Nazwa gatunkowa: Wilczomlecz sosnka - Euphorbia cyparissias L. [1,2,4]
Inne nazwy: Sosnka [4], Galarhoeus cyparissias (L.) Small ex Rydb., Tithymalus cyparissias (L.) Hill [2].
Rodzina: Wilczomleczowate - Euphorbiaceae [1]
Morfologia
|
|
Wilczomlecz sosnka Pustynia Błędowska |
Wysokość: 10-50 cm [1].
Kwiaty: kwiatostan - wieloramienna wierzchotka podwójnie złożona. Podsadki są kształtu szerokojajowatego, zaostrzone na szczycie, barwy żółtej, później podczas owocowania zmieniają barwę na czerwoną. Na brzegu kwiatostanu znajdują się żółtawe, półksiężycowate miodniki [1,4]. Kwiaty zapylane są przez muchy [4]
Owoce: rozłupnia z trzema komorami, z drobnymi brodawkami na powierzchni. Czasami owoc uznawany jest za torebkę. Wewnątrz rozłupni znajdują się po 3 nasiona [1].
Łodyga: pojedyncza lub w grupie, wzniesiona, pojedyncza lub rozgałęziona, od spodu bezlistna i czerwono nabiegła [1].
Liście: ułożone skrętolegle, nagie, siedzące, równowąskie, długości 1-2 cm, zaostrzone lub tępo zakończone. Pod kwiatostanem liście są podobne jak na łodydze [1] .
Nasiona: z żółtawym wyrostkiem nazywanym caruncula [1].
Kłącze: twarde , zdrewniałe, rozgałęzione [1].
Korzenie: mocno trzymają roślinę w podłożu [4]
Inne cechy: po uszkodzeniu rośliny wydobywa się sok mleczny [1]. Występuje zazwyczaj w gromadach [4]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca w polskich warunkach.
Typ/forma życiowa rośliny: roślina zielna, bylina [4].
Kwitnienie: kwiecień-maj (IV-V) [1,4].
Rozmnażanie: generatywne poprzez nasiona, wegetatywnie poprzez podział kłączy [1].
Ekologia
Pochodzenie:
Zasięg terytorialny: Kanada, Stany Zjednoczone [2]. W Europie wilczomlecz sosnka występuje od niżu aż po tereny górzyste [1]
Siedliska: murawy, piaski (Festuco-Brometea, Sedo-Scleranthetea), zarośla, skraje lasów liściastych, lasy, siedliska ruderalne [1]
Wilczomlecz sosnka to uciążliwy i niebezpieczny chwast upraw, szczególnie dla upraw grochu, ponieważ jest rośliną żywicielską dla rdzy grochu Uromyces pisi Pers.[1].
Uprawa
Stanowisko: słoneczne [1,3]
Podłoże: ubogie [3], bogate w węglan wapnia lub w krzemiany [1].
Nawadnianie: niskie
Nawożenie: niskie
Zastosowanie
- Zielarstwo: lecznictwo ludowe. Sok z wilczomlecza używany był w różnych celach [1]
Zastrzeżenia:
Roślina trująca [4]
Sok mleczny wilczomlecza sosnki jest trujący i zawiera saponiny, około 2,5 % kauczuku, kwas galusowy, jabłkowy i winowy, olejek eteryczny, i olej [1]
Wilczomlecz stanowi zagrożenie dla bydła jeżeli znajdzie się w paszy. Z reguły bydło niechętnie zjada paszę, w której znajduje się wilczomlecz sosnka [1,4]
Zdjęcia:
|
|
Wilczomlecz sosnka Pustynia Błędowska |
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
| Euphorbia hermentiana Lem. | |
| Euphorbia grandidens Haw. |
- Cincura F. Ferakova V. Majovsky J., Somsak L., Zaborsky J. 1990. Pospolite rośliny środkowej Europy. PZWL, Warszawa.
- Euphorbia cyparissias. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=28061 (dostęp 2015)
- Obserwacje własne: Aleksander Skrzyński, Zajęcia terenowe (25.5.2015), prowadzący dr inż. Zbigniew Gajewski, dr inż. Ewa Sitek.
- Rostafiński J., Seidl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
