu nie kiełkują.

Sadzonki zielne dobrze się przyjmują, ale rosną wolno. Pnie młodych roślin uprawianych w Polsce mają tendencję do krzywienia się i wykształcania nieregularnych, zwisających gałęzi, dlatego sporządza się sadzonki z komponentów specjalnych odmian.

Zastosowanie:

  1. Szkółkarstwo: Roślina ozdobna, jako drzewo alejowe, parki, bramy, zieleń miejska. Szczególnie bardzo ładnie wygląda jesienią gdy liście przebarwiają się na żółto.
  2. Zielarstwo roślina lecznicza.

Ciekawostki:

Sześć miłorzębów oddalonych około 1-2 km od Hiroszimy (Japonia) to jedne z nielicznych organizmów które przeżyły wybuch bomby atomowej w 1945 roku. Drzewa te żyją po dzisiejszy dzień. Źródło angielska wersja wikipedii, hasło Ginkgo biloba.

W południowej Azji, miłorzęby sadzono często przy świątyniach i parkach, natomiast w Japonii przy drogach.

Pierwsze miłorzęby trafiły do Europy w 1727 z Japonii. Posadzone zostały w Utrechcie.

Zdjęcia:

Żeński okaz Miłorzębu Ginkgo biloba Miłorząb dwuklapowy Ginkgo biloba okaz zielnikowy

Żeński okaz Miłorzębu

Ogród Botaniczny UJ

Miłorząb dwuklapowy

okaz zielnikowy

Miłorząb dwuklapowy Ginkgo biloba Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy liście

Miłorząb dwuklapowy

28.7.2016, Arboretum, Kórnik

Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:

Miłorząb dwuklapowy fastigiata ginkgo biloba fastigiata Miłorząb dwuklapowy 'Fastigiata' - Ginkgo biloba L. 'Fastigiata' - odmiana kolumnowa, wąski pokrój, stosowana zazwyczaj w terenach miejskich i małych ogrodach.
Źródło:
  1. . Dendrologia. PWN, Warszawa.
  2. . Drzewa i krzewy dla terenów zieleni. PWRiL, Warszawa.
Menu :