Nazwa gatunkowa: Kokorycz pusta - Corydalis cava (L.) Schweigg. & Korte [1,2,4]
Angielska nazwa: hollowroot [2]
Inne nazwy: Corydalis tuberosa DC. [2,3], Fumaria bulbosa var. cava L. [2]
Rodzina: Makowate - Papaveraceae [1-4]
Morfologia
Wysokość: 20-30 cm [1], do 35 cm [4] .
Pokrój roślina zielna, bulwiasta [1].
Kwiaty: Kwiat symetrii grzbiecistej. Okwiat składa się z jednego płatka [1], dwuwargowego [4], z długą, ostro zakończoną ostrogą. Płatki koloru brudnopurpurowego, liliowego, czasami białego. Działek kielicha 2, odpadają przed okresem kwitnienia. Pręciki 2, 3-krotnie podzielone. Słupek górny [1]. Kwiaty zebrane są w charakterystyczne wydłużone, wielokwiatowe grona. Kwiaty w gronach wyrastają z jajowatej przysadki. Kwiaty posiadają żywiczny zapach [4]
Owoce: torebka składająca się z 2 niełupek .
Łodyga: zielona lub czerwono nabiegła, wzniesiona naga [4].
Liście: zwykle wyrastają tylko dwa liście na jednej łodydze. Liście dymnicy są podwójnie trójsieczne, głęboko powcinane z długimi ogonkami [4].
Nasiona: czarno-brunatne, z błoniastym wyrostkiem [4]
Korzenie:
Inne cechy: kokorycz posiada podziemną bulwę, która za młodu jest pełna, natomiast gdy jest starsza staje się pusta [4]
Kokorycz jest rośliną trującą [4]
Biologia
Długość życia rośliny: roślina wieloletnia, zimująca w polskich warunkach klimatycznych .
Typ/forma życiowa rośliny: bylina [1,4].
Kwitnienie: marzec - kwiecień - maj (III-IV-V) [1,4].
Rozmnażanie: wegetatywnie.
Ekologia
Pochodzenie / Obszary macierzyste: Kaukaz, zachodnia część Azji, Europa (od Morza Śródziemnego do Bałtyku) [3]
Zasięg terytorialny: Europa. Występuje od terenów nizinnych aż po górzyste [4]
Siedliska: lasy (liściaste związek Fraxino-Quercion, Carpino-Ulmion, Alnion glutinoso-incanae, Eu-Carpinion, Asperulo-Fagion, zarośla [1,4], gleby zasobne w próchnicę, dobrze nawożone ogrody [4]
Zastosowanie
- Kwiaciarstwo: Roślina ozdobna [2]
- Zielarstwo: lecznictwo ludowe [2,4]
Lecznictwo ludowe
Do niedawna dymnica była rośliną wykorzystywaną w leczeniu choroby Parkinsona. Bulwa oraz pozostałe części kokoryczy zawierają około 20 alkaloidów (kordylina, bulbokapnina [powoduje sztywnienie kończyn, obniża ciśnienie krwi, hamuje ruchy jelit]
Odmiany, gatunki pokrewne i rośliny podobne:
Dymnica pospolita Fumaria officinalis L. | |
Kokorycz pełna Corydalis solida Sm. [1] | |
Kokorycz pogięta Corydalis flexuosa |
- Rostafiński J. Siedl O. 1962. Przewodnik do oznaczania roślin. PWRiL, Warszawa.
- Taxon: Corydalis cava (L.) Schweigg. & Korte . U.S. National Plant Germplasm System. Protokół dostępu: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=11622 (dostęp 22.4.2016)
- Taxon: Corydalis tuberosa DC.. U.S. National Plant Germplasm System. Protokół dostępu: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=11637 (dostęp 22.4.2016)
- Cincura F., Ferakova V., Majovsky J., Somsak L., Zaborsky J., 1990. Pospolite rośliny środkowej Europy. PWRiL, Warszawa: 100.