Internetowy Ogród - z pasji do Ogrodnictwa

Hodowla mikroorganizmów

1. Warunki rozwoju mikroorganizmów: obecność ośrodka - wody, soli mineralnych i substancji odżywczych oraz odpowiednie pH, temperatura i skład atmosfery środowiska. Niektóre mikroorganizmy wymagają cienia lub światła do rozwoju oraz innych niewspomnianych tutaj substancji do wzrostu.
2. Środowiska, w których sztucznie stworzono odpowiednie warunki odżywcze i pH dla drobnoustrojów nazywamy pożywkami lub podłożami mikrobiologicznymi
3. Ilość podłóż stosowanch becnie w laboratoriach mikrobiologicznych jest bardzo duża, zarówno ze względu na różne kierunki badań, jak i wielką liczbę drobnoustrojów i ich zróżnicowanie pod względem fizjologicznym.
4. Cechy charakterystyczne podłóż: łatwo dostępne źródło węgla (za wyjątkiem autotrofów) i azotu (za wyjątkiem asymilatorów azotu atmosferycznego), obecność soli mineralnych, izotoniczność środowiska i odpowiednie pH.
5. Podział podłóż

   - ze względu na konsystencję: płynne, półpłynne (agar-agar 0.-0.7%), stałe (środki zestalające agar-agar .5%-2% lub żelatyna 10% zimą, 15-20% latem)

   - ze względu na skład chemiczny: syntetyczne (sztuczne)=bezbiałkowe o ściśle określonym składzie chemicznym, naturalne=białkowe z dodatkiem naturalnych produktów; mleka, surowicy krwi itp., oraz mineralne zawierające niezbędne składniki podtrzymujące wzrost, pełne z dodatkiem związków dla optymalnego wzrostu i rozwoju mikroorganizmów

   - ze względu na wzrost drobnoustrojów: zwykłe (kolektywne, podstawowe, ogólne, uniwersalne) i specjalne (wybiórcze, selektywne, np. agar Endo dla Escherichia coli, podłoże Ashby'ego dla Azotobacter) o składzie: substancje zestalające, składniki odżywcze, wybiórcze (barwniki, sole mineralne, sole kwasów organicznych, pH czyli czynniki hamujące wzrost niektórych grup drobnoustrojów) lub różnicujące (związki, które pod wpływem enzymów mogą być rozkładane do produktów dających się łatwo wykryć)

6. Charakterystyka podstawowych podłóż mikrobiologicznych

   bulion zwykły - płynne podłoże, ogólne dla bakterii, skład: 15 g 'suchego bulionu' (wyciąg z mięsa z dodatkiem 2% peptonu) na 1 L wody destylowanej, pH 7.0-7.2, sterylizacja w autoklawie

   agar zwykły - MPA (mięso-peptonowy agar - podłoże stałe, ogólne dla bakterii, skład: 1000 ml bulionu + 2% agar-agaru, temperatura rozpuszczania 95-99°C, temperatura krzepnięcia 45-48°C, pH 7.4-7.6; sterylizacja w autoklawie

   żelatyna - podłoże stałe, ogólne dla bakterii proteolitycznyc, skład: 1000 ml bulionu + 10-20% żelatyny, pH 7.8, sterylizacje w aparacie Kocha ->metoda tyndalizacji

   pożywka brzeczkowa - podłoże stałe, ogólne dla grzybów, skład: 1000 ml brzeczki niechmielowanej (browarnianej) + 2% agar-agar, pH5.5-5.8, sterylizacja w autoklawie

7. Metody hodowli:

   a.) hodowla statyczna - do czasu wyczerpania składników pokarmowych lub zatrucia własnymi produktami

   b.) hodowla ciągła - stały dopływ świeżej pożywki i odprowadzenie zużytego podłoża, a także wymiana atmosfery

8. Zgodnie z warunkami rozwoju drobnoustrojów stosuje się odpowiednie podłoża, hodowlę prowadzi się w optymalnej temperaturze i odpowiednim składzie atmosfery środowiska. Ogólne warunki hodowli dla większości drobnoustrojów mezofilinych są następujące

Mikroorganizmy tlenowe i względnie beztlenowe hoduje się w termostatach (inkubatorach,cieplarkach) lub hodowlę przeprowadza się w wytrząsarkach (napowietrzanie) z łaźnią wodną. Beztlenowce bezwzględne hoduje się pod parafiną (kerozyna laboratoryjna), olejem, warstwą agaru 3% itp. lub w obecności mikroorganizmów usuwających tlen z pożywki. Hodowlę beztlenowców można także przeprowadzić w eksykatorach próżniowych lub specjalnych aparatach - anaerostatach.

9. Przechowywanie drobnoustrojów

Mikroorganizmy przechowuje się w chłodniach w temperaturze +1 do +4 °C, w zamrażarkach lub w postaci zliofilizowanej (liofilizacja - wysuszenie drobnoustrojów w niskiej temperatury w obecności próżni).