Nazwa gatunkowa: Wiązówka błotna - Filipendula ulmaria (L.) Maxim.

Inne nazwy: Spiraea ulmaria L., Ulmaria pentapetala Gilib. [2]

Rodzina: Różowate - Rosaceae

Morfologia:

Wysokość: 30-150 cm [2].

Kwiaty: pachnące, średnicy 0,2-0,5 cm, zebrane w kwiatostany, baldachogrona [1], podbaldachy [2]. Kwiat jest pięciokrotny. Kielich składa się z 5 trójkątnych, żółtozielonych, działek. Korona o płatkach żółto-białych, okrągławych lub jajowatych, z długim paznokciem. Pręciki liczne [1,2].

Owoce: niepękający, skręcony, 0,2 cm długości, z jednym nasieniem [2].

Łodyga: wzniesiona, gęsto ulistniona [1], pojedyncza lub rozgałęziająca się [2].

Liście: długości 3,5 cm, przerywano-pierzaste, o listkach szeroko-jajowatych, spodem okryte białym filcem, o brzegach podówjnie piłkowanych [1,2].

Nasiona:

Korzenie: kłącze grube, pełzające [2]. Korzenie są jadalne po ugotowaniu i stanowiły pokarm w czasach głodu [3 za Linneusz]

Biologia:

Typ: roślina wieloletnia [2].

Pokrój: bylina [1], pokrojem przypomina tawułę.

Kwitnienie: czerwiec-lipiec (VI-VII) [2].

Rozmnażanie:.

Ekologia:

Pochodzenie:

Zasięg terytorialny: Azja, Europa [1].

Siedliska: wilgotne, podmokłe łąki, zarośla, brzegi wód, lasy łęgowe, ziołorośla, gleby próchniczne [1,3]

Gatunek pospolity [2]

Zastosowanie:

Zielarstwo: roślina lecznicza [1,3]

Zielarstwo: roślina barwierska [2].

Zielarstwo

Surowiec zielarski:

Kwiat wiązówki - Flos Ulmariae, synonim Flos Filipendulae ulmariae, Flos Spireae ulmariae [1,2]

Zbiór surowca zielarskiego:

Kwiaty wiązówki ścina się w początkowej fazie kwitnienia i suszy w cieniu, po czym osmykuje się kwiaty z łodyg.

Informacje dotyczące surowca zielarskiego:

Często w surowcu znajdują się poączki kwiatowe. Zapach surowca jest swoisty, słaby, smak nieco ściągający.

Surowiec jest objęty FP III.

Skład chemiczny surowca zielarskiego:

Kwiat: Garbniki, olejek eteryczny 0,2%, glikozydy fenolowe (spireina, izosalicyna, monotropitozyd), które rozkładają się do pochodnych salicylowych, wanilina, aldehyd salicylowy, salican metylu, heliotropina, flawonoidy (hiperozyd, awikularyna) [1,2].

Korzeń: garbniki 10-12% [2].

Działanie surowca zielarskiego:

Napotne, moczopędne, ściągające, łagodnie przeciwbiegunkowe, przeciwgorączkowe i przeciwreumatyczne [1,2]. Stosowany przy przeziębieniach [2] i biegunkach u dzieci [3].

Forma stosowania: napary. Odwary stosowane są do przemywania włosów i przeciwko wypadaniu włosów [2].

Leki/Suplementy/Mieszanki:

  • Pyrosan - Species antipyreticae
  • Reumogran - granulat
  • Reumosan - Species antirheumaticae

Barwierstwo:

Wyciągi z liści barwią na żółtozielony kolor. Wyciąg w obecności siarczanu żelaza dobrze barwi tkaniny na czarno [2].

Ciekawostki:

Liście wiązówki błotnej można użyć jako przyprawę do zup, natomiast kwiatów używa się do aromatyzowania napojów alkoholowych. Z całej rośliny można robić herbatki. Wiązówka błotna należy do trzech najświętszych ziół druidów [3].

Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:

Wiązówka bulwkowa Filipendula hexapetala Gilib. - dawniej stosowana w medycynie ludowej [2], posiada jadalne liście oraz korzenie [3]
Źródło:
  1. Władysław Walewski, Towaroznawstwo zielarskie, PZWL, Warszawa, 1985.
  2. Mowszowicz J. 1985. Przewodnik do oznaczania krajowych roślin zielarskich. PWRiL, Warszawa: 101, 102.
  3. Luczaj Ł. 2002. Dzikie rośliny jadalne Polski. Chemigrafia, Krosno.
Menu :