Nazwa gatunkowa: Cibora papirusowa - Cyperus papyrus L. [1]
Inna nazwa: Egipski papirus, Papirus
Rodzina: Ciborowate - Cyperaceae [1,2]
Morfologia
Wysokość: do 5 m [2] .
Pokrój trawiasty, kępiasty [2].
Korzenie: system korzeniowy jest dobrze rozwinięty[2]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia[].
Typ rośliny: bylina[2].
Kwitnienie: w sprzyjających warunkach przez cały rok[2].
Rozmnażanie: generatywnie poprzez nasiona, wegetatywnie poprzez podział [2].
Cibora papirusowa odznacza się bardzo dużą transpiracją wody [2]
Ekologia
Pochodzenie:[]
Zasięg terytorialny:Cibora papirusowa występuje od strefy subtropikalnej do tropikalnej (tropikalne rejony Afryki, Madagaskar). Jej zasięg terytorialny obejmuje tereny gdzie opady atmosferyczne wynoszą od 100 - 4.200 mm rocznie, a średnia, roczna temperatura waha się od 20 do 30°C .[2]
Siedliska:[]
Papirus uprawiany był przez Egipcjan od wielu wieków w celu pozyskania surowca do produkcji materiału podobnego do papieru [2]
W niektórych krajach (Sudan, Dahomej, Egipt) papirus jest chwastem. Bardzo szybko się rozprzestrzenia poprzez rozrost kłączy. Cibora może zarastać w dużym stopniu zbiorniki wodne oraz rzeki utrudniając tym samym transport wodny. Na uwagę zasługuje zdolność cibory do znacznej transpiracji wody. Szacuje się, że w Białym Nilu i Jeziorze Koga 50% wody zostaje wytranspirowane przez tą roślinę[2]
Uprawa
Stanowisko: słoneczne lub częściowo zacienione [2]
Podłoże: żyzne, mokre. PH podłoża 6.0-8.5.[2]
Nawadnianie: częste i obfite ze względu na dużą transpirację wody. Bryła korzeniowa może znajdować się cały czas pod lustrem wody [2]
Nawożenie: []
Cibora papirusowa występuje w zbiornikach wodnych. Jej bryłą korzeniowa może być pod wodą aż do 30 cm [2]
Zastosowanie:
Roślina ozdobna [2], roślina doniczkowa .
Roślina użytkowa: z wysuszonych pędów można wyrabiać siatki, płotki, szałasy, maty, wachlarze, liny. Ponadto z papirusu wyrabiano obuwie[2]
Szczytowe części pędów używano do wytworzenia girland stosowanych w ceremoniach pogrzebowych [2]
Wytwarzanie papieru z papirusu:
Do wytworzenia papieru używa się rdzeni z łodyg papirusu. Gąbczaste rdzenie łodyg najpierw kroi się wzdłuż, a następnie prasuje / zgniata przy użyciu wałka lub innych narzędzi. Sprasowane rdzeniowe plastry moczy się w wodzie. Im dłuższe moczenie w wodzie tym papirus jest jaśniejszy. Wymoczone plastry układa na macie w odpowiedni sposób. Mokry papirusowy papier przygniata się przy pomocy kamienia lub prasy na kilka dni. Podczas prasowania cukry zawarte w rdzeniu pełnią rolę spoiwa pomiędzy włóknami plastrów. Po wyjęciu z prasy papier z papirusu należy wysuszyć na słońcu (ok. 1 dzień) [zbiorcze 2,3]
Ciekawostki:
W starożytnym Egipcie papirus używano nie tylko do produkcji papieru, ale także do budowy łodzi. W Egipcie papirus służył również jako pożywienie i roślina lecznicza. Wnętrze (rdzeń) łodyg służył jako pożywienie. Niższe partie łodyg oraz kłącza pieczono lub żuto na surowo, ponieważ zawierają cukry. Sproszkowany popiół papirusowy miał wiele zastosowań leczniczych m.in używano go w leczeniu wrzodów, chorób związanych ze wzrokiem, leczeniu ran [2]
Odmiany i gatunki pokrewne:
Cibora zmienna - Cyperus involucratus Rottb. - roślina ozdobna do uprawy pojemnikowej, wodnej, |
- Cyperus papyrus. ITIS. Protokół dostępu: http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=39950 (dostęp 29.3.2016)
- Fern K. Cyperus papyrus. Useful Tropical Plants Database. Protokół dostępu: http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Cyperus+papyrus (dostęp 16.2.2016)
- How To Make Papyrus Paper . Youtube - mycompasstv. Protokół dostępu: https://www.youtube.com/watch?v=DCR8n7qS43w (dostęp 16.2.2016)